نمایش ” کفش هایم را قدم بزن ” به نویسندگی و کارگردانی عبید رستمی که اشاره به خشنونت و تبعیض علیه زنان در تمام جوامع دارد ، از شهرستان سنندج در سی و سومین جشنواره تئاتر فجر شرکت کرده است . خبرنگار تئاتر فستیوال ، گفت وگویی را با عبید رستمی به بهانه ی حضورش در جشنواره تئاتر فجر انجام داده است که می توانید آن را در ادامه مطالعه کنید .

لطفا بیوگرافی خود را بگویید .

عبید رستمی هستم . تقریبا ۲۵ سال است که در کردستان کار تئاتر انجام می دهم و عضو انجمن هنرهای نمایشی هستم . در زمینه ی نویسندگی و کارگردانی و بازیگری در تئاتر و تلویزیون هم فعالیت دارم .  نمایش ” کفش هایم را قدم بزن ” آخرین کاری است که نوشته و کارگردانی کرده ام که در جشنواره ی استانی و جشنواره ی مناطق و الان هم در جشنواره ی فجر پذیرفته شده است .

شما در چند دوره ی جشنواره ی تئاتر فجر شرکت داشتید ؟

با این کار نهمین دوره ای است که به عنوان بازیگر ، نویسنده و کارگردان در جشنواره حضور پیدا کرده ام .

به نسبت تجربه های پیشین از این دوره از جشنواره  ی تئاتر فجر راضی هستید ؟

من فکر می کنم جشنواره ی تئاتر فجر باید ویترین تمام نمایش هایی باشد که در طول سال در کل ایران اجرا می شود  و نباید غایت نهایی تئاتر ما باشد . غایت نهایی تئاتر ما آن تبادل اندیشه و فکر و احساس در اجرا های عمومی است .  من فکر می کنم در تئاتر ایران به دو لایه ی آموزش و اجرای عمومی پرداخته نشده است و بیشتر به جشنواره ها توجه داریم . این الزاما بد نیست و باید جشنواره ها برگزار شوند ولی اینکه فقط به جشنواره توجه کنیم و چند روز گروه ها تعدادی اجرا بروند و بعد پرونده ی آنها بسته شود ، اتفاق خوبی در تئاتر ما نیست . تئاتر ما زمانی می تواند بالنده باشد که در مواجهه با تماشاگر قرار بگیرد و این اتفاق میسر نمی شود مگر اینکه ساز و کاری برای اجرا های عمومی در کل کشور فراهم شود و حمایت های مادی و معنوی از گروه ها انجام بشود ، زیر ساخت ها و سخت افزار هایی مانند سالن و تجهیزات صحنه ای در شهرستان ها مهیا بشود ، که هنرمندان ما تمایل به خروج از شهرستان ها و استان ها و آمدن به تهران را نداشته باشند . من فکر می کنم در تهران چیزی متفاوت نیست و اگر پول و امکانات در شهرستان ها باشد خیلی راحت می شود در استان ها گروه ها می توانند اجرا های ۶۰ روزه و یا بیشتر داشته باشند چون پتانسیل و نیرو و استعداد در بین آنها هست . امیدوارم که این اتفاق بیوفتد و مثلا جشنواره ی فجر برایندی از تمام اجر های طول سال بشود .

وضعت تئاتر استان کردستان چگونه است ؟

ما به لحاظ سخت افزاری و زیر ساخت های تئاتر مثل سالن از کمبود شدید امکانات رنج می بریم و به لحاظ شرایط مالی هم در حد صفر هستیم و این بچه هایی که در حال اجرا هستند کمترین حمایت مادی ندارند . هر چند اگر بخواهیم تئاتر را در جامعه اشاعه دهیم و بتوانیم رسالت خود را به عنوان هنرمند یا مدیر هنری ، فرهنگی به منصه ی ظهور برسانیم ، حتما باید برای هنرمندان استان ها یک بسته ی حمایتی ویژه ای داشته باشیم . خصوصا استان کردستان که با برگزاری اجرا های متنوع که ما در طول سال داشتیم و همچنین با توجه به برگزاری جشنواره ی خیابانی مریوان و اجرا های متنوع عمومی در تمام شهرستان ها ، فکر می کنم که این شکل از حمایت در شان ما نیست و نمی توانیم با اینگونه حمایت های مالی سبب جذب هنرمند ، هنرجویان و یا علاقمندان به تئاتر بشویم و از سوی دیگر نمی توانیم سبب اشاعه و اعتلا تئاتر در جامعه باشیم . من فکر می کنم که باید همزمان چند پروژه را در استان ها برنامه ریزی کنیم که شامل بحث آموزش ، امکانات ، زیر ساخت ها ، بحث نمایشنامه نویسی شود . فکر می کنم اگر آموزش های طولانی مدت در استان ها شکل بگیرد می توانیم به تئاتراستان ها و هنرمند های استان امیدوار باشیم .

