قادر آشنا ، دبیر جشنواره سی و دوم تئاتر فجر، ما را با مسائل جدیدی در عرصه تئاتر و جشنواره های تئاتر آشنا کرده است. بخشی از این نوآوری های خلاقانه در گفتگوی او با خبرنگار سایت خبرآنلاین را در زیر می خوانید :
خبرنگار خبر آنلاین: فکر نمی‌کنید بد موقعی مدیر اداره کل هنرهای نمایشی وزارت ارشاد شدید؛ چرا که سال ۹۱ بودجه‌های فرهنگی و هنری به شدت کاهش یافت و امسال هم که همه منتظر تغییر دولت بودند؟
قادر آشنا: قطع و یقین این طور است. شرایط و وضعیت خاص این دو سال بر کسی پوشیده نیست، که بی‌شک روی برگزاری جشنواره هم تاثیر گذاشته است. ظاهراً من به کار در شرایط سخت عادت کرده‌ام و از آن نمی‌گریزم. هر وقت از من خواسته شده تا کاری را بر عهده بگیرم، هیچ وقت به شرایط نگاه نکرده‌ام. بعد هم که عهده دار وظیفه‌ای شده‌ام، از تمام توان خودم مایه گذاشته‌ام.
– اما در این شرایط نامطلوب قضاوت‌هایی که بر مدیریت شما صورت می‌گیرد، چندان مثبت نخواهد بود. این شما را نگران نمی‌کند؟
من برای خودم شأنی قائل نیستم و البته ظرفیت خودم را هم می‌دانم. برای همین قضاوت‌های نا‌منصفانه آزارم نمی‌دهد و ناراحت نمی‌شوم.
و ظاهراً همین عادت داشتن جناب آقای آشنا به کار سخت باعث شد تا بعد از برکناری عالی زاد، سریع بر صندلی او تکیه زند و وارد این کارزار می شود و با در نظر نگرفتن شأن برای خودش ، برای سایرین، از هنرمندان تا مردم هم شأن قائل نمی شود. ماجرای هادی مرزبان و هزینه ی دکورش را حتما خوانده اید!
خبرنگار خبر آنلاین: چون محور اصلی گفت‌و‌گوی ما جشنواره تئاتر فجر است، برای همین نمی‌خواهم وارد بحث مدیریت ۲۱ ماهه شما بر اداره کل هنرهای نمایشی شویم. اما در مورد جشنواره امسال، یکی از مواردی که خیلی از گروه‌ها را شاکی کرده، پرداخت نکردن کمک هزینه هاست. چرا پرداخت‌ها به موقع صورت نگرفته است؟
قادر آشنا: من با آمار می‌توانم اثبات کنم که در پرداخت کمک هزینه‌ها، از بیشتر دوره‌های گذشته بهتر عمل کرده‌ایم. تنها در مقایسه با پارسال است که کمی عقب هستیم. امسال قسط اول کمک هزینه همه گروه‌ها را داده‌ایم و هر کاری که اجرایش تمام می‌شود، همان روز نامه پرداخت قسط دومش را صادر می‌کنیم و برای انجمن نمایش می‌فرستیم تا تسویه حساب شود. در بخش چشم انداز جشنواره هم که هر دو قسط آثار را پرداخت کرده‌ایم و بدهی نداریم.
حالا شما بگردید این آماری که جناب آشنا می گویند را پیدا کنید و برای ما هم ارسال کنید. اما ما اینقدر می دانیم که پرداخت هزینه های گروه ها چنان نامناسب انجام می شود که مثلا گروه آبادانی یک ساعت قبل از اجرایشان تازه هواپیمایشان وارد تهران می شود. لابد این هم ناشی از شأن قائل نشدن برای خود و به تبع آن برای دیگران است.
در ادامه خبرنگار سایت خبر آنلاین می پرسد:
خبرنگار خبرآنلاین : در جشنواره امسال، اختصاص اندک بلیت سالن‌های کوچک به اهالی رسانه و منتقدان نیز انتقادهای زیادی را برانگیخته است. چرا این سیاست را اتخاذ کردید؟
قادر آشنا: ما سال گذشته تعداد زیادی کارت vip صادر کردیم که در اجراها برای ما بسیار دردسر ساز شد. علاوه بر آن سالن‌های کوچک گنجایش کمی دارند که اگر می‌خواستیم مثل دوره‌های گذشته برایشان بلیت صادر کنیم، امکان میزبانی از هنرمندان را نداشتیم. به نظر من مهم‌ترین وظیفه جشنواره تئاتر فجر این است که شرایط حضور هنرمندان را در سالن‌ها فراهم کند که امسال به دنبال تحقق آن رفته‌ایم. بعد از هنرمندان، خبرنگاران اولویت دوم ما بودند و مسوولان در رده بعدی قرار گرفتند.
در کل با شیوه فروش اینترنتی، کاهش بلیت‌های سهمیه‌ای و کم کردن کارت‌های vip ما امسال در سالن‌ها مشکلات کم تری داشتیم و از سر درگمی تماشاگران جلوگیری کردیم. نظمی که این دوره شاهدش هستیم، تایید کننده این رویکرد ماست.
این نحوه رده بندی مخاطبین تئاتر در گونه ی خود کمیاب است و با شعار جشنواره تئاتر فجر که ” تئاتر برای همه ” می باشد تناقض شدید دارد. یعنی واقعاً آسایش و راحتی مردم برای تهیه بلیتِ جشنواره هیچ جایگاهی در برنامه ریزی مدیران جشنواره ندارد؟
در ادامه مصاحبه سوالاتی که برخی کارگردانان تئاتر و منتقدان تئاتر از قادر آشنا داشتند مطرح شده است که یکی از این سوال و جواب ها بسیار جالب است:
علیرضا کوشک جلالی ( نویسنده و کارگردان تئاتر):
معیار تقسیم سالن‌ها بین گروه‌ها چه بوده است. چرا نخستین نمایش یک گروه تازه کار برای مثال سالن استاد سمندریان را گرفته است و کار یک کارگردان شناخته شده به تالارهای حاشیه ای رفته است؟
قادر آشنا: این که ما بخواهیم ۱۰۰ کار صحنه ای را در ۱۶ سالن جا دهیم، کار سختی است. در چیدن جدول اجراها، داوری، مشترک بودن بازیگران در کارها، تعداد بازیگران، میزانسن، دکور و … نقش زیادی دارند. آنان که دستی در برگزاری این جشنواره داشته اند، می دانند که چه کار دشواری است. با این وجود من خیلی دوست داشتم می توانستم نمایش هنرمندان سرشناس را به سالن های ناشناخته می بردم و آثار هنرمندان ناشناس را در تالارهای شناخته شده اجرا می دادم.
معیار های اختصاص سالن ” دوست داشتن” دبیر جشنواره است! چه جالب!!!
به هر حال جشنواره روز های پایانی خود را می گذراند و با همه ی کم و کاستی ها و بی احترامی ها به اهالی تئاتر و مخاطبین تئاتر امسال هم گذشت و ما امیدواریم که با تدبیر مدیران جدید هنری سال آینده که دیگر بهانه ی خرابکاری مدیران سال های قبلی نیز وجود ندارد حداقل آقایان مدیر و دبیر احترام به هنرمندان و مخاطبین را یاد بگیرند!
سعید خالقی – تئاتر فستیوال
