یادداشتی بر تئاتر " روال عادی " به کارگردانی دکتر محمدرضا خاکی

هنر تئاتر = ” روال عادی “


تئاتر فستیوال

کارگردان نمایش روال عادی از همان ابتدای کار ، یعنی ورود بازیگران به سالن و مکث چند ثانیه ای  قبل از ورود به صحنه توسط بازیگر اول ، تکلیف تماشاچی را روشن میکند که با اثری دقیق و البته کلاسیک رو به رو است . کارگردان بدون این که بخواهد به حواشی پناه ببرد و با فریب تماشاچی – به واسطه صحنه پردازی عجیب و غریب ، دکور ، لباس و گریم غیر عادی یا هر چیز دیگری که امروز در نمایش ها زیاد می بینیم ( متاسفانه ) – به اصطلاح بفروشد ، نمایشی اصولی و جذاب ارائه می دهد.

رمز این درستی و جذابیت اتفاقا همان سادگی و بی آرایش بودن کار است . دکتر خاکی در ” روال عادی ” با هنرمندی ، تماشاچی را از همان ابتدا ، با ورود خبر چین و عکس العمل او نسبت صحنه و نیز دکور و نور ، وارد فضای نمایش می کند – با میزانسنی درست و البته ساده که دکتر دلخواه با بازی خوب خود آن را به کمال می رساند – .

در ادامه نیز می بینیم که همه چیز به اندازه و درست است . بازی ها به هیچ وجه از اندازه ای که باید بیشتر یا کمتر نمی شوند . میزانسن ها کاملا در خدمت اثرند ، حتی کوچترین اکت دست بازیگران نیز حساب شده و در راستای یک هدف مشترک ، اولا طراحی ، ثانیا به دقت اجرا می شوند . این هدف مشترک که همان القای فضای خفقان در جامعه ی مورد بحث نمایش است ، آنقدر خوب تماشاچی را درگیر خود می کند که وقتی خبرچین از خانه خود یا پادگان یا راهپیمایی می گوید ، واقعا ناخود آگاه تماشاچی آنها را می بینید ، بدون اضافه یا کم شدن رنگ یا نور یا موسیقی و هیچ چیز دیگر در نمایش . به طور مثال طراحی پوزیشن بازیگران نسبت به هم و توامان با تماشاچی، برخاستن و نشستن ها ، استفاده از خودکار های رنگی از نمونه هایی هستند که مبین دقت در میزانسن هستند و نکته بسیار مهم سادگی این میزانسن ها است که در عین سادگی کاملا گویا هستند. این نشان دهنده سطح بالای گروه است. سطحی که با در کنار هم قرار گرفتن دکتر خاکی و دکتر دلخواه و قطعا یکدست بودن و هماهنگی همه عوامل گروه، به اوج می رسد.

این درس بزرگی است که دکتر خاکی به کارگردانان می دهد : اینکه دکتر خاکی با این سطح از دانش ( که نیازی به بیان ندارد ) اتفاقا همه چیز را به ساده ترین شکل ممکن اجرا می کند و این درست است .

البته از بازی قابل قبول کورش سلیمانی در مقابل دکتر دلخواه هم نباید به سادگی گذشت. اما نکته قابل تأمل در بازی کورش سلیمانی این است که به نظر (نگارنده)، نوع و جنس پریشانی او قبل و بعد از تغییر موقعیتِ خبرچین نسبت به کمیسر ، یکی بود  و فقط مقدار آن زیاد و کم بود.  در صورتی که به نظر می بایست اساسا جنس این پریشانی تغییر می کرد.

در نمایش ” روال عادی ” همه چیز به اندازه و درست است ، از پوستر تا صحنه و لباس ، بازی ها،کارگردانی ، موسیقی و هر چیز دیگری که باید باشد و همه عوامل در خدمت اثرند . نمایش ” روال عادی ” به معنای واقعی روال عادی تئاتر را برای همگان تذکر می دهد ، اما متاسفانه  در تئاتر نسل حاضر، آب به حدی گل آلود شده است که ” روال عادی ” دکتر خاکی در واقع غیر عادی است برای تئاتری ها ، متاسفانه !!!

محمدجواد حبیبی – دپارتمان نقد تئاترفستیوال

 

۸ نظر ثبت شده است .

  1. علی گفت:

    من اولین بار بود که به دیدن یک نمایش می رفتم . خیلی خوشم اومد . تو نت با سایت شما آشنا شدم و از نوشته ها تون استفاده کردم . خیلی ممنونم از شما و سایت خیلی خوبتون

  2. پیام سروری گفت:

    از دیدن این نمایش فوق العاده لذت بردم . پیشنهاد می کنم از دستش ندین ?

  3. دانشجو گفت:

    یکی از بهترین بازی های کودوش سلیمانی در کل دوران بازیگریشه به نظرم . میزانسن ها هم خیلی دقیق و تاثیرگذار بود

  4. الهام گفت:

    از نمایش لذت بردم و یاد گرفتم، ممنون از پیشنهادتون… نقدتون هم تأمل برانگیز بود و بجا. سپاس.

  5. شکوفه میرمیران گفت:

    وقتی دکتر دلخواه تو تاریکی روی صحنه میاد تکلیفمون مشخصه که با چه اثررررریییی قراره مواجه شیم خیلی عالی بود دکتر دلخواه بی نهایت خوب بود . بسیار لذت بردم بسیار

  6. ستایش گفت:

    دوستان من این نمایش رو دوبار دیدم . بهتون پیشنهاد میکنم شما هم از دستش ندین و حتما برین ببینین
    فقط با این که الان دانشگاه ها تعطیله ولی کاش واسه دانشجوها نیم بها میذاشتن

  7. حمیدرضا گفت:

    واقعا الان یه وضعی شده که نمیشه به اسم و حتی بازیگرای یک نمایش اعتماد کرد و خیلی همه چیز درهمه … من اعتراف رو ندیدم ولی از هرکی شنیدم و هرجا هم که نقدی نوشته شده بود خیلی همه تعریف بد می کردند . باز خدا رو شکر که میگین این کار خوب بوده . البته تا اونجایی که سواد من میرسه دکتر خاکی ه چیز دیگه است تو تئاتر ایران

  8. Bتا گفت:

    امروز بالاخره فرصت کردم این نمایش رو ببینم . خیلی خوب و تاثیرگذار بود .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *