نمایش “سولوی باغچه” به نویسندگی و کارگردانی علی اعتصامیفر یکی از نمایش هایی بود که در بخش صحنهای شانزدهمین جشنواره بینالمللی نمایش عروسکی تهران مبارک در تالار چهارسو مجموعه تئاتر شهر به صحنه رفت . به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با کارگردان این اثر نمایشی داشته است که می توانید آن را در ادامه بخوانید .
علی اعتصامی فر در رابطه با ایده اولیه نمایشنامه “سولوی باغچه” گفت : ایده این کار توسط یکی از دوستانم که مسن است و علاقه زیادی به گل دارد ، به ذهنم آمد . آن ایده را را مبنا قرار دادم و روی آن کار کردم تا ببینم چه قصه ای می توانم از آن در بیاورم ، بعد از خط خطی کردن های بسیار و مچاله کردن کاغذ ، پس از حدود دو یا سه سال چیزی به ذهنم رسید ، در ابتدا کار دیالوگ داشت که بعد دیالوگ هایش را هم حذف کردم تا در نهایت قصه اش شکل گرفت.
سازنده عروسک نمایش “سولوی باغچه” تکنیک این نمایش را عروسک روی میز معرفی کرد و گفت : تکنیک اصلی این نمایش عروسک روی میزی(Top Table) است ، عروسک هایی که روی میز حرکت می کنند که میزهای ما چرخ دار بود . همچنین تکنیک دیگری که در این نمایش استفاده شد و مکمل این قضیه بود ، عروسک سایه است که برای صحنه های خیال انگیزمان از آن استفاده کردیم که البته تکنیک قالب نمایش همان عروسک رومیزی بود که در کنار آن از یکسری کارهای دیگری مانند عروسکی که ریموت داشت نیز استفاده شده بود .
این کارگردان عروسکی در رابطه با طراحی عروسک های “سولوی باغچه” و نحوه ساخت آن ها توضیح داد: پروسه ی ساخت عروسک ، پروسه ای پیچیده است . در ابتدا طراحی می کنید تا جایی که به چیزی که دوست دارید ، برسید و پس از آن که به آن کاراکتری که می خواهید رسیدید ، آن را رنگ می کنید و بعد طراحی لباس که در این پروسه از متریال های متفاوتی استفاده می کنید . متریال غالب ما اسفنج و سیلیکون بود . در این نمایش عروسک های تکنیک سایه مان نیز طراحی دیجیتال شده بودند و برش لیزری خورده بودند .
وی در پاسخ به این که چه می توان کرد وقتی نام تئاتر عروسکی می آید ، مخاطب تنها به یاد تئاتر کودک و نوجوان نیافتد ، گفت : این ذهنیتی که وجود دارد خیلی تقصیر بچه های عروسکی نیست ، ما تلاش خودمان را می کنیم . این مسئله چیزی است که رسانه ها باید به آن بپردازند . رسانه ها می توانند برنامه ای بگذارند و راجع به عروسک توضیح بدهند . از افرادی که کار عروسکی می کنند ، مستند بسازند . تلویزیون می توانند به این قضیه بسیار کمک کنند . ما فقط می توانیم نمایش بدهیم و رسانه ها می توانند مردم را ترغیب کنند که چیزی را که ما نمایش می دهیم بیایند و ببینند .
اعتصامی فر با بیان اینکه این دوره از جشنواره نخستین دوره ای است که نمایشی را کارگردانی کرده است ، در مورد حضور در دوره های پیشین این رویداد هنری گفت : در دو دوره قبل به عنوان طراح و سازنده عروسک و بازیگر در جشنواره حضور داشتم . در نمایش “کدو کدوزری” به کارگردانی آقای اعلمی طراح ، سازنده و بازی دهنده عروسک و بازیگر بودم و در نمایش “امیر ارسلان نامدار” به کارگردانی آقای حسین چراغی سازنده عروسک وبازیگر بودم .
این کارگردان تئاتر عروسکی با ذکر این نکته که در تئاتر عروسکی ، فانتزی یکی از مهمترین شاخصه هایی است که باید به آن توجه کرد ، گفت : این موضوع تئاتر عروسکی را از تئاتر زنده جدا می کند . نکته ی مهم این است ، کاری که می خواهیم انجام دهیم خیلی از دوره تاریخی و جهش هنری و فرهنگی ما دور نباشد و فاصله نداشته باشد تا مخاطبان چیز عجیبی نببینند تا برایشان گیج کننده نباشد . بیشترین چیزی که باعث می شود آدم ها از تئاتر دور شوند این است که یکسری پیچیدگی ها در قصه وجود دارد که واقعا برای مخاطب قابل فهم نیست ، به همین خاطر مخاطب ریزش می کند و تئاتر برای یک عده ای خاص می شود که فقط خودشان می روند و اجراها را می بینند . به نظرم عروسکی ها می توانند این موضوع را لحاظ کنند و سادگی عروسکی را در کارشان اعمال کنند .
اعتصامی فر در مورد تاثیری که جشنواره تئاتر عروسکی می تواند بر تئاتر عروسکی ما بگذارد ، گفت : این اتفاق بسیار می تواند تاثیرگذار باشد زیرا این جشنواره تنها جشنواره ای است که به تئاتر عروسکی می پردازد . غیر از این جشنواره ، بچه های عروسکی ها خیلی دیده نمی شوند و اجرای عموم نمی روند اما این جشنواره به آنها این فرصت را می دهد که کارشان اجرای عموم شود و مردم به دیدن کار آن ها بیایند و با نمایش عروسکی آشنا شوند و فضای عروسکی را ببینند و از آن لذت ببرند . ما در این جشنواره می توانیم تجربه های خودمان را به بقیه نشان دهیم و خودمان و تجربه های مان را محک بزنیم .
عروسک گردان نمایش “کدو زری” در مورد کیفیت برگزاری شانزدهمین جشنواره تئاتر عروسکی گفت : به نظرم خیلی اتفاق خوبی دارد می افتد ، سال به سال جشنواره پیشرفت می کند و به نظر می رسد اشتباهات خودش را می بیند و آن ها را کمتر می کند . امسال کارناوال به جشنواره اضافه شده است که آدم هایی که بیشتر مخاطب عام هستند ، بتوانند عروسک ها را ببینند و تئاتر را درک کنند . اتفاق فوق العاده ای که دیدم این بود که برخورد مسئولین تئاتر شهر و سالن های دیگر فوق العاده بود . آنقدر حس خوبی به ما دادند و با ما خوب رفتار کردند که واقعاً لذت بردم .
علی اعتصامی فر در پایان گفت : امیدوارم عروسک ها همیشه باشند که به نظرم خواهند بود . از قدیم بوده اند و امیدوارم خانواده ها بیشتر تلاش کنند تا بچه ها عروسک های شان را دوست داشته باشند . عروسک آدم ها را به هم نزدیک تر می کنند نه بازی های کامپیوتری .