آرش عباسی کارگردان شناخته شده تئاتر ، نمایش های زیادی را از جمله « پدران ، مادران ، فرزندان » ، « آناکارنینا » ، « آفتاب از میلان طلوع می کند » و … به روی صحنه برده است . او برای اولین بار نمایشی را به روی صحنه برده است که نویسنده ی آن نیست . « هفت دقیقه » نمایشی است به نویسندگی استفانو ماسینی و ترجمه نیایش بهمنیه که در تالار حافظ اجرا می شود . به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با کارگردان این نمایش انجام داده است که می توانید در ادامه بخوانید :
اولین بار است نمایشنامه ای از نویسنده ی دیگر ، انتخاب و کارگردانی کرده اید . درباره ویژگی های این متن ، و دلیل انتخاب آن توضیح دهید .
من فکر می کنم برای یک کارگردان باید یک دلیل اصلی وجود داشته باشد تا به فکر اجرای نمایشنامه ای بیفتد . یک دلیل ساده ؛ از چیزی که می خواند لذت ببرد و هر چه جلوتر می رود بیشتر برای کار کردنش ترغیب شود . من زمان خواندن ” هفت دقیقه ” دقیقا چنین حسی داشتم و فکر می کنم همین دلیل برای کار کردن کافی بود . اما این حس خودش دلایل متعددی داشت از جمله اینکه درباره اخلاقی حرف زده بود که اخلاق عمده آدم های سرزمین ما در اعصار مختلف هم بوده است . عادت کردن به ظلم و کنار آمدن با بدبختی ها برای دچار نشدن به بدختی بزرگ تر .
بازیگران این نمایش ، از چهره های شناخته شده تئاتر نیستند و همان طور که پیش از این گفته اید ، اولین تجربه های خود را در تئاتر پشت سر می گذرانند . هدفتان از این انتخاب چیست ؟ آیا این انتخاب ضرورت این نمایش بود و یا صرفا تمرینی برای معرفی این بازیگران به جامعه تئاتری ؟
این بازیگران بیشتر از هر کسی ، شرایط حاکم بر نمایشنامه را درک می کنند . جالب است که کارگران کارخانه ، درباره مسافت دوری حرف می زنند که هر روز طی می کنند تا به کارخانه برسند و بعد شب ها همین مسیر را برمی گردند . تقریبا تمام بازیگران ما مثل نقش هایی که بازی می کنند ، هر روز فاصله زیادی را باید از شهرهای اطراف تهران طی کنند تا به سالن برسند . این نمایش چهارماه تمرین داشته است . در سیستم حرفه ای امروز تئاتر ایران چنین ، چیزی اساسا به صرفه نیست . من ممکن نبود بتوانم نه بازیگر چهره سینما و تئاتر را به مدت چهارماه در اختیار داشته باشم . اصلا تئاتر امروز ما چنین چیزی را برنمی تابد . بازیگران ما همزمان دو یا سه نمایش را روی صحنه دارند و من لااقل برای این نمایشنامه نمی توانستم در دام آن مدل بازیگران بیفتم .
در رابطه با تئاتر اجتماعی زیاد صحبت شده است ، اما در عمل خروجی های چندان موفقی را شاهد نیستیم . تئاتر اجتماعی چقدر دغدغه ی شما است و به نظرتان چرا در ایران کمتر به آن پرداخته می شود ؟
برای هر کسی ، مدلی از تئاتر جذاب است ؛ مدلی از شخصیت ها ، داستان و فضاها . برای من این مدل جذاب است ؛ نشان دادن آدم هایی که آنها را خوب می شناسم ، زبان شان را می فهمم و درک شان می کنم . این مدل کار کردن حتما برای عده ای جذاب نیست ، چه هنرمندان و چه تماشاگران . اما قرار نیست همه مثل ما فکر کنند و همه چیزهایی را که ما دوست داریم دوست داشته باشند .
آیا اساسا برای تئاتر به عنوان هنر ، رسالتی قایل می شوید ؟ اگر بله این رسالت را امروز چه می دانید ؟ بیان حقایق جامعه و مشکلات روزمره و یا تزریق شادی و دور کردن مردم از مشکلات روزمره ؟
من همیشه می گویم که تماشاگری که تئاتر را صرفا برای تفریح می خواهد ، از اساس تفکر اشتباهی دارد . این درست که ما ایران را حقیر کرده ایم ولی دلیل نمی شود همه تن به این حقارت بدهیم . اما چطور می شود از تئاتری که اسم نود درصد از آدم هایش را نشنیده اید انتظار داشته باشید به رسالتش عمل کند . علمِ به رسالت داشتن تئاتر از علم و اشراف به ذات تئاتر می آید . در تئاتر ما هر کسی می تواند با اجاره یک سالن ، تئاتر کار کند . به همین سادگی .
حدود سه هفته از اجرای نمایش « هفت دقیقه » می گذرد . به آنچه در این اجرا مدنظرتان بود ، رسیده اید ؟ بازخورد مخاطبان تان چگونه بود ؟
به همه چیزهایی که از ” هفت دقیقه ” انتظار داشتم رسیدم . همین بازتاب را می خواستم ، همین تعداد تماشاگر را می خواستم و به همین اندازه دلم می خواست از کاری که کرده ام لذت ببرم.
