تهرانی:نقطه ضعف در کارگردانی تئاتر، خلاقیت اضافه‌ای است که به متن تحمیل میشود


نشسست رسانه‌ای ششمین همایش مکتب تهران، روز گذشته ۳۱ تیرماه با حضور جلال تهرانی، مازیار تهرانی و مجید کاشانی برگزار شد.

جلال تهرانی

به گزارش تئاترفستیوال به نقل از ایران تئاتر، در این نشست جلال تهرانی در مورد برگزاری این دوره از همایش و برگزاری کارگاه کارگردانی گفت: «طبق برنامه ریزی‌های صورت گرفته، دوره تابستانی کارگاه‌های اجرایی مکتب تهران در چهار دوره بازیگری، نمایشنامه‌نویسی، کارگردانی و گرافیک برگزار می‌شود. دوره‌های گذشته به دلیل حضور در کارهای اجرایی فرصت برگزاری چنین کارگاه‌هایی را نداشتم. از سوی دیگر، کارگردانی با تمام بخش‌ها سروکار دارد و همواره علاقمند بودم تا دوره‌ای را با این عنوان برگزار و ارتباط تنگاتنگ‌تری با هنرجویان  داشته باشم.»

وی همچنین در رابطه با موضوع محوری این کارگاه‌ها، نیازسنجی و انتخاب آن توضیح داد: «هر دوره از این همایش‌ها موضوع خاصی دارد. محور همایش این دوره تاویل است که به عنوان مفهومی برای  ترجمه هرمنوتیک درنظر گرفته شده است و پرداختن به این مسئله که اصولا ترجمه مناسبی برای آن هست یا نه.»

وی ادامه داد: «تاویل، در تئاتر ارتباط بنیادینی با مسئله خوانش دارد. آنچه به عنوان نقطه ضعف در کارگردانی تئاتر وجود دارد و آسیب‌های فراوانی نیز به بدنه تئاتر وارد کرده، خلاقیت اضافه‌ای است که کارگردانان به متن تحمیل می‌کنند و این مسئله ریشه در ضعف آنان در خوانش دارد. شاید یکی از دلایلش این باشد که نمی‌خواهند زیر سایه نویسنده گیر بیفتند یا خودشان را مولف می‌دانند و تصور می‌کنند باید خودشان را در صحنه به رخ بکشند. این‌ها دلایلی است که سبب می شود خوانش درست نباشد و در نهایت به اجرای خوبی نیز منتهی نشود.»

این کارگردان تئاتر، با بیان اینکه هنر آموختنی نیست خاطرنشان کرد: «بحث عمده‌ای که در مکتب تهران به آن پرداخته می‌شود، نگاه است. اینکه چگونه  به تئاتر نگاه کنیم. مجموعه مهارت‌های کارگردانی، بازیگری، نمایشنامه نویسی و هر هنر دیگری آموختنی نیست، زیرا هنر آموختنی نیست بلکه کشف کردنی است. افراد پتانسیل خودشان را پیدا می‌کنند. در واقع دانشگاه‌ها، موسسات و …تنها کاری که می‌توانند انجام بدهند آنست که محیطی را فراهم کنند تا افراد بتوانند در آن استعدادشان را کشف کنند.»

تهرانی با اشاره به حضور اساتید ثابت و پیوسته حاضر در این کارگاه‌ها عنوان کرد: «یکی از اهداف‌مان این بوده که هنرجویان را در معرض طرز تفکرهای مختلف قرار بدهیم. حتی پیشکسوت‌هایی که انتقادها و دیدگاه‌های متفاوت نسبت به یک موضوع دارند را درنظر گرفتیم. به این طریق هر فردی در مورد موضوع اصلی، در حرفه خودش صحبت خواهد کرد و این هنرجوست که مناسبت‌ها را پیدا می‌کند. البته شایان ذکر است گرایش‌های متفاوت باید اطلاعات مناسبی از دیگر رشته‌ها داشته باشند.»

وی همچنین حاصل این کارگاه‌ها را تولید کارهای اجرایی دانست و تشریح کرد: «در پایان این همایش هر کدام از پروژه‌ها به مدت یک هفته تا ده روز اجراهای محدودی خواهند داشت و پوسترها نیز به نمایش گذاشته می‌شود. در این میان کارهایی که به تشخیص اساتید و مجموعه انتخاب شوند در رپرتوار مکتب تهران که  زمستان برگزار می‌شود، اجراهای بیشتری خواهند داشت. ترجیح می‌دهیم اجراها در پلاتو این محل برگزار نشود تا اگر زمانی مکتب دیگر وجود نداشت، این مسیر ادامه یابد.»

همچنین مازیار تهرانی در این نشست با بررسی مبحث تاویل در طراحی پوستر گفت: «نسبت به این موضوع دو دیدگاه وجود دارد و آن آموختن هر دو روش است. زیرا گاهی طراح به این نتیجه می‌رسد که پوسترش باید کاملا تاویل پذیر باشد و گاهی تاویل پذیر بودن آن زهر است. ما در این کارگاه‌ها به هر دو مقوله می‌پردازیم. در ابتدا ایده ها را مطرح و بعد به مرحله اجرایی می‌رسانیم. البته باید توجه داشت، هر چیزی را در تئاتر نمی‌توان طراحی کرد. ما با تصویر سرو کار داریم که زبان متفاوتی است. طراحان با افزایش شعاع دانش‌شان و بهره‌گیری از اساتید مختلف روند بهتری را برای یافتن ایده‌ها  و راه حل‌ها بدست می‌آورند.»

وی افزود: «در ایران بر تاویل پذیر نبودن پوستر تاکید می‌شود. به نظرم طراح باید مانند بومرنگ عمل کند، یعنی در عین خروج از آن فضا بتواند به مبدا خود که چهارچوب نمایشنامه است بازگردد. بی‌واسطه گویای اتمسفری باشد که به تئاتر مربوطه است.»

در ادامه این نشست،‌مجید کاشانی هم طی سخنانی گفت: «ددر مکتب تهران فرصتی فراهم می‌شود تا برای نخستین‌بار هنرجویان بتوانند با گروه تئاتری کار کنند و این فرصتی است که کمتر برای هنرجویان گرافیک فراهم می‌شود. آنها خوانش متن از منظر تصویر را می‌آموزند و با واقعیتی به نام تئاتر روبه رو می‌شوند و اثری را خلق می‌کنند که مال خودشان است نه آنکه عکسی را تبدیل به تصویر کنند. این مسیری نیست که منتهی به تولید یک کار فست فودی نمی‌شود.»

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *