امیرحسین صدیق با بیان اینکه نگاه به جشنواره تئاتر عروسکی نباید همچون مسکن باشد، گفت: داریم به قهقرای بیفرهنگی سقوط میکنیم و احتیاج داریم برای نسل امروز و آینده که کودکان امروز هستند، کار فرهنگی کنیم.
به گزارش تئاتر فستیوال به نقل از ستاد خبری هفدهمین جشنواره بینالمللی تئاتر عروسکی تهران ـ مبارک، امیرحسین صدیق؛ هنرمند نامآشنای تئاتر، سینما و تلویزیون درباره میزان تاثیرگذاری تئاتر عروسکی بر جامعه گفت: با توجه به فقر فرهنگیای که تمام جامعه ما با آن مواجه است، ایجاد زیرساخت و انجام فعالیتهای فرهنگی، مهمترین ضرورت است؛ بنابراین نباید همچون دولتمردان به فعالیتهای هنری از قبیل جشنواره تئاتر عروسکی همانند یک مسکن موقتی نگاه کرد. باید این جشنواره را یکی از زیرساختهایی بدانیم که جامعه ما مدتهاست آن را فراموش کرده است. شاید ما به این هنرها بیتوجه بودهایم که جامعه ما در این شرایط نامطلوب قرار گرفته است.
صدیق در پاسخ به این پرسش که چگونه میتوان مردم را آگاه کرد که تئاتر عروسکی تنها مختص کودکان نیست، توضیح داد: اجرا شدن نمایشهای عروسکی در طی سال و معرفی آنها میتواند بهترین راهکار برای این مسئله باشد. از سویی دیگر شاهد هستیم بزرگسالها از آثار عروسکیای که حتی برای کودکان تولید شدهاند، به عنوان بهترین آثاری که در زندگیشان دیدهاند، یاد میکنند و این نشان میدهد که مخاطب بزرگسال به تئاتر عروسکی علاقه دارد. البته در این میان باید به تکنیکهای مختلف تئاتر عروسکی که در سراسر جهان مرسوم است و به دلیل دور بودن ما از دنیایی که سریع پیش میرود، چندان از سوی هنرمندان ایرانی شناختهشده نیست، توجه کرد و در این میان یکی از کارکردهای جشنواره بینالمللی تئاتر عروسکی این است که تکنیکهای جدید را به مردم و هنرمندان معرفی کند.
این هنرمند، عروسک را در زندگی انسان بسیار مهم توصیف کرد و افزود: یک عروسک میتواند به همه مردم؛ کودک و بزرگسال پیام برساند به آنها نشان میدهد که کار عروسکی تنها به مخاطب کودک اختصاص ندارد بلکه شیوهای از نمایش است که در ایران بویژه در سه الی چهار دهه اخیر به آن بیتوجهی شده است.
بازیگر سریال «قصههای تابهتا» کمبود برنامههای عروسکی در صداوسیما را یکی از دلایل کم پرداخته شدن به تئاتر عروسکی دانست و گفت: تئاترهایی که بهصورت مستقل تولید میشوند و بهویژه نمایش عروسکی در صداوسیما هیچ جایی ندارند. هر از گاهی یک تئاتر تلویزیونی کار میشود اما چرا در تلویزیون رسمی ما با سی چهل کانال، هیچجایی وجود ندارد که در آن بهصورت تخصصی به تئاتر پرداخته شود. وقتی به تئاتر پرداخته نمیشود، چگونه باید انتظار داشته باشیم به تئاتر عروسکی بها داده شود؟! نگاهی که در سالهای اخیر به تئاتر عروسکی شده، بهقدری سخیف بوده که باعث دلزده شدن مردم از عنوان نمایش عروسکی شده است. متاسفانه از عروسکها در سادهترین شکل ممکن استفاده ابزاری میشود و مردم فکر میکنند عروسک و تئاتر عروسکی همان چیزی است که در برخی از برنامههای تلویزیونی میبینند!
صدیق در پاسخ به این سوال که چه عاملی سبب شده است عروسکهایی همچون «کلاهقرمزی»، «زیزیگولو» و … که به نسل دهه شصت تعلق دارند برای کودکان امروز جذاب باشند، گفت: من در برخی از برنامهها مربوط به کودک که در دهه هفتاد ساخته شدهاند، حضور داشتهام اما هنوز هم وقتی مردم مرا میبینند، یاد آن دوران میافتند. در دورهای متخصصان تئاتر عروسکی امکان کار کردن داشتند اما امروزه نه متخصص جدیدی تربیت کردهایم و نه از متخصصان این حوزه که ایده و فکر دارند، از سوی سازمانهایی همچون صداوسیما و … استقبال میشود. درنتیجه اگر پدرومادرها بخواهند به کودکانشان برنامهای ارائه دهند، از برنامههای قدیمی استفاده میکنند تا اثری با محتوا به کودکان خود نشان دهند.
وی در ادامه افزود: البته در تئاتر هنوز هم دنیای فانتزی برای کودکان ساخته میشود و عروسکهایی که تخیل کودک را برانگیزند، دیده میشود و خصوصا در قالب آثاری که جشنواره تئاتر عروسکی اجرا میشوند، میتوان این عروسکها را دید اما این آثار امکان اینکه به عموم مردم و کودکان این عروسکها نشان داده شود وجود ندارد چون مخاطبان تئاتر محدود هستند و جشنواره هم دورهای کوتاه دارد. حتی برخی از این آثار امکان اجرای عمومی پیدا نمیکنند چون نمیتوانند سالن مناسبی پیدا کنند. اصولا در جامعهای که پول حرف اول و آخر را میزند، جایی برای فرهنگ نمیماند.
امیرحسین صدیق که مجری مراسم افتتاح هفدهمین جشنواره بینالمللی تئاتر عروسکی هم بود، در پایان صحبتش گفت: مردم تئاتر عروسکی را دوست دارند اما برای اینکه بتوانیم جشنوارهای پرمخاطب داشته باشیم، نیاز به حمایت رسانهها داریم. اگر به فرهنگسازی اعتقاد داریم و میخواهیم زیرساختهای فرهنگی درستی داشته باشیم، باید نمایش، موسیقی، سینما و … راه درستی را پیش بگیرند اما اگر قرار است به جشنواره تنها نگاه آماری داشته باشیم و بهغیر از مردم که همواره دغدغه فرهنگ را دارند، مسئولان برای جشنواره قدمی برندارند، جشنواره تئاتر عروسکی هم میشود همچون سایر جشنوارههایی که تنها برگزار میشوند که بگوییم جشنواره برگزار کردهایم و تعدادی محدود آثار را میبینند. باید به این نکته توجه جدی شود که ما داریم به قهقرای بیفرهنگی سقوط میکنیم و احتیاج داریم برای نسل امروز و آینده که کودکان امروز هستند، کار فرهنگی کنیم.
هفدهمین جشنواره بینالمللی نمایش عروسکی تهران ـ مبارک با دبیری مرضیه برومند تا هفتم شهریورماه ادامه دارد.