طبق اطلاعیه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کلیه ی فعالیت های هنری از جمله سینما ، تئاتر و موسیقی ، با موافقت ستاد ملی مقابله با کرونا ، ازاول تیرماه طبق آیین نامه منتشرشده ( کلیک کنید ) مجاز به فعالیت می باشند و بازگشایی خواهند شد .
بعد از انتشار این خبر با تعدادی از هنرمندان تئاتر تماس گرفتیم و نظر آنها را به عنوان عضوی از خانواده تئاتر که مشمول این اطلاعیه می شوند ، جویا شدیم که آیا اساسا با بازگشایی تئاتر در این شرایط و با توجه به پروتکل منتشر شده ، موافق هستند و یا خیر .
در ادامه میتوانید مصاحبه ی حمیدرضا نعیمی ، نویسنده ، کارگردان و بازیگر تئاتر را در این رابطه با خبرنگار تئاتر فستیوال بخوانید :
حمیدرضا نعیمی در تحلیل شرایط کنونی به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت: در حال حاضر مسئولانی که باید جوابگوی حفظ سلامت و امنیتِ جان و روانِ ما باشند، میگویند اوضاع بهطور نسبی خوب است و ما در شرایط نسبتاً مطلوبی هستیم. آقای رئیسجمهور به عنوانِ شخص اولِ دولت بهصورتِ رسمی میگویند کووید ۱۹ را مهار کردهاند، چنانچه شاهد بازتاب و واکنشِ بسیاری از کارشناسانِ امرِ بهداشت در کشورهای پیشرفته و بزرگِ جهان به این ادعا بودیم. من به عنوانِ یک شهروند چارهای جز اعتماد به گفتهی مسؤلان ندارم، زیرا جایی نیست که بتوانم از آن اخبارِ موثق و درستتری را کسب کنم. آیا کوید ۱۹ واقعاً مهار شده است؟ پس چرا هر روز آمارِ استانهایی که به وضعیت قرمز میرسند افزایش مییابد؟ چرا همچنان آمارِ تلافاتِ انسانی که از طریقِ رسانههای رسمی اعلام میشود بالا و نگران کننده است؟ با وجود اینها، سعی میکنم با همهی ترس و وحشتی که از این ویروس دارم از قرنطینه بیرون بروم و زندگی و فعالیت داشته باشم.
او ادامه داد: وقتی از منزل خارج میشوم، در کوچه و خیابان، مردمی را میبینم که بدون هیچگونه رعایت فاصلهی اجتماعی و فیزیکیِ توصیه شده از سوی وزارت بهداشت و درمان، چسبیده به هم، بدون ماسک و دستکش حرف میزنند، میخندند، دعوا میکنند، به همهچیز و همهکس ناسزا میگویند و زندگی میکنند. تناقضِ موجود را درک نمیکنم، آنهمه مرگ و میر، و اینهمه بیخیالی و ولنگ و وازی. آقای رییسجمهور میگوید تمامِ مشاغل میتوانند فعالیت داشته باشند. و من میبینم که رستورانها و کافیشاپها باز شدهاند. کافیشاپی را دیدم که به آنها گفته شده بود از ۱۰۰ صندلیِ موجود میتوانند نصف صندلیها و میزهایشان پر باشد و بیغراق تمامِ ۵۰ صندلیِ آنها از مشتری پر بود. کتابفروشیها، داروخانهها، میوهفروشیها، سوپرمارکتها، همه تقریباً در شرایط عادی در حال کارند. پس میتوان گفت مردم صحبتهایشخصِ اولِ دولت را پذیرفتهاند.
نعیمی با بیان اینکه باشگاهها، بازیهای لیگ فوتبال، آرایشگاهها، و حتی قهوهخانهها و قلیانسراها مشغول به کار شدهاند، گفت: به قول یکی از عزیزان که به طنز نوشت، تکلیفِ همه روشن و مشخص است الا تئاتر، موسیقی و سینما. چون با باز شدنِ قلیانسراها معلوم شد آنچه که برای سلامت جامعه و جانِ شهروندان خطرناک است دخانیات و قلیان نیست بلکه تئاتر و موسیقی و سینماست. حقیقتاً من این تناقضها را نمیفهمم و پاسخی برایشان ندارم.
