دومین روز از پنجمین سمینار بین المللی هفدهمین جشنواره نمایش های آیینی و سنتی با ارائه مقاله دو پژوهشگر از آلمان و تاجیکستان و ۹ پژوهشگر از ایران برگزار شد .

به گزارش تئاتر فستیوال ، دومین روز از پنجمین سمینار بین المللی هفدهمین جشنواره نمایش های آیینی و سنتی در سالن کنفرانس تئاتر شهر با حضور داوود فتحعلی بیگی ، دبیر جشنواره و حمیدرضا اردلان ، دبیر بخش سمینار جشنواره ، محمدحسین ناصربخت ، قائم مقام دبیر جشنواره و اردشیر صالح پور دبیر سی و سومین جشنواره تئاتر شهر برگزار شد .

یکی از مشکلات اساسی ای که در طی این دور روز در برگزاری سمینارها شاهد بودیم ، جدول زمانبندی ارائه مقالات بود ، به گونه ای که میان هر ارائه ، حتی زمان استراحت ۵ دقیقه ای هم لحاظ نشده است تا نفر بعدی بتوانند به روی صحنه بیاید و خود را برای ارائه مقاله اش آماده کند . این مسئله موجب آن شده که در نهایت نه تنها ارائه مقالات بیش از مدت زمان مقرر به طول بیانجامد بلکه در زمان ارائه نیز مجری سمینار مداوم در حال تذکر دادن به ارائه دهنده ، برای کمبود زمان باشد و اینکه شخص ارائه دهنده هر چه زودتر سخن خود را به پایان برساند .

در دومین روز برگزاری سمینارها شاهد تغییراتی در جدول ارئه شده توسط جشنواره نیز بودیم . در ابتدا شاهد ارائه ی پنل اول با ارائه ی رضا کوچک زاده با موضوع ” بررسی تطبیقی شبیه خوانی دوره قاجار با نگاه به دراماتورژی و کارگردانی ” ، مهدی دریایی با موضوع ” نطق ناطق در مجالس تعزیه استان مرکزی ” ، کریم خاوری و حسین احمدی با موضوع ” هه لپه رکی در مریوان ایران ” بودیم که نکته ی جالب توجه این بود که در هنگام ارائه مقاله توسط کریم خاوری که در واقع موضوع آن رقص های محلی در کردستان و پرداختن به معنا و مفهوم این حرکات آیینی که در واقع برای مناسبت های مختلف تفاوت هایی دارند ، بود ، حسین احمدی با لباس کردی برای حاضران این حرکات را اجرا می کرد که برای ارئه چنین مطلبی ، فرمی بسیار مناسب و کاربردی بود .

اما در پنل دوم که قرار بود ۴ سخنران با موضوعات مختلف به ” جیرفت و اسناد پنج هزار ساله تکوین نمایش عروسکی در ایران ” بپردازند ، تغییراتی صورت گرفت . به دلیل عدم حضور پروفسور یوسف مجیدزاده که برای درمان بیماری در خارج از کشور به سر می برند ، مقاله ی ایشان با موضوع ” جیرفت ، شهری در آغاز دوران شهرنشینی ” توسط آقای میری که از همکاران پروفسور مجیدزاده که مدیر عامل موسسه پیشین پژوه هستند ، قرائت شد . زمان ارائه این مقاله که به تاریخ آغاز شهرنشینی در منطقه جیرفت و نحوه ی زندگی و کار مردم در دوران هزاره ی سوم پیش از میلاد پرداخت ، قرار بود به عنوان آخرین عنوان در پنل جیرفت مطرح شود که با تغییر برنامه به عنوان مقاله ی آغازین این پنل در سمینار خوانده شد .

