بورژین عبدالرزاقی که تاکنون نمایش های “بازرس هاند واقعی” ، “گفت و گوهای پس از یک خاکسپاری” و … را به روی صحنه برده است ، اکنون بعد از چهار سال نمایش “مده آی سن مدار” را در پردیس تئاتر شهرزاد به اجرا در آورده است . به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با این کارگردان تئاتر داشته است که می توانید آن را در ادامه بخوانید :

بورژین عبدالرزاقی در ابتدا در مورد آشنایی با نمایشنامه “مده آی سن مدار” و انتخاب آن برای اجرای عمومی توضیح داد : اولین بار حدود سه سال پیش با این نمایشنامه مواجه و آشنا شدم و خیلی من را جذب کرد . منتها هیچوقت موقعیتی که دلم می‌خواست برای اجرا ، ایده آل باشد ، اتفاق نمی‌افتاد ، این شد که منتظر ماندم تا زمانش برسد .

او ادامه داد : ترجمه ای از این نمایشنامه در ایران چاپ شده که در واقع ترجمه ای است از روی این نمایشنامه که توسط یک کارگردان فرانسوی دراماتورژی شده است . وقتی درگیر نمایشنامه شدم ، فهمیدم قسمت هایی از نمایشنامه مشکل دارد .

موفق شدم نویسنده نمایشنامه ، خانم آنکا ویسده را در فرانسه پیدا کنم و با او تماس بگیرم . ایشان نسخه اصلی نمایشنامه را که خودشان نوشته بودند ، برای من فرستادند و با ما بسیار همکاری کردند . در نهایت هم نتیجه چیزی شد که شما روی صحنه می‌بینید .

کارگردان نمایش “مده آی سن مدار” در مورد انجام دراماتورژی روی این نمایشنامه گفت : دراماتورژی به شکلی که نقشی را در نمایشنامه کم  یا اضافه کنیم ، صورت نگرفته است . اصولا معتقدم هر نمایشنامه ای را که هر کارگردانی اجرا کند ، آن نمایشنامه از فیلتر آن کارگردان رد می‌شود . مسلما اگر “مده‌آی سن مدار” را کارگردان دیگری اجرا می‌کرد ، فضای دیگری را مشاهده می‌کردیم . شاید اگر نمایشنامه را بخوانید ، تفاوت زیادی با آنچه ما به روی صحنه برده ایم ، احساس کنید ولی تفاوتی است که در طول تمرین به وجود آمده و در واقع تحلیل من از نمایشنامه است . نه اینکه بخواهم مثلا شخصیتی را زیاد یا کم و یا متن را کوتاه و بلند کنم .

این کارگردان تئاتر با بیان اینکه اجرای نمایشنامه “مده آی سن مدار” را در شرایط امروز جامعه ی ایران ، بسیار ضروری می داند ، گفت : این نمایشنامه ای است که به زنان اهمیت می‌دهد و ما الان در جامعه ای زندگی می کنیم که زنان از نظر آزادی های اجتماعی و خیلی مسائل دیگر که همه مان در جریانش هستیم ، مشکلات بسیار زیادی دارند . این نمایشنامه می تواند برای همه ما که در جامعه ایران زندگی می کنیم ، یک تلنگر باشد .

یکی از خاصیت های نمایشنامه های جهان شمول همین است که نمایشنامه ای که در فرانسه نوشته شده را ما امروز در ایران اجرا می‌کنیم و تماشاچیان با آن بسیار خوب رتباط برقرار می‌کنند .

عبدالرزاقی در مورد طی  شدن پروسه ی تمرینات این نمایش توضیح داد : تمرین های ما از مهر ماه شروع شد و نزدیک به دو ماه تمرین داشتیم . از اول آذر ماه نمایش را روی صحنه بردیم ، بعد از یک وقفه یک ماهه ، به دلیل استقبال تماشاچیان از نمایش ، دوباره اجرا تمدید شد .