از اجرای امشب ” کفش هایم را قدم بزن ” راضی بودید ؟

با توجه به اینکه ما چیزی به اسم انتخاب نداریم و سالن های محدودی که وجود دارند ، واقعا هر کارگردانی محق است از قبل امکانات نور و سالن و تجهیزات صحنه ای خود را بداند و بر اساس آنها طراحی کند که این اتفاق در جشنواره ی فجر نمی افتد ، مگر برای گروه های تهرانی که قبلا در این سالن ها اجرا رفته اند . عموم بچه هایی که از شهرستان می آیند با این مشکلات مواجه هستند . ما دیشب ساعت دو به تهران رسیدیم و صبح نور و دکور کار را بستیم و عصر اجرا داشتیم . فردا باید گروه به سنندج  برگردد . هنرمند های خوب سنندج که در این گروه هستند حتی نمی توانند یک کار را در جشنواره ببینند . اگر قرار است جشنواره ی تئاتر فجر به عنوان یک پل ارتباطی بین هنرمندان شهرستان و تئاتر مرکز باشد ، رویه ی آن باید تغییر کند . باید ساز و کاری فراهم شود که هنرمند های شهرستانی بتوانند در طول جشنواره از اجرا ها بهره ببرند . من محدودیت دبیرخانه و مرکز هنرهای نمایشی را درک می کنم و الان در مورد دوره ی خاصی صحبت نمی کنم و کلیت ، مد نظر من است . به کلیت تئاتر ایران باید نگاه مجددی شود . تئاتر ما با یک اداره ی کل و بودجه ی اندکی که به آن اختصاص داده شده است نباید انتظارکار خارق العاده از آن داشت . تئاتر ما باید به سازمان تبدیل شود و باید توسط مجلس به آن ردیف بودجه و اعتبارات ویژه داده شود . آن وقت می شود به گسترش این هنر در بین جوانان و در جامعه امیدوار بود . در غیر این صورت ما در عمق یک سانتی یک اقیانوس در حال تلاش هستیم و کار ما عمیق و تاثیر گذار نخواهد بود . امیدوارم روزی برسد که جشنواره ی تئاتر فجر محلی برای آموزش و یادگیری کسانی که می خواهند با غول های تئاتری ایران و دنیا مواجه شوند و آثار این دوستان را ببینید . خیلی از سال ها این اتفاق می افتاد ولی با این وضعیت پیش امده فکر می کنم اتفاق خاصی در تئاتر ما نمی افتد .

آیا فکر می کنید با انتخاب این نمایشنامه توانسته اید حرف خود بزنید و قابلیت تئاتر سنندج را نشان دهید ؟

من زمانی نمایش اجرا می کنم که حرفی که می خواهم بزنم ، حرف خودم و دغدغه ی من باشد . و یا از جغرافیا ، فرهنگ و یا جامعه ی خودم ایده گرفته باشم . این نمایش روایت زندگی سه زن یکی در عراق ، یکی در ایران و دیگری در افغانستان است . پایه ی کار ، مستند است و این سه اتفاق واقعا رخ داده است . ما این ها را به عنوان نمایشنامه نویس و کارگردان از صافی شعور خودمان رد کرده و به درام تبدیل کردیم . واقعا فکر می کنم که جهل ، تعصب و سنت خشک در مورد خانم های ما بیداد می کند . من حق دارم به عنوان یک پدر نگران دختر کوچکم باشم که در آینده خشونت در زندگی اش نباشد . به این قضیه امید وارم و این امیدواری را در نمایش هم نشان می دهم . ولی متاسفانه کوله پشتی همه ی ما پر از خشونت است . ما مدام برای نسل آینده خشونت جمع می کنیم . پیام نمایش این است که اگر می خواهیم آینده ای شفاف تر و بهتر برای کودکان خود داشته باشیم باید جامعه را از خشونت و سنت های دست و پا گیر که زندگی دختران و زنان ما را به تباهی می کشند خالی کنیم . خانم ها بخش اعظمی از جامعه ی ما هستند . این سیطره از نظر من نمایشنامه نویس درست نیست و ما با شدت در حال له کردن نصف جامعه هستیم .

امیدوارم پیام شما به کسانی که این اجرا را دیده اند رسیده باشد.

ممنون . من فکر می کنم اجرا های عمومی ما و بازخورد کار نشان می دهد که تماشاگر مفهومی که مدنظر ما بود را درک کرده است و در نقد ها و صفحه های اجتماعی نسبت به ان عکس العمل نشان دادند و نظر خود را به سادگی عنوان کرده بودند . فکر می کنم تونسته ایم تا حد زیادی این ارتباط را به وجود آوریم .