شهاب حسین پور ، کارگردان و بازیگر تئاتر که تاکنون نمایش هایی همچون “آهو” ، “سرآشپز پیشنهاد می کند” ، “معرکه در معرکه” و … را به روی صحنه برده ، در سی و چهارمین جشنواره تئاتر فجر با نمایش “طپانچه خانم” نوشته محمدامیر یاراحمدی حضور یافته است . به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با این کارگردان جوان عرصه ی تئاتر داشته و او از دلایل انتخاب متن و فرم اجرایی نمایش گفت که می توانید در ادامه بخوانید .
الناز امیرخانی – تئاتر فستیوال : شهاب حسین پور از دلایل انتخاب نماشنامه “طپانچه خانم” برای به روی صحنه بردن این متن توضیح داد : اولین دلیلم برای انتخاب این متن این بود که آقای یاراحمدی واقعا برای من حکم استاد دارند و در نمایش هایی که دراماتورژ و مشاور من بودند ، مانند “بیوه های غمگین سالار جنگ” که به همراه خانم گلاب آدینه به روی صحنه رفتیم ، بسیار به من کمک کردند . آقای یار احمدی آن نمایش را هم بسیار درخشان نوشته بودند . زمانی که آقای یاراحمدی از ایده ی این نمایشنامه صحبت کردند ، من حیرت کردم و اگر ضعفی در کار وجود دارد ، بی شک از من است .
او در ادامه افزود : دغدغه ی آقای یار احمدی به عنوان یک نویسنده به دغدغه ی من بسیار نزدیک بود ، موقعیتی که قصه ی این نمایش در آن سپری می شود برایم بسیار جذاب و حرفی که می خواستیم بزنیم مهم بود . حال نمی دانم تماشاگر متوجه شده است یا نه ، این ها دلیل انتخاب این نمایشنامه بود. .
این کارکردان جوان عرصه ی تئاتر در مورد شیوه اجرایی نمایش “طپانچه خانم” گفت : به ظاهر شاهد اجرای یک نمایش رئالیستی هستیم ولی در هیچ نمایش رئالیستی در هیچ جهانی چنین کلامی شنیده نمی شود . زبان ، زبان جعلی آقای یاراحمدی است که اسمش را هم خودش گذاشته است زبان جعلی ، یعنی زبانی که متعلق به یک دوره خاص نیست و زبانی است از تلفیق دایره لغات لری ، زبان پهلوی ، زبان قاجار ، زبان سلیس فارسی و انتخاب بعضی از واژه ها خلق خود ایشان است . این زبان که به نظر من غیررئالیستی است ، به من این ایده را داد که این نمایش را می توان و باید سوررئالیستی تولید شود . در واقع تماشاگر را مجذوب قصه کنیم و تبدیل به یک نمایش روحوضی و آیینی – سنتی نشود بلکه مدرن اجرا شود . به همین دلیل تلاش کردم که نمایش را در فضای غیررئالیستی اجرا کنم حال نمی دانم تا چه اندازه موفق بودم . زمان کار هم صد و بیست دقیقه شده و فکر می کنم جا دارد که کمی کوتاه شود .
حسین پور درمورد اجرای جشنواره ی نمایش “طپانچه خانم” و اجرایی شدن ایده های مورد نظرش ، توضیح داد : ما دو اجرا داشتیم . اجرای اول مثل سال گذشته برای من اجرای بسیار دردناکی بود چون مانند سال گذشته به دلیل شرایطی مثل دیر تحویل دادن سالن فرصت نکردیم در این سالن تمرین کنیم . هرچند بعضی از دوستان همکاری می کنند اما بعضی از گروه ها بی مبالاتی می کنند . به طور مثال چند تا از کارهایی که قبل از ما اجرا داشتند ، به قصد تخریب سالن در اینجا دکور زده بودند . من شب قبل از اجرا تا نیمه شب در سالن گِل جمع می کردم . این سالن متعلق به من یا یک تیم نیست بلکه متعلق به یک نسل هست . پس این رفتار نارواست . ما خیلی دیر سالن را تحویل گرفتیم و حتی یک بار هم نتوانستیم ژنرال بگیریم . اجرای اول من را دو ، سه سال پیر کرد ، ولی ما بین دو نیمه یک فاصله داشتیم و با بازیگران که حال تجربه ی بازی روی این صحنه را پیدا کرده بودند ، گپ و گفتی داشتیم . ریتم خیلی بهتر شد ، البته که نقاط ضعف همچنان باقی است . شاید ما به دو جلسه تمرین شش ساعته احتیاج داشتیم که بی نقص اجرا شود و ریتم کار درست شود . به نظرم این نمایش مشکل ریتم دارد و در نهایت باید نود دقیقه بشود و نیاز به اصلاح دارد ، ولی در اجرای دوم به نظرم نود درصد چیزی که می خواستیم ، اتفاق افتاد.
کارگردان نمایش “هفت خان” درباره کیفیت برگزاری جشنواره تئاتر فجر گفت : جشنواره امسال به دلیل اینکه به کارگردان ها و گروه ها بیش از سالهای گذشته (البته من چهارمین سال است که در جشنواره حضور دارم) احترام گذاشته شده است و این احترام برای من بسیار قابل تقدیر است . وقتی به من به عنوان کارگردان ، به گروهم و دغدغه هایم توجه می شود ، بسیار خوشحالم . بنابراین نگاه من به این جشنواره بسیار مثبت است . ولی بعضی اتفاقات هستند که ناراحت کننده است و البته مربوط به این دوره نیست . در دوره های گذشته هم این اتفاقات می افتاد ، مثل اینکه بخشی که تولید تازه های تئاتر ایران است می بایست در مسابقه تئاتر ایران با نمایشی که سی اجرای عمومی داشته است ، رقابت کند . این عادلانه نیست . این الگوی غلط جشنواره های تئاتر ایران است که مردی با یک شورا ، یک تیم ایده پردازی و یک بودجه ی مناسب باید برخیزد و سیستم جشنواره ی ایرانی را تغییر دهد . باید جشنواره ی بین المللی تئاتر فجر ایران بدرخشد چرا که ویترین تئاتر ایران است . اما به واقع تمام تلاششان را انجام داده اند و من تشکر می کنم .
شهاب حسین پور در پایان گفت : من امیدوارم ، هرچندکه امیدواری من راه به جایی ندارد ولی به امید خدا در سال های آتی تئاتری ها شرایطی داشته باشند که دیگر نیازی به شغل دوم نداشته باشند . هروقت کاری تولید می کنند سالنی برای اجرا داشته باشند . حمایت دولتی فقط پول نیست ، ما به توجه احتیاج داریم .
خود کارگردان عملا میگه اجرام تو جشنواره خوب نبود ، واقعا هم بد بود . نفهمیدیم اصلا آخرش چی شد کلا موضوع چی بود .
واقعا من موندم داورا بر چه اساسی جایزه کارگردانی رو دادند به طپانچه خون!!! من که سر اجرا خوابم برد .