حسین مسافر آستانه ، بازیگر و کارگردان تئاتر در سی و هشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر با نمایش “برگشتن” نوشته خیرالله تقیانی پور حضور دارد . به بهانه حضور این هنرمند در جشنواره ، خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با این کارگردان انجام داده است که در ادامه می توانید آن را بخوانید :
حسین مسافر آستانه ، کارگردان نمایش « برگشتن » درباره قصه ی این نمایش و حضور آن در سی و هشتمین جشنواره تئاتر فجر به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت : نمایش « برگشتن » نگاهی به وضعیت سیاسی ، اجتماعی زمان حال دارد . در این نمایش بر روی موضوعات بازمانده و تحت تاثیر دوران دفاع مقدس تاکید دارد ، موضوعاتی که در زندگی حال حاضر ما نیز سرنوشت ساز است . با تکیه بر این مسائل سعی کردیم ، نمایش شسته رفته ای را از نظر شیوه اجرایی به روی صحنه ببریم .
بعد از اجرای عمومی این اثر در آبان و آذرماه سالن جاری ، ستاد برگزاری جشنواره از این نمایش برای حضور در جشنواره تئاتر فجر دعوت کرد . ما امشب اولین اجرای خود را در جشنواره داشتیم که با استقبال خوبی از تماشاگران روبرو شد و امیدوار هستم در اجراهای دیگر هم شاهد حضور پرشور تماشاگران باشیم .
مسافرآستانه در رابطه با دراماتورژی این اثر و شیوه اجرایی آن توضیح داد : نمایشنامه « برگشتن» یک اثر واقع گرایانه و رئالیستی است ولی ما برای بالا بردن جذابیت اجرایی ، سعی کردیم با نگاهی مینیمالیستی آن را تنظیم کنیم . دراماتورژی آن به این صورت بود که بتواند نمایش را بر طبق شیوه اجرایی مورد نظرمان تطبیق دهد و برای آن زحمت زیادی کشیده شد و لازم است از دراماتورژ و به ویژه گروه بازیگرانم تشکر کنم .
او با بیان اینکه شرایط اجرایی این اثر کار بسیار سختی برای بازیگران این نمایش بود ، گفت : آنها باید از تمام آنچه برای بازیگری استفاده می کردند مثل احساس و رفتار بدنی شان ، صرف نظر کرده و فقط شیوه اجرایی مورد نظر کارگردان را ، مطابق با خط کشی های مینیمالیستی و استریلیزه ای که طراحی شده بود ، اجرا کنند . این کار بسیار سختی بود و آنها این شرایط را تحمل کردند ، البته که نتیجه خوب شد .
کارگردان نمایش « برگشتن » درخصوص تمرینات فشرده ی گروه توضیح داد : نزدیک به دو ماه ، تمرینات فشرده ای داشتیم و هر روز در آتلیه های مختلف تمرین می کردیم . گروه اجرایی ما به ویژه طاها و ماهان عابدی خیلی وقت گذاشتند و حوصله به خرج دادند و خستگی را سر تمرین نیاوردند . با آنکه از مدرسه می آمدند . دیگر افراد گروه هم از راه دور می آمدند ولی موقع اجرا همگی پر انرژی بودند و کمک آنها باعث شد که ما بتوانیم از این نمایش آن نتیجه دلخواه را بگیریم .
حسین مسافرآستانه با اشاره به اینکه طراحی صحنه ی این نمایش ، متناسب با دراماتورژی اثر شکل گرفت ، توضیح داد : تلاشمان بر این بود ، طراحی صحنه لازمان و لامکانی داشته باشیم که زمان ها و مکان های مختلف در آنِ واحد و با کمترین حرکت به وجود بیاید . در صحنه ، مکانِ تعریف شده خاصی وجود ندارد . هر لحظه مکان ، تعریف تازه ای از خود ارائه می دهد . به همین دلیل سعی کرده ایم که از هر چیزی به عنوان دکور ، صرف نظر کنیم و فقط از تعدادی سکو و نور به عنوان تعریف مکان بهره بردیم .
او همچنین اضافه کرد : چون ما در این نمایش یک نگاه غیرواقع گرایانه داشتیم ، می خواستیم که تماشاگر این نمایش را از پس یک ذهنیت مشاهده کند . تور حایل بین تماشاگر و صحنه ، دقیقا به همین منظور استفاده شده است . از ابتدا ما یک قراردادی با مخاطب داریم که از ورای یک ذهنیت این نمایش را ببیند . در واقع نمایشنامه ما در میزانسن های خود ، در نوسان ذهنیت و عینیت اجرا می شود .
مسافرآستانه که بعد از ۹ سال این نمایش را به روی صحنه آورده است ، درباره بازخورد مخاطبان در اجرای عموم و اجرای جشنواره ای خود گفت : همگی مخاطبان اظهار رضایت می کردند و من این را به حساب لطف آن ها می گذارم . هر مخاطبی از خانواده تئاتر و هنرمندان آن و حتی مخاطبین غیر از خانواده تئاتری که به دیدن این نمایش آمده بودند ، عموما از تماشای آن راضی بودند البته به این معنی نیست که این اثر هیچ عیب و نقصی ندارد . قطعا ما هم به عیوب این نمایش پی برده ایم و تا آنجایی که از دستمان بر آمد تلاش کرده ایم که بی نقص تر آن را اجرا کنیم .
این هنرمند با سابقه تئاتر با بیان اینکه گروه هایی که به جشنواره می آیند زحمت زیادی را متحمل می شوند ، در خصوص کیفیت آثاری که در این دوره به روی صحنه رفته است ، گفت : من تعدادی از آثار اجرا شده در جشنواره را دیدم . من به این موضوع واقف هستم که شرایط تولید یک نمایش شرایط آسانی نیست . امروز مخصوصا سخت تر از هر زمان دیگری است . با این سختی و عشقی که گروه ها نسبت به تئاتر دارند ، هر کسی با وسع و توان خود نمایشی را به روی صحنه برده است . به هر حال این نمایش از صافی های متعدد عبور کرده و انتخاب شده است . در تمامی جشنواره ها قرار نیست که نمایش ها از یک سطح خاص برخوردار باشند و نوساناتی از لحاظ کیفی و حتی شاید نگاه سلیقه ای در آنها وجود داشته باشد که در این جشنواره نیز همین طور است . ولی اینکه این همه گروه ، به خصوص گروه های شهرستانی آثار خود را به این جشنواره آورده اند و اجرا می کنند برای من جای بسیار خوشحالی دارد . من جشنواره تئاتر فجر را به عنوان مهمترین رخداد تئاتری کشور می دانم که تضمین کننده ی تئاتر در طول سال است . از این نظر جشنواره ، برای من حایز اهمیت است و تئاتر را بیمه می کند . هنرمندان با حضورشان در جشنواره ، در این ضمانت تئاتر مشارکت دارند و جای تقدیر دارد .
حسین مسافر آستانه در پایان اضافه کرد : باید شرایط تولید تئاتر را کمی تسهیل کرد . این همه سختی ، مخصوصا وقتی بحث تئاتر خصوصی پیش می آید کار را بسیار سخت تر می کند . ما استعدادهای فراوانی داریم که به دلیل تنگناهای تولید از جشنواره باز مانده اند و نتوانستند کاری را برای اجرای عموم آماده کنند . امیدوارم شرایط تولید برای همه گروه ها آسان تر شود تا ما شاهد کارهای بهتری باشیم .