حسین پوریانی فر که با نمایش «هار» در جشنواره تئاتر دانشگاهی حضور داشت ، کارگردان برگزیده بیست و یکمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی شد ، او این نمایش را ، آذر و دی ماه ۹۷ ، در سالن اصلی تئاتر مولوی به روی صحنه برد و بعد از آن در بخش مسابقه تئاتر ایران یک ، در سی و هفتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر اجرا کرد . به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با کارگردان این نمایش انجام داده است که می توانید در ادامه بخوانید :
در رابطه با دغدغه ای که منجر به نگارش متن ” هار ” شد بگویید .
این دغدغه از راه رفتن شروع شد . یک روز در ایستگاه مترو نشسته بودم و وقتی مردم رد می شدند ، جذب این اتفاق شدم . فکر کردم که راه رفتن می تواند شروع یک‌نمایش باشد .
کمی در رابطه با نگاه انتقادی نمایش “هار” توضیح دهید ؟
این اثر بر شرایط سیستم هایی که مردم را هدایت می کنند و می گویند چگونه باشید و چگونه نباشید ، و همین طور بر بی تفاوتی مردم نقد وارد می کند . انتهای این بی تفاوتی می تواند فاجعه باشد .
فرم اجرایی را همزمان با نگارش متن ، طراحی کرده اید ؟ این فرم اجرایی از تمرین تا اجرا چقدر تغییر پیدا کرد ؟
ابتدا فرم اجرایی به دست آمد و بعد به شکل کارگاهی شکل گرفت و حدود ۹ ماه تمرین هایمان ادامه داشت . ما یک فرم کلی برای اجرای این نمایش داریم که از همان ابتدا که این ایده در ذهنم شکل گرفت ، تا به حال تغییر نکرده است اما روند ، محتوا و چگونگی پرداخت به موضوع تا اجرای دوم در جشنواره تئاتر فجر هم در حال تغییر بود و مواردی را با کم و زیاد کردن ، تست می کردیم .
انتخاب بازیگران را بر چه اساسی انجام دادید و چه مدت با گروه تمرین کردید ؟
برای من مهم بود با کسانی همکاری کنم که تجربه کردن ، برایشان جذاب باشد . این باعث شد تا تمرینات ۹ ماهه با گروه ، بدون فرسایشی شدن پیش برود و همچنان کار در حال تغییر کردن است .
در رابطه با تاثیر و نقش موسیقی انتخابی برای اجرای این نمایش بگویید .
موسیقی یکی از ارکان این نمایش است و چیزی که می توانم درباره ی موسیقی این نمایش بگویم این است که فقط می دانستم چه چیزی نمی خواهم . در واقع در اوایل کار نمی دانستم باید چه شود اما رفته رفته به این رسیدم که بیشتر از جنس موسیقی ، مهندسی موسیقی در این کار اهمیت دارد .
در رابطه با بازخوردهای اجرایتان در اجرای عمومی و اجراهای جشنواره ای تان بگویید .
حدود دو هفته و هر روز در دو نوبت ، اجرای عمومی رفتیم و با استقبال خوب تماشاچیان مواجه شدیم . بازخورد مخاطبان متفاوت بود . بسیاری از تماشاچی ها مجذوب این نمایش می شدند و بعضی ها آن را پس می زدند ، چون همچنان ، دوست دارند داستان ببیند ، بنابراین اجرای چنین نمایشی با این شکل از روایت بسیار پر ریسک بود . با این حال ، نمایش ” هار ” مناسبات تازه ای را برای روایت انتخاب کرده است و این ویژگی آن است و من خودم را برای این موضوع آماده کرده بودم . اما در نهایت از این اتفاق راضی بودم . به شکل کلی کسانی که علاقه مند به تئاتر بدنه هستند ، به دیدن این نمایش نیاند بهتر است .
عنوان بهترین کارگردانی را در جشنواره تئاتر دانشگاهی کسب کرده اید . در بخش مسابقه تئاتر ایران یک هم شانسی برای این نمایش قائل هستید ؟ کیفیت دیگر آثار را در این بخش چطور دیدید ؟
بله همینطور است . نظری در مورد دیگر آثار ندارم چون آنها را ندیده ام . فقط تنها چیزی که می توانم بگویم این است که همان طور که ممکن بود تماشاچی بسیار مجذوب این نمایش شود و بعضی ها هم آن را پس بزنند ، ممکن است این اتفاق در تیم داوری هم رخ بدهد .
صحبت پایانی دارید بفرمایید ؟
امیدوارم در تئاتر ما ، به افرادی که چیز جدیدی را تجربه می کنند – فارغ از کیفیت اثرشان – بهای بیشتری داده شود . این اتفاق ، اول باید برای خود اهالی تئاتر بیفتد تا تماشاچی ، شکل های متفاوت بیشتری ببیند . این عادت های کهنه که مدام به شکل های مختلف تکرار می شود را از ذهن مخاطب مان دور کنیم یا حداقل پیشنهاد تازه ای به آنها بدهیم .
اما متاسفانه ممکن است این اتفاق نشدنی باشد . چون همه ی افراد از کارگردان های ما ، انتظار همان شکل کار کردن قبلی شان را دارند . کارگردانی که دست به تجربه ی جدید می زند ( تجربه جدید به این معنا که روند قبلی خود را ادامه نمی دهد و می خواهد چیز جدیدی را با مناسبات جدید تجربه کند ، مثل نمایش “موی سیاه خرس زخمی” اثر جابر رمضانی که این روزها در حال اجرا است ) با نقدهای غیر حرفه ای منتقدان مواجه می شود . گاه دیده شده منتقدین اسم ها یا جملاتِ خام دستانه ای ، برای این آثار می گذارند که ” بچه گانه است ” یا ” این تئاتر فاجعه است ” یا ” این نمایش پر از فیس و افاده است ” . از آن طرف هم بعضی از آثار را جزو کارهای برتر تئاتر ایران می دادند و این خطرناک تر از مورد قبلی است .
