نقدی بر نمایش عروسکی ” سفر شگفت انگیز ” به کارگردانی دمیتری نوموکف از کشور آلمان

به بهانه اجرایش در شانزدهمین جشنواره بین المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک

نمایش “سفر شگفت انگیز” بر اساس موقعیت بود نه قصه ! از آنجا که من و امثال من علاقمندی خاصی به قصه گفتن و بالا۰۸خص شنیدن آن داریم ، دوست داریم هر کاری ، اعم از خارجی و داخلی قصه داشته باشد و با قصه مخاطب خود را سرگرم کند .

گرچه این نمایش بدون داشتن قصه و با داشتن ریتم و میزانسن هایی منظم ، کار شده و دقیق می توانست مخاطب را در ۴۵ دقیقه سرگرم کند ، ولی با داشتن قصه منسجم و پرکشش می توانست تا ساعت ها مخاطب را به صندلی اش میخکوب کند و اگر چنین می شد این نمایش می توانست ماهانه که هیچ ، سالانه با بلیت بالای ۱،۰۰۰،۰۰۰ ریال به روی صحنه رود .

میزانسن ها بسیار کار شده و تمرین شده بود ؛ اما ای کاش در لحظاتی چهره عروسک گردان ها ، خصوصا عروسک گردان زن دیده نمی شد ، چرا که مخاطب بین فضای یک متری صورت عروسک گردان و عروسک ، سرگردان می ماند .

“سفر شگفت انگیز” از یک ایراد اساسی رنج می برد . گویا بازیگر – عروسک گردان زن تازه به گروه اضافه شده بود ، به دلیل اینکه چنان که بایسته ی پارتنری بازیگر – عروسک گردان مرد بود ، هماهنگ رفتار نمی کرد .

ای کاش دوستان و مخاطبانِ خصوصاً روشنفکران ، نمایش هایی نظیر این نمایش عروسکی ، خود را منقبض نمی کردند و راحت تر با شرایط موزیکال نمایش همراه می شدند و دست زدن و همراهی با پرسوناژهای نمایش را جدی تر در نظر می گرفتند .

و باز هم ای کاش دوستان از همین نمایش ، مفهوم رفتار – میزانسن در رورانس را می آموختند و به هر (دست زدن در آخر نمایش) رورانس نمی گفتند . که البته توضیح اش در این مقال نمی گنجد .

و اما سخن آخر را با اهالی تئاتر آلمان در میان می گذارم :

ما از شما انتظار داریم همچون گروه های دیگری که از کشور شما به سرزمین ما آمدند و با نهایت احترام به مخاطب ایرانی خود بروشور مفید و قابل احترام عرضه کردند ، شما نیز این گونه رفتار می کردید .

که همانا احترام ، احترام می آورد .

محمدجواد حبیبی-دپارتمان نقد تئاتر فستیوال