اشاره : این روزها با آغاز به کار سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر ؛ خالی از لطف ندانستیم که به بررسی شرایط ادوار گذشته جشنواره و عملکرد دبیران این دوره ها بپردازیم و یادی کنیم از آنانی که در دبیری این رویداد مهم تئاتر ایران زمین، شاید نمره شان بیست نبود ، اما عملکردی اغلب خوب و یا قابل قبول داشتند و نتیجه ی عملکردشان نیز جشنواره هایی خوب و یا حداقل قابل قبول بود ؛ نه مثل این دوره از جشنواره که تا امروز که ۵ روز از آن گذشته است ، نتوانسته هیچ قشر و یا طبقه ای از مخاطبین خود را راضی کند ؛ مگر اینکه در ۶ روز باقی مانده اتفاقی بیفتد و شرایط تغییر کند .

تاریخ ، درباره ی افراد و نقشی که بر جای می گذارند قضاوت می کند .

سی و شش دوره از زمان برپایی اولین جشنواره بین المللی تئاتر فجر می گذرد و هیچ کس نمی تواند ادعا کند دوره ای بدون مشکل و مسئله برگزار شده است و اساسا از همین جهت است که می توان کارنامه دبیران مختلف را به عنوان هدایت کننده ی هر دوره که مدیریت و تصمیم گیرنده بوده اند را سنجید و درباره ی آن ها قضاوت کرد .

سی اُمین دوره از جشنواره تئاتر فجر که به دبیری دکتر رحمت امینی در سال ۱۳۹۰ برگزار شد یکی از دوره های سخت برگزار شده ی این سال ها است که حالا بعد از گذشت شش سال می توان گفت یکی از دوره های آبرومند و پویای جشنواره بوده است .

سختی کار از آن جهت که وی تنها ۴ ماه پیش از شروع جشنواره با استعفای محمد حیدری به این سمت منصوب شد و با همه ی حواشی پیش آمده در آن زمان که او را به عنوان مسئول ارزشیابی و نظارت اجرای نمایش ها می شناختند و فکر می کردند ممکن است فضای بسته ای در جشنواره ایجاد شود با این حال با انتخاب آثار مختلف و در نظر گرفتن بخش‌های متنوعی همچون نگاه‌ ویژه (مخصوص کارگردان اولی‌ها) ، تجربه‌های نو (تکنیک و روش جدید اجرایی) ، چشم‌انداز (اجراهای سال آینده) ، مرور (تولیدات سال قبل) ، مهمان (پیشکسوتان و دعوت‌شدگان به جشنواره) ، رادیو تئاتر (نمایش‌های رادیویی) ، مسابقه ایران (بخش رقابتی) ، بخش بین‌الملل ، نمایش‌های خیابانی ، جشنواره جشنواره‌ها (برگزیده جشنواره‌های دیگر) و…  این سوتفاهم ها رفع شد .

او معتقد بود با حضور اعضای ارزشیابی در بازبینی آثار جشنواره می توان مشکلات اجرای عمومی نمایش ها را کم کرد . او همچنین با وساطت خود ،  تعداد گروه‌های پذیرفته‌شده در مرحله انتخاب متن را زیادتر از سال‌های پیش کرد و بعد از اعتراض نیز حدود ۲۲ گروه دیگر با وساطت دکتر رحمت امینی به این تعداد اضافه شد.

دبیر سی اُمین جشنواره با مشکلات دیگری از جمله نرسیدن یکی از گروه های خارجی به ایران و رد میزبانی تالار مولوی پیش از شروع جشنواره رو به رو بود . اجرای ۱۰ نمایش در ۲سانس از برنامه‌های پیش بینی شده در تالار مولوی بود که درصورت لغو اجراها مشکلات جدی برای سی‌‌اُمین دوره جشنواره تئاتر فجر پیش می‌‌آمد ، به همین دلیل دبیر جشنواره خواستار همکاری مرکز هنرهای نمایشی و معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای حل مشکل تفاهم نامه با تالار مولوی شد.

از دیگر ویژگی های به یاد ماندنی دبیر سی اُمین جشنواره تئاتر فجر تعامل و ارتباط بسیار خوب او با رسانه ها ، منتقدان و همین طور هنرمندان در ایام جشنواره بود . او برای این منظور ایمیل خود را اعلام کرد و وعده پیگیری و رسیدگی به درخواست ها را داد .

جدی تر بودن برگزاری جشنواره در ۵ استان البرز ، گلستان ، کرمانشاه ، لرستان و خراسان شمالی همزمان با تهران این جشن سراسری هنری را زیباتر کرد و با استقبال خوب تماشاگران و گروه های مختلف نمایشی در شهرستان ها رو به رو شد .

 پوستر سی اُمین جشنواره تئاتر فجر  ایده «دیده شدن» را با فرم های تجمیع شده انتزاعی صورتک ارائه کرده بود که علاوه بر جنبه هنری ، برازنده ی جشنواره تئاتر فجر نیز بود .

تشکیل کمیته دانشجویی به جهت توجه بیشتر به بحث تئاتر حرفه ای و رونمایی از تمبر سی اُمین دوره جشنواره و توجه ویژه به بخش رادیو نمایش  و … ، همه و همه گوشه ای از اقدامات انجام شده در دوره ی سی اُم بود که مسلم است بدون داشتن هدایت گری آکادمیک و آشنا با حوزه ی مدیریت به هدف مورد نظر خود دست نمی یافت . با این حال اگرچه سی اُمین دوره نیز حتما با نقاط ضعفی همراه بوده است – که در برگزاری جشنواره ی سراسری در این سطح حتما طبیعی است – نشان از پویایی و سرزندگی تئاتر دارد و باید یاد گردانندگان و زحمت کشان آن دوره گرامی داشته شود .

شش سال از سی اُمین جشنواره تئاتر فجر گذشته است ؛ با این اوصاف آنچه در خاطره ها از این دوره باقی مانده و در تاریخ ثبت شده است ، مدیریتِ پای کار دکتر رحمت امینی است که با همه ی مشکلات و مسائلی که وجود داشت توانست جشنواره ای آبرومند و قابل قبول را ارائه دهد . فراموش نکنیم که جشنواره ی تئاتر فجر ، در هر دوره ای احتیاج به دبیری دارد که هم دانشگاهی باشد، هم مدیریت بداند ، هم دغدغه مند باشد و هم ارتباط با مخاطبین و رسانه را فراموش نکند .

مینا محمدی – تئاترفستیوال