نعیمی دربارهی شرایط قرنطینهی خود در شرایط کرونا توضیح داد: در حال حاضر به عنوانِ یک آدمِ معلق و بدونِ آینده در این جامعه، بیش از چهار ماه در خانه نشستهام و در تمامِ این مدت سعی کردهام تا میتوانم از هر بحرانِ روحی و روانی خودم را دور نگه دارم. سعی کردهام و میکنم به عنوانِ کسی که وظیفه دارد بعد از این شرایط، برای مردمِ میهنش به خلقِ آثارِ هنری بپردازد، خود را تر و تازه و آرام نگه دارم و در این فرصت نمایشنامه بنویسم. اما عجیب است که هیچ مسئولی به ما خانوادهی تئاتر نمیگوید که برای جبران خسارتِ چند ماه در خانه ماندن و بیکاریمان، سوبسیدهایی مانندِ وام بانکی، حقوق بیکاری، پرداخت اجاره بهای منزل، سبد کالای مصرفی، پرداخت فیشهای آب و برق و گاز را در نظر گرفتهاند.
این کارگردان تئاتر در خصوصِ حمایت دولت از هنرمندان در شرایط کنونی توضیح داد: از این شرمآورتر وجود ندارد که چند وزراتخانه، نهاد، سازمان و صندوق اعتباریِ دولت آقای حسن روحانی با هم، وعده دادهاند که هزینهی سه ماه دفترچهی بیمهی اجتماعیِ هنرمندان را بپردازند. بعد از گذشت چندماه که از هنرمندان بپرسید ماجرای پرداخت سهماه بیمههای شما چه شد؟ هیچکس پاسخ روشنی به شما نخواهد گفت. اکثر هنرمندان در طی این ماهها نتوانستهاند هیچ نوع خدماتی از طریق دفترچههایشان دریافت کنند. هر کدام که به هر مراکزِ بهداشتی و درمانی مراجعه کردهاند با این گفته شدهاند که: در این مورد هیچ دستوری به آنان ابلاغ نشده است و باید به صورت آزاد اقدام کنند. این چه رفتارِ دور از شانی است که با هنرمندان میکنید؟ جالب آنکه به خاطر کاری که نکردهاند، منت هم میگذارند؟ اکنون هنرمندان مدیونِ لطفی هستند که صورت نگرفته است. خلاصه که حرف و حدیث در این رابطه زیاد است.
او اضافه کرد : با این احوال، شخصِ اولِ دولت اعلام کرده است که: بازگشاییِ سالنهای سینما و کنسرتها با حفظ و رعایت توصیهها و پروتکلهای بهداشتی بلامانع است. متاسفانه آقای حسن روحانی هم مثل بسیاری از مسئولان دیگر با واژهی “تئاتر” آشنا نیستند. یعنی نمیدانند واژهای به اسم ” تئاتر” وجود دارد: هنری والا، بزرگ و ارزشمند که در سرتاسر ایران و در تکتکِ شهرها، استانها و پایتخت، دهها هزار هنرمندِ تئاتر با تمامِ وجود از طریقِ آن تلاش دارند که روحِ دیالوگ در این آب و خاک نمیرد. هنرِ نقد و تفکر زنده بماند.
نعیمی همچنین ادامه داد : وقتی ایشان اعلام میکنند که سینماها و کنسرتها، من میدانم که در پسِ ذهنشان تئاتر هم وجود دارد، اما یک شخصیت مهم در این پایه باید بدانند هر واژهای که بر زبان جاری میسازند، بهای بسیار گرانی دارد.
اگر ایشان الان کلمهی “تئاتر” را در بیاناتِ خود حذف کنند، نتیجه آن میشود که وزیرِ فرهنگ و هنر در توئیتِ خویش نامِ تئاتر را فراموش میکنند؛ و این فاجعه در کمیسیون فرهنگی مجلس، شهرداری، مراکز فرهنگی و دیگر نهادهای دولتی و خصوصی تکرار شده و کمکم نام و جایگاه تئاتر از یاد میرود. گاه از خود میپرسم که نکند واژهی تئاتر یک واژهی منحوس است؟ مثلِ نامِ «مکبث» در کشورِ اسکاتلند که در باورِ عمومی نحس است، و برای همین اسکاتلندیها همواره میگویند: «آن پادشاه اسکاتلند» و هیچوقت نامِ مکبث را بر زبان نمیآورند. آیا در حال حاضر، «تئاتر» هم مثلِ «مکبث» از سوی مسئولانمان نحس مینماید؟ من پیشنهاد میکنم از الان به «هنرِ تئاتر» بگویند: «هنرِ اسمش را نبر» تا دچارِ نحوست نشوند. مثلا بگویند: از ابتدای ماه در کنارِ سینماها و کنسرتها، «هنرِ اسمش را نبر» هم فعالیت کند. این طور خیال مان راحت است که در دولت ، وزارتخانه و مجلس از تئاتر حالا به نام «اسمش را نبر» ، حرف می زنند .