همچنین به جای دکتر سید منصور سید سجادی که ایشان نیز در خارج از کشور بودند ، دکتر حسین سرحدی ، استاد باستان شناسی دانشگاه زابل به ارائه ی مقاله ی ایشان با موضوع ” شکوفایی شهرنشینی و پرداختن به بازی و دوران سرگرمی در آغاز شهرنشینی در شرق ایران ” ، پرداخت . سرحدی که به موضوع بازی و سرگرمی در دوران هزاره ی سوم پیش از میلاد در منطقه ی جیرفت ، پرداخت در نهایت با بیان اینکه ” مطالعات تاریخ اسباب بازی ، رشد فکری جوامع را به خوبی نشان می دهد . بسیاری از اسباب بازی هایی که در کاووش های باستان شناسی پیدا شده اند به نوعی همانی است که در دنیای معاصر امروز استفاده می شود مانند انواع عروسک ها ، گروه سربازان ، جنگجویان ، ارابه ها و بازی های فکری و نمایشی . اگرچه در دو سده ی اخیر اختراعات تکنولوژی ، بسیاری از اشکال فیزیکی و مفاهیم این بازی ها را تغییر داده اند اما در هر حال مفاهیم همان است که بود ؛ یعنی همان مفاهیمی که در گذشته بوده ، امروزه هم با تلفیق تکنولوژی همان کارکرد را دارد و با خود حمل می کند . ” سخنان خود را به پایان رساند .

فرد دیگری که در این پنل درباره جیرفت ارائه داشت ، دکتر علی عباسی ، دانشیار دانشگاه شهید بهشتی بود که درباره ” نشانه شناسی تصاویر ظروف هنری جیرفت ” ، سخن گفت . دکتر عباسی جمع بندی سخنان خود را این گونه بیان کرد تصاویری ظروف هنری جیرفت این را نشان می دهد که :

۱- نوعی معرفت شناسی و هستی شناسی در این تصاویر وجود دارد که در رابطه ی انسان ، حیوان و طبیعت آن را می بینیم . ۲- حرکتی پویا وجود دارد . آن ها حرکتی را از یک جامعه ساده به طرف یک جامعه پیچیده انجام می دهند .

۳- حرکت از گروه های کوچک تر به طرف گروه های بزرگ تر ، نشان از تولید کشاورزی و دامی دارد .

۴- شهروندان جیرفت نظاره گران خوبی هستند . آن ها به خوبی آن چیزی را که مربوط به طبیعت خود است را می بینند ، رودخانه ها ، بزها ، گاوها و … .

۵ – طبیعت همچون نیروی مقاومی مقابل او ظاهر می شود و آن ها سعی می کنند به هر روشی شده این طبیعت مقاوم را به زمین بزنند . “

و آخرین فردی که به ارئه مقاله ی خود در این پنل پرداخت ، امیر سهرابی بود که در مورد ” پیکره های جیرفت به مثابه یکی از کهن ترین نشانه های تکامل نمایش عروسکی ” ، سخنرانی کرد . سهرابی در مقاله ی خود از سیر تکاملی عروسک در طی زمان و اینکه با کشف عروسک هایی دارای مفصل از ناحیه دست ، متعلق به دوران آغاز شهرنشینی در جیرفت ، به صحبت در مورد این سیر تکاملی پرداخت و در نهایت با با نشان دادن تصویر قدیمی ترین عروسک مبارک به ذکر شباهت هایی با عروسک هایی پرداخت در جیرفت کشف شده اند .

بعد از این پنل هم تغییری در برنامه شاهد بودیم و اینکه ابتدا استاد لاله تقیان به ارائه مقاله ی خود با ” موضوع نسخه های تعزیه به عنوان نمایشنامه پرداخت و پس از او دکتر فرانک الیور زایبت از آلمان درمورد ” آیین ها ، رویکرد نمایش و اتنوموزیکولوژی : یک رویکرد ” سخنرانی کرد .

در ادامه نیز پروفسور روشن اف از تاجیکستان مقاله ای با موضوع ” اصطلاحات آیین های نمایشی عروسی تاجیکان ” ارائه داد و آخرین سخنران دومین روز سمینار جشنواره نمایش های آیینی و سنتی ، پروفسور سودابه فضائلی بود که در مورد ” تندیسک های ونوس ” به صحبت پرداخت .

گفتنی است پنجمین سمینار بین المللی جشنواره نمایش های آیینی و سنتی از اول تا سوم شهریور ماه در سالن کنفرانس مجموعه تئاتر شهر برگزار می شود .