اشاره : این یادداشت همزمان با اجرای عمومی نمایش ” از خط زرد فاصله بگیرید ” به کارگردانی رضا رشادت در شهریور ماه سال ۹۷ در وب سایت تئاتر فستیوال منتشر شده بود . اکنون به بهانه اجرای این نمایش در سی و هفتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر باز نشر آن را مفید و به جا دانستیم .
یکی از جذاب ترین گونه های تئاتر ، تئاتر مستند است البته به شرط آنکه در درجه ی نخست نویسنده و بعد از آن کارگردان ، بتواند از پسِ دراماتیزه کردن آن داستان یا واقعه بربیاید .
“از خط زرد فاصله بگیرید” از جمله نمایش هایی است که در دسته تئاتر مستند قرار می گیرد و با توجه به آنکه به یکی از معضلات دردناک جامعه که همگی ما حداقل به طور غیرمستقیم از طریق رسانه ها و اخبار و … با آن در ارتباط بوده ایم ، می پردازد ، می تواند مخاطبان خود را متاثر کند .
نمایش تشکیل شده از چند داستان مختلف که در یک بستر مشترک رخ می دهند . کارگردان توانسته در این بستر ، با استفاده از نقاط تلاقیِ قصه ها با یکدیگر ، آن ها را به گونه ای زنجیروار در پی هم بیاورد که در نهایت یک شکل مطلوب و همگون به مخاطب ارائه داده شود .
بازیگرهای نمایش ، راوی داستان هایی هستند که آن ها را مونولوگ وار رو به مخاطب روایت می کنند و کارگردان با استفاده از تصاویر ویدئویی که درست و به جا از آن ها بهره گرفته شده و از زبان اشخاصی است که دیگر در این جهان حضور ندارند ، این روایت ها را کامل می کند . نحوه ی روایت ها در عین سادگی و صراحت ، دارای یک درهم تنیدگی قابل فهم است که در نتیجه آن ، اجرا را از یک نمایش به ظاهر مونولوگ خارج می کند و به آن زیبایی می بخشد .
شیوه ایی که کارگردان برای طراحی فضای نمایش به کار برده ، ساده و کاربردی است ، با توجه به آنکه بستر اصلی قصه در مترو است ، اگر پلان صحنه نمایش را در نظر بگیرید ، خطوط مختلف مترو (با رنگ های زرد ، آبی ، قرمز و …) را می توانید ببینید که در نقاطی با یکدیگر تلاقی دارند ، خطوطی که هر کدام از داستان های نمایش در یکی از آن ها رخ می دهد . میزانسنی که کارگردان در میان این خطوط در نظر گرفته ، از جایگری بازیگران در میان خطوط تا فاصله آن ها با مخاطبان ، همگی درست و در جهت بهتر القا کردن موضوعِ مورد بحث در نمایش به مخاطب است .
در این میان البته نباید بازی خوب بازیگران را هم فراموش کرد که همگی یکدست و روان در جهت ایجاد یک کل هماهنگ عمل می کنند و این هماهنگی باعث هارمونی در کل اثر می شود .
به همه ی آنچه که درباره “از خط زرد فاصله بگیرید” گفته شد ، اضافه کنید این نکته را که این نمایش حاصل کار یک گروه جوان است . جوانانی که گه گاه به ما یادآوری می کنند که هنوز هم می توان به آینده تئاتر امیدوار بود و بدون حضور چهره های سینمایی ، نمایشی را به صحنه برد که هم شریف باشد و هم پر مخاطب .
فرهاد ابراهیمی والا – دپارتمان نقد تئاتر فستیوال
