اگر روزی فرزندی داشته باشم و بخواهم مفهومِ تئاتر را برایش تعریف کنم ،او را به تماشای اثری مثل «آرداقیون» خواهم برد. تجسمِ معنای تئاتر را میشود روی صحنه این تئاتر دید.
«آردایتون» اثری از کشور ارمنستان است که میتواند یک قصه کامل را بدون هیچ دیالوگی، فقط با بهره از اکت و عروسک و موسیقی برای مخاطب تعریف کند و هر مخاطبی از هر قشری را با خود همراه کند؛ و اثباتی است بر اینکه تئاتر هم مثل موسیقی، یک زبانِ جهانی است و فرای مرزهای جغرافیایی کارکرد دارد.
مهم ترین ابزاری که کارگردان در این اجرا در اختیار دارد رنگ و نور است که در شخصیت پردازی، روایت قصه و فضاسازی بسیار دقیق عمل میکند و در کنار اکتهای پانتومیمی بازیگران، همه اطلاعات لازم در مورد قصه و شخصیتها و حتی زمان و مکانِ هر صحنه را به مخاطب میدهد.
دکور نمایش تقریباً هیچ چیزی نیست به جز یک ارابه، و بیشتر بار انتقالِ معنا بر دوش طراحی لباس و عروسک و نقاب است. لباسها و نقابهایی که از ابتدای نمایش، تکلیف مخاطب را با هر پرسوناژ روشن میکنند و به شکلی کاربردی و قابل تبدیل طراحی شدهاند که تغییر وضعیت هر پرسوناژ را در روند قصه به خوبی به تماشاچی نشان میدهند و همراه با استفاده اصولی از رنگ، میشوند الفبای این تئاتر تا همگان قصه نمایش را بفهمند.
حفظ ریتم در اثری مبتنی بر پانتومیم بسیار دشوار مینماید. چرا که باید بتوان چشم و ذهن مخاطب را در تمامِ لحظات با نمایش همراه کرد؛ چرا که تنها ابزاری که صاحب اثر در اختیار دارد، چشمِ مخاطب است و آنچه که دیدن میتواند در ذهنِ مخاطب تداعی کند باید توسط کارگردان با یک ریتم بصری درست مدیریت شود برای اینکه تماشاچی تا لحظه پایانی همراه با اثر باشد و خسته نشود.
«ژیرایر داداسیان» به خوبی از عهده حفظ ریتم بصری این تئاتر برآمده است و این برگِ برنده این اجرا است که میتواند همه تماشاچیان را تا لحظه پایان با خود همراه نگه دارد. البته بازی بینظیر بازیگران در این مهم بسیار موثر بودهاند . بازیگرانی با کمترین اُوِراَکت و بزرگنمایی و بدون هیچ اشتباه و خارج شدن از راکورد، هم در انتقال قصه و هم در حفظ ریتم اثر بسیار موفق عمل میکنند.
«آرداقیون» تجسم مفهوم تئاتر است و امیدوارم فرصت تماشای چنین اجراهایی برای همه مردم سرزمینم فراهم شود و امیدوارم شاهد خلق و تولید چنین آثاری، با چنین کیفیتی توسط هنرمندانمان باشیم؛ که بی شک یکی از راه های آشتی دادنِ همه مردم با تئاتر همین شیوه اجرایی است ، که تئاتر را از هنری برجِ عاجنشین ، به هنری مردمی تبدیل کند.
المیرا نداف – نویسنده میهمان