اجرای نمایش “خونه ما” به نویسندگی و کارگردانی سمن قناد در بخش “به علاوه تئاتر فجر” بهانه ای شد تا خبرنگار تئاتر فستیوال مصاحبه ی کوتاهی با وی انجام دهد . حاصل این گفتگوی کوتاه را می توانید در ادامه بخوانید :
سمن قناد در رابطه با اجرای این نمایش به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت : نمایش “خونه ی ما” پروژه ی پایان نامه ام و یک کار کارگاهی بود که به صورت اتود محور جلو رفت و از ایده تا اجرا شکل گرفت . یعنی به گونه ای که با یک ایده ی یک خطی شروع می کنی ، یکسری موقعیت در اختیار بازیگر قرار می دهی و اتود می زنند ، از کنار هم قرار دادن آن اتودها با توجه به چیزی که در ذهنت هست به طرح داستانی کامل می رسی و اینگونه این کار شکل گرفت .
وی در ادامه افزود : داستان راجع به یک خانواده شش نفره است که در حال اسباب کشی به منزل شان هستند و بر حسب یک اتفاق پدر و مادر از مسیری که دارند می روند جا می مانند تا اینکه به خانه می رسند و ما اتفاقات روزمره شان را می بینیم . بر اثر یک سو تفاهم خیلی کوچک رابطه ی بین پدر و مادر شکراب میشود و بچه ها در تلاشند که پدر و مادر را آشتی بدهند و در پایان داستان موفق می شوند .
قناد با بیان اینکه کارهایی در سبک و سیاق این نمایش بیشتر در فرانسه به روی صحنه می رود ، در رابطه با ایده ی اولیه و سبک اجرایی نمایش توضیح داد : کارهای به این سبک و شیوه بیشتر در فرانسه اجرا می شود که کار بدون دیالوگ شکل می گیرد و شاید در ایران خیلی کم باشد و یا اصلا نباشد . بیشترین دغدغه ای که برای پایان نامه ام در دوران دانشجویی داشتم ، با توجه به اینکه تئاتر یعنی تصویر و تماشاگر می آید که تصویر ببیند و قرار نیست مدام صدا بشنود چون رادیو نیست ، این بود که اگر دیالوگ از بازیگر گرفته شود چه اتفاقی می افتد ؟! برای همین تصمیم گرفتم یک کار بدون دیالوگ ببندم . تجربه ی خوب و هیجان انگیزی بود .
نویسنده ی این نمایش که از دو کار فرانسه در شیوه ی اجرا الهام گرفته است ، در این رابطه توضیح داد : برایم بسیار مهم بود که به سمت تئاتر فیزیکال بروم . بنابراین باید به سمت بازیگرانی می رفتم که به شدت بدن نرمی داشته باشند . شروع به تلفیق کردیم و دیدیم شاید بهتر باشد به جای اینکه به سمت کارهای فیزیکال برویم فعلا روی گرفتن دیالوگ کار کنیم .
قناد درباره ی کارهای قبلی این گروه و نحوه ی کارشان توضیح داد : گروه گـره قبل از این نمایش دو کار دیگر به نام های “پشت سر تو نگاه نکن” و “لاگانه” به کارگردانی حامد ادوای داشت . بچه های دانشجو معمولا زود همدیگر را پیدا می کنند و تصمیم می گیرند کار کنند . خوشبختانه سه اجرای موفق داشتیم . کار این گونه نیست که صرفا یک کارگردان داشته باشیم ، چند کارگردان هستیم که دور هم جمع شده ایم و هر دفعه یک کارگردان تصمیم می گیرد که کار کند ، در کاری ممکن است من بازیگر باشم ، ممکن است گریمور باشم و …
وی در رابطه با شیوه ی اجرایی گروهشان برای اجرای یک تئاتر گفت : هرکسی یک شیوه ی کاری دارد ، بعضی عادت دارند اول طراحی صحنه را ببندند یا برخی اول متن مشخصی داشته باشند . اصولا من ایده هایی به ذهنم می آید و دوست دارم روی آن ایده ها کار کنم و پرداخت کنم . بعد از آن به شدت درگیر تصویر و قاب هستم . یعنی وقتی می خواهم میزانسنی بدهم اول به این فکر میکنم که چه قابی می تواند جذاب باشد یا قابی باشد که قبلا دیده نشده باشد یا کمتر دیده شده باشد .
قناد همچنین ادامه داد : همیشه محدودیت ، خلاقیت می آورد . وقتی شما دیالوگ را حذف می کنید مجبور هستید به چیز دیگری فکر کنید . من به عنوان یک کارگردان ایده ای میدهم و خلاقیتی می گذارم ، بازیگرم روی خلاقیتی که من گذاشته ام پنج خلاقیت دیگر اضافه می کند و باعث می شود من روی آن فکر کنم . پنجم من روی پنج خلاقیت او ، پنج ایده ی دیگر می گذارم . به خاطر همین می گویم این کار کارگاهی و گروهی شکل گرفت و قطعا حضورشان خیلی تاثیر داشت . به شدت بازیگرهای ایده پرداز و خلاقی بودند و خیلی به من کمک کردند .
سمن قناد درباره ی حضور این نمایش در جشنواره ی امسال گفت : با توجه به اینکه این نمایش تجربه ی اول من بود خیلی انتظار نداشتم که این اتفاق برایمان بیفتد ولی این کار در بخش “به علاوه تئاتر فجر” هست . در واقع تماشاخانه های خصوصی بهترین کارهایشان را به جشنواره معرفی می کنند . در واقع سالن ما را به جشنواره معرفی کرد و برای من و گروهم یک اتفاق خیلی خوب بود .
وی این بخش از جشنواره سی و چهارم تئاتر فجر را این گونه ارزیابی کرد : اولین مشکل این بخش این است که مخاطب ندارید . چون مخاطب یک اثر در بخش مسابقه تئاتر که قطعا افراد شناخته شده تر و پیشکسوت هستند انتخاب می کند . هم زمان بخش بین الملل هم اجرا میشود . طبیعتا تماشاگرت را از دست می دهی . چون تماشاگر تصمیم می گیرد با یک کار حرفه ای در بخش مسابقه رو به رو شود تا نمایشی که در بخش جنبی جشنواره حضور دارد و جایزه ای نمی گیرد و این مهم ترین سختی این بخش است .
کارگردان نمایش “خانه ما“ افزود : چون یک گروه تئاتری با انگیزه ی تماشاگری که برای دیدن اثرش می آید ، اجرا می کند اما وقتی تماشاگر نداشته باشی انرژی ات را از دست می دهی . به خصوص اگر دو اجرا داشته باشی تمام انگیزه ات را از دست می دهی .
وی در پایان در همین رابطه به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت : کاش فرصتی پیش بیاید که از تئاتری ها حمایت شوند . مجبور نباشند در سالنی اجرا بروند که هر شب دو اجرا دارد و باید هــر شب دکور را تغییر دهند . دکورشان خراب شود و مجبور به ترمیم باشند . چرا که تمام توان بازیگران برای این جا به جایی گرفته می شود . کاش به جای اینکه جلوی پایمان سنگ بیاندازند ، حمایتمان کنند . ممنونم از تمام کسانی که می توانستند کمک کنند و نکردند چرا که باعث می شوند ما مستقل بشویم و خلاق تر .
