نمایش ” سایه سار سکوت ” به نویسندگی و کارگردانی محمد رضا عطایی فر در سی و سومین جشنواره تئاتر فجر در تماشاخانه باران به روی صحنه رفت . این کارگران نزدیک به ۱۵ سال است در تئاتر فعالیت می کند و پس از چند سال دوری از تئاتر دوباره به این هنر روی آورده است . در ادامه مصاحبه خبرنگار تئاتر فستیوال را با این کارگردان می توانید بخوانید :
لطفا یک بیوگرافی کوتاه از خودتان بگویید .
محمدرضا عطایی فر هستم حدود ۱۰ ، ۱۵ سال است که نمایش کار می کنم و دبیر ۴ ، ۵ جشنواره بودم ، عضو هیات مدیره تئاتر خیابانی بودم و اکنون چند سالی است که در ایران نبوده ام ،برای تحصیلات رفتم و بعد به این جا برگشتم ، و دوباره شروع به کار نمایش کردم .
چه شد که این نمایشنامه را انتخاب کردید .
نمایش ” سایه سار سکوت ” جسارت و شهامت دارد و در عین حالی که جزء جنگ ماست بدون شعار است و معمولا یکی از دلایلی که باعث می شود نمایش ها مورد پسند مخاطب قرار نگیرند همین شعارزدگی است، که این نمایش از این امر مستثنی است . ما سعی کردیم نمایشی کار کنیم که ، شعار نداشته باشد و از فضای مونوتون و یکنواخت در این کارها فاصله بگیرد و علی رقم این که احساس می کنیم کمی باید مردم ( که قشر خاصی هستند ) و یک سری از مسئولینی که نمی خواهند یک سری از واقعیت ها را بپذیرند ، مطمئن باشید اگر انتقاد پذیر باشند این نمایش ها هم می تواند تاثیر خود را داشته باشد . حتی بهتر از تمام شعارهایی که باید بدهند .
واقعا فکر می کنید مردم قدرت پذیرش این جسارت ها را دارند ؟
یک زمانی ما خرمشهر را از دست دادیم ، اگر بخواهیم فقط فتح خرمشهر را نشان دهیم ، از دست دادن ارزشی ندارد ، ما از دست دادیم بعد هم گرفتیم ، ما اگر قرار باشد فقط فتح را نشان دهیم و هرچه بردیم را نشان دهیم و شکست هایمان را نشان ندهیم ، اشتباه است ما باید شکست و بردمان را باهم نشان دهیم . اشتباهاتی که اتفاق افتاده را نشان دهیم .
اشتباهاتی که قرار نبود اتفاق بیفتد و ناخواسته بود را در کنار بردمان نشان دهیم . ولی به این دلیل که ما در این نمایش ها و خیلی از نمایش های ژانر دفاع مقدسی ، فقط شعار داده ایم که ما موفق شدیم ، ما بردیم و هیچ اتفاق و مشکلی نبود . اینطور شد که مردم ، زده شدند و جشنواره تئاتر دفاع مقدس و یا جشنواره فیلم دفاع مقدس که فقط اهالی اش می روند و کارشان را می بینند و از آن تعریف می کنند و از این بابت است که مورد پسند عموم قرار نمی گیرد . مردم احتیاج دارند که با واقعیت روبرو شوند .
از اجرای امشب راضی بودید ؟
نه متاسفانه به این خاطر که مشکلات خاصی داشتیم و نتوانستیم یک اجرا ژنرال داشته باشیم ، خیلی اشتباهات در کار پیش آمد که البته لازم و ملزوم نمایش زنده است.
از جشنواره امسال راضی بودید ؟ همکاری مسئولین چطور بود ؟
متاسفانه من فضای ناخوشایندی را برای آینده تئاتر می بینم . و طبعا جشنواره ایده آل شما نیست . چرا که سال به سال از بودجه آن کم می شود . من فکر می کنم تا ۲ ، ۳ سال آینده ، تورم به ۴۰۰% می رسد و بودجه به ۴ میلیون تومان می رسد .
شهری که پل های خوب ، تونل های خوب و مردم غیر فرهنگی داشته باشد ، تونل ها و پل ها خراب می شوند . به همین بابت ما به فرهنگ نیاز داریم و تئاتر فرهنگ است . فرهنگ را اگر از مردم بگیرید ، جنگل می شود و در جنگل هم هیچ چیز سر جایش نمی ماند مگر طبیعت آن را نگه دارد .
به همین بابت امسال اگر دکتر صالح پور نبود فکر می کنم این جشنواره جلو نمی رفت چون خیلی ها به خاطر ایشان آمدند ، خیلی ها به خاطر او از خیلی چیزها گذشتند چرا که اردشیر صالح پور قدمت دارد ، شناسنامه تئاتر دارد چه در دبیرخانه جشنواره فجر که سالها او را می شناختیم و چه به عنوان یک فردی که به هر حال بسیار تعدیبانه به تئاتری ها نگاه می کند و به تئاتر عشق می ورزد و به همین بابت من باید از ایشان نقدیر و تشکر کنم به این دلیل که اگر ایشان نبود فکر می کنم این جشنواره اصلا برپانمی شد ، چون به نظر من بودجه یک میلیارد و خورده ای بودجه ای تنها برای یک تئاتر بین المللی نیست ، شما چطور می توانید در مملکت به یک بازیکن فوتبال یک میلیارد بدهید ؟ و به جشنواره بین المللی یک کشور هم همان مقدار و یا حتی کمتر دهید . پس واقعا وضعیت نا به هنجاری است و به نظر من مسئولین ما باید از حالا به فکر شرایط ناخوشایند فرهنگی کشور باشند . به نظر من دیگر نمی توانیم بگوییم ما در سرازیری هستیم بلکه ما به انتها رسیده ایم .
از کارهای جشنواره امسال راضی بودید ؟
امسال من چند کار دیدم و فکر می کنم یک سری از کارها مخصوصا کارهایی که جوان ها کار می کنند خوب است . بخش بین الملل مان را خیلی دوست نداشتم ، البته می دانم که دستشان بسته است و نمایشنامه هایی را آورده اند که بتوانند قرارداد خوب ببندند و پول خوب دهند . ولی من امسال کارهای ایران را می پسندم و باز هم در بخش مرور خیلی به داوری دقیق تر احتیاج داشت ، چون خیلی خاص و سخت بود ، برای اینکه همه این کارهای این بخش همگی قوی هستند و اجرا رفته اند و به هرحال ۲۷ کار قوی در این بخش ، داوری آن سخت است ولی در کل خوب بود .