اگر تئاتر برای عزیزان و مسئولانِ ما شوخی است، برای دهها هزار هنرمند و تماشاگرانی که در سرتاسر کشور به آن علاقمند هستند و عشق میورزند، اصلا شوخی نیست و بسیار هم جدی است. در هر صورت اگر آقای حسن روحانی به عنوان رئیسجمهور و مسؤلِ تمام وزارتخانههای تحتِ امرِ ایشان، و به عنوانِ متولیانِ حفظ سلامت و جانِ شهروندانِ ایرانی اعلام کردهاند که از ابتدای تیرماه، تئاترها، کنسرتها و سینماها باید شروع به کار کنند، ما با اطمینان به حرف ایشان شروع خواهیم کرد. اما به یاد داشته باشند اگر خدای ناکرده این خواستهی آنان منجر به اتفاق بدی شود، باید پاسخگو بوده و مسؤلیت آنرا به گردن بگیرند.
این کارگردان با سابقهی تئاتر با بیان این که خانواده تئاتر، خانواده ی مظلومی است، گفت: ما بیشتر از همه خسته شدهایم و بیشتر از همه ضرر دیدهایم. خانوادهی تئاتر، خانوادهی مظلومی است. یکی از پائینترین ردیفِ بودجهها در تعریف و برآوردِ بودجه سالانهی دولت، بودجهی تئاتر است که آن هم به درستی و به موقع تزریق نمیشود. و همین بودجهی اندک متأسفانه در جاهای درستی هزینه نشده و بخش قابل توجهِ آن در برگزاری جشنوارههای متعدد و کم خاصیت تلف میشود.
او در اینباره ادامه داد: کارمندان، معلمان، هیأتهای علمی دانشگاهها، و بسیاری افراد در این ایامِ قرنطینه در خانههایشان نشستند ولی ماه به ماه حقوقشان را دریافت کردند؛ در حالیکه هنرمندِ تئاتری، خونِ جگر و خونِ دل خورد، در خودش فریاد زد تا مبادا باری بر دوش مقامات و مسؤلان باشد، روزهای سیاه را به امید امروز و فردایی روشن دوام آورده؛ پس بیملاحظهگی یا توقعِ بیجایی نیست که انتظار دارد دولتِ نقشِ خودش را به درستی و زیبایی ایفا کند، باید خسارتهای این هنرمندان را در نظر بگیرد، پولهایی که در جاهای دیگر حیف و میل میکند را برای ترمیمِ و بهبود اوضاعِ درناک و اسفبارِ فرهنگ و هنر و ادب این مملکت به کار ببرد.
حمیدرضا نعیمی در پایان گفت : من امیدوارم در شروعِ فعالیتِ مجددِ تئاتر، شاهدِ توجه صد درصدی وزارت فرهنگ و هنر، دولت، شهرداریها و همهی ارگانها و نهادهایی که میتوانند یاریرسان هنرمندان و کارگزاران فرهنگی باشند، باشیم. اکنون، زمان کارشکنی، کمکاری و کوتاهی نیست. چرا که ما خسارتهای زیادی دیدهایم. بخشی از خسارتهای روحی، روانی و جانی این دوران، از طریق فعالیتهای نابِ فرهنگی و هنری میتواند ترمیم شود. تئاتر، سینما و موسیقی میتواند امید و زندگی را دوباره به جامعه برگرداند. تئاترهای خوب میتوانند دوباره حال مردم را خوب کنند. مردم ما دوران سختی را در چند سال اخیر پشت سر گذاشتهاند. الان وقت آن است که آقای رئیسجمهور برادریِ خودش را در این یک سالِ باقی مانده از دورانِ ریاست جمهوریشان ثابت کنند. زیرا تاریخ بیرحم است و با بیرحمی از نامها و عملکرد آدمها یاد خواهد کرد. الان وقت آن نیست که وعدهی سر خرمن بدهید. یک سال باقی مانده است، به هنرمندان، اهالی فرهنگ و هنر احترام بگذارید، برای تلاشهای آنها ارزش قائل باشید و بدانید که مسئولان باید جوابگو باشند. برای راه افتادنِ چرخِ تئاتر هزینه کنید.