او همچنین درباره ی سابقه ی همکاری با بازیگران نمایش گفت : خانم الیکا عبدالرزاقی ، آقای احمد ساعتچیان ، آقای مهدی بجستانی و همه ی ما شاگردان استاد حمید سمندریان هستیم و اولین بار سال ۸۶ در نمایش “ملاقات بانوی سال خورده” با یکدیگر همکاری داشتیم . سال ۸۷ که من اولین نمایشم را  به اسم “گفت و گوهای پس از یک خاکسپاری” نوشته یاسمینا رضا کارگردانی کردم ، هر سه این بازیگران در آن نمایش حضور داشتند .

گروهی بسیار همدل هستیم و همدیگر را درک می‌کنیم و به نظرم این مسئله ی بسیار مهمی است . ضمن اینکه دومین همکاری من با امین زندگانی به عنوان تهیه کننده بود . امین زندگانی ، سال ۹۱  نمایش “بازرس هاند واقعی” را برای من تهیه کرد . کلا گروهی هستیم که همدیگر را خیلی خوب متوجه می‌شویم و فکر کنم این اتفاق به تماشاچی هم منتقل می شود . امیدوارم که این اتفاق بیافتد .

کارگردان نمایش “مده آی سن مدار” در پاسخ به اینکه چرا در سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر شرکت نکرده است ، گفت : حقیقتش قوانین جشنواره تئاتر فجر هر سال عوض می‌شود ‌و چند سالی است که به جشنواره ، متنی را ارائه نداده ام چون هر سالی که خواستم در جشنواره شرکت کنم ، گفتند فلان قانون به وجود آمده ، فلان بخش به وجود آمده و … امسال هم مطابق شکل همیشه ، گفتم لابد مثل قبل است و شرکت نکردم . ولی تصمیم دارم اگر قوانین سال آینده مثل امسال باشد ، این نمایش را برای حضور در بخش مرور بفرستم .

او با بیان اینکه به زودی تور اجرای نمایش “مده آی سن مدار” در شهرستان ها شروع خواهد شد ، گفت : فعلا صحبت هایی در رابطه با اجرا در اصفهان ، شیراز ، بندر عباس و رشت شده است . هرچه امکان اجرا در شهر های بیشتری وجود داشته باشد ، ما استقبال می‌کنیم و خیلی هم خوشحال می‌شویم که در همه شهر ها حضور داشته باشیم .

او همچنین در مورد اجراهای بین المللی این نمایش گفت :در حال رایزنی برای اجرا در کشور فرانسه هستیم که خانم آنکا ویسده  در فرانسه مشغول انجام کارها هستند و ما هم در اینجا با بخش فرهنگی سفارت فرانسه صحبت کرده ایم . چون خانم آنکا ویسده اصالتا سوییسی-فرانسوی هستند ، قرار است از سفارت سوییس هم بیایند و اجرا را ببینند .
این کارگردان تئاتر در مورد مشکلات اجرا در تماشاخانه های خصوصی که فاصله میان اجراها بسیار کم است ، گفت : همانطور که مشاهده می‌کنید ، باید سریع صحنه جمع شود و گروه بعدی بیایند و انگار نه انگار نمایشی اینجا در حال اجرا بوده است . در واقع همه ما با شرایطی که نمایش ها در سالن های خصوصی به روی صحنه می‌روند ، مشکل پیدا کرده ایم . دیگر نمی‌دانیم ساز و کار چیست ، یعنی بر طبق چه ساز و کاری یک نمایش به روی صحنه می‌رود و به آن اجازه اجرا می‌دهند .

او در این رابطه ادامه داد : امیدوارم نهادی پیدا شود و سالن ها را ستاره گذاری کند . کارگردانی که بیست سال سابقه دارد و کارگردانی که اولین کارش است یا یک کار هنرجویی آموزشگاه ، در یک سالن با هم اجرا نروند . تماشاچی سردرگم می‌شود ، تماشاچی نمی‌داند که می‌خواهد یک کار کاملا حرفه ای ببیند یا یک کار آموزشگاهی . این مشکل خیلی بزرگی است که ما داریم و همین ها باعث می‌شود که نوبت اجرا در تماشاخانه ها طولانی شود چون تماشاخانه ها هم به فکر درآوردن پول هزینه هایشان هستند . امیدوارم روزی این اتفاق بیافتد و سالن ها ستاره گذاری شوند .