همه ی ما بهروز غریب پور را با اپراهای عروسکی ای همچون ” لیلی و مجنون ” ، ” مولوی ” ، ” حافظ ” و … می شناسیم . قرار بود در سی و سومین جشنواره تئاتر فجر ” اپرای سعدی ” به کارگردانی او حضور داشته باشد که به دلایلی این امکان محقق نشد . خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی را با بهروز غریب پور در مورد جشنواره فجر و علت عدم حضورش در جشنواره انجام داده است که می توانید آن را در ادامه مطالعه کنید .
از نمایش های سی و سومین جشنواره تئاتر فجر ، چه کارهایی را دیده اید؟
هیچ کاری را ندیده ام . به این دلیل که خودم در حال کار و آمادسازی کار اپرت تعزیه هستم .
قرار بود کار شما در مورد سعدی در جشنواره شرکت داشته باشد . چه شد که این اتفاق نیفتاد ؟ جای شما امسال در جشنواره خالی بود .
اپرای سعدی کار خیلی بزرگی است و طبیعتا تعداد عروسک ها و موسیقی متنوع آن که از موسیقی ایرانی تا موسیقی هندی و عربی و چینی در آن هست و در آوردن آن کار دشواری است و بایستی در واقع هزینه های این کار هم پرداخت می شد و متاسفانه بودجه ای برای این کار تخصیص داده نشده است و عملا امکان حضور در جشنواره میسر نبود . در طول اجرای این طرح ، واقعا دوست داشتم که در روزهای اجرای جشنواره تئاتر ، اپرت سعدی روی صحنه برود که این فرصت پیش نیامد و انشالله در اینده این کار روی صحنه برود .
در مورد کیفیت جشنواره و آثار آن تا به امروز چیزی شنیده اید؟
در مورد کیفیت جشنواره چیز هایی شنیده ام . به هرحال طبیعی ست که جشنواره خیلی شتاب زده دست به انتخاب زد و شنیده و خوانده ام که بسیاری از کارها که از کشور های دیگر آمده اند ، دارای سطح کیفی حضور در این جشنواره نبوده اند و به دلیل همین شتابی که در مهلت بسیار کمِ مانده به جشنواره صورت گرفت ، طبیعتا چنین چیزی رخ داده است . به هرحال جشنواره مثل هر پدیده دیگری اگر مطابق یک نظم و انظباط دقیقی فعالیت نکند ، دست آخر با چنین مشکلاتی رو به رو خواهد شد . اما چون که فرصتی دست داد تا دوباره خانواده ی تئاتر به هر دلیلی و با هر شرایطی توانستند در این جشنواره باشند ، باید این موضوع را به فال نیک گرفت که این جشنواره متوقف نشد و امیدوارم سی و چهارمین جشنواره با این مشکلات ، نظیر انتخاب دبیر و فعالیت ستاد دبیرخانه به شکل جشنواره سی و سوم نباشد .
شما چه ضعف هایی را در این جشنواره می بینید و چه پیشنهادی برای بهبود آن ها دارید ؟
باید برگردیم و ببینیم جشنواره تئاتر در طول تاریخ دارای سابقه ی برنامه ریزی بوده است یا نه . ما در جهان و نه تنها در ایران متاثر از تئاتر یونان ، جشنواره برگزار می کنیم . در جشنواره های تئاتر یونان باستان خوانده می شود و افرادی وجود دارد که از فردای تمام شدن جشنواره به فکر جشنواره ی سال آینده بودند . وقتی در ۲۵۰۰ سال پیش چنین برنامه ریزی وجود داشته است ، طبیعی است که ما باید در جشنواره های خود همواره از فردای تمام شدن جشنواره به فکر جشنواره سال آینده باشیم . مدتی بود که این در دستور کار مسئولین قرار گرفته بود که حتی دبیر سال آینده هم معرفی شود . این نشان دهنده ی یک مسئله ی کاملا پشت دارانه بود که می بایست به فکر آینده باشیم و ضعف های امروز را تکرار نکنیم . اما طی این یکی دو سال اخیر متاسفانه جشنواره ها به گونه ی دیگری برگزار شد . دبیر در آخرین لحظات انتخاب شد . دبیر همواره از فرصت اندکی که داشته و بعد درباره ی تخصیص بودجه و سپس درباره ی آماده سازی گروه ها گلایه و انتقاد کرده است . وقتی شما اثری را از خارج از ایران برای جشنواره دعوت می کنید ، در واقع به اثری توجه کرده اید که سالیان پیش و یا یکی دو سال پیش تولید شده و مخاطب آن را ارزیابی کرده است و منتقدین آن را داوری کرده اند . اما در مورد جشنواره ی تئاتر فجر همواره سفارش های جدیدی داده می شود . این اتفاق زمانی خوب است که فرصت کارگردانی ، انتخاب متن و انتخاب سالن به کارگردان داده شود . در این سال ها همواره این شکایات و گله ها را داشته ایم ، نمی دانم کی به پایان می رسد ولی امیدوارم که جشنواره ی سی و چهارم تئاتر فجر از پایان همین جشنواره آغاز به کار کند و با یک نگاه عالمانه ، هشیارانه و مسئولانه فعالیت خودش را در طول یک سال داشته باشد و اگر حتی اثری تولید می شود و به روی صحنه برده می شود ، به عنوان اثری که در فهرست و جدول برنامه های سال آینده می آید ، از آن یاد شود مثلا فرض کنید به کارگردانی گفته شود این اثر شما پس ار اینکه به روی صحنه آمد ، اجرای دومش حتما در جشنواره خواهد بود . خود این کمک می کند که ما دیگر کار ناشناخته ای نبینیم . جشنواره همیشه مرور بر آثار بزرگ و برگزیده ی یک یا چند سال پیش است نه اینکه ایستگاهی برای اجراهای جدید و توقف گاهی برای مطرح شدن یک سری نام و اسامی جدید که قبلا حتی نام و نشانی از آنها نبوده است . این روزها وقتی من بعضی از نمایش ها را به نام و همه ی مشخصاتش نگاه می کنم ، واقعا ناشناخته هستند . این کارگردان چرا پیش از این مورد توجه قرار نگرفته است ؟ این نیازمند ارتباط تنگاتنگ هنرمند با مرکز هنرهای نمایشی است ، ما توقع داریم که در جشنواره بین المللی تئاتر فجر این ارتباط و هماهنگی بیشتر شود و برنامه ریزی در دستور کار دبیر و مدیر آینده باشد .
اپرای سعدی چه زمانی اجرای عمومی می رود ؟
تصورم این است که اگر در جشنواره تئاتر فجر نتوانستیم کارمان را روی صحنه ببریم ، جشنواره ی موسیقی فرصت دومی باشد که کارمان را روی صحنه ببریم . اما متاسفانه تا به امروز بودجه ای تخصیص داده نشده و من با گرفتن وام و قرض ، پروژه را متوقف نکرده ام و امیدوارم که تخصیص بودجه به زودی صورت گیرد تا بتوانیم ادامه ی کار را به پیش ببریم و درجشنواره ی موسیقی کار به روی صحنه برود .
