رامین کهن : تئاتر باید برای بچه ها سازنده باشد .


نمایش “موش تا موش” به نویسندگی و کارگردانی رامین کهن از جمله نمایش هایی بود که در شانزدهمین جشنواره تئاتر عروسکی به روی صحنه رفت . این نمایش که ویژه مخاطب کودک است در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اجرا شد . به بهانه ی اجرای این نمایش در جشنواره تئاتر عروسکی مبارک خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با این کارگردان داشت که در ادامه آمممده است

تئاتر فستیوال

رامین کهن در مورد ایده ی اولیه نمایش “موش تا موش” توضیح داد : قصه “موش تا موش” برگرفته از چند قصه ایرانی است که یکی از آنها خاله سوسکه است و دیگری شیرین و فرهاد که تقریبا با تِم سفر کردن شکل گرفته است . ما آن را به صورت نمایش عروسکی اجرا کردیم و هدفمان هم همین بود چون به نظرم عروسک ها برای بچه ها دارای یک جادویی هستند که بچه ها بیشتر آنها را دوست دارند و با آنها همذات پنداری می کنند و یا حداقل بیشتر توجه آن ها را جلب می کنند .

او در مورد تکنیک عروسک هایی که در این نمایش به کار گرفته شده بود ، گفت : عروسک های استفاده شده  دو دسته هستند ، عروسک موش با تکنیک بونراکوی ژاپنی است که به صورت کلاسیک با چوب ساخته شده است و گربه که تن پوش است و با بدن و ماسک بازی می کند . دیگر عروسک های مان تقریبا تلفیقی از ماروت و عروسک هایی هستند که تکنیک های خلاقانه ای دارند .

این کارگردان تئاتر کودک در مورد پرداختن به سوژه هایی که می تواند برای کودکان مناسب تر باشد ، گفت : نمی توانیم برای کودکان محدودیت قائل شویم و بگوییم این سوژه یا آن سوژه بهتر است . همه سوژه ها همانطور که برای بزرگسالان می تواند سوژه ی جذابی باشد ، برای کودکان هم می تواند جذاب باشد . فقط مسئله ای که هست ، وقتی برای بچه ها کار می کنید ، باید این را بدانید که دارید بذری را در آینده آن ها می کارید که در آینده برداشت خواهد شد .

او ادامه داد : به نظر من اولین چیز این است که آنها را سرگرم کنید . تا آنجا هم که می شود همه هنرمندان ادبیات کودک ، تئاتر کودک و سینمای کودک معمولاً به مقوله هایی می پردازند که اخلاق را به بچه ها یاد بدهند ولی نه به صورت مستقیم . آن چیزی که نمایش را ویژه می کند ، همین است . ما اگر به صورت قصه درام این کار را انجام دهیم ،شاید دیگر خیلی سوژه مهم نباشد . ما در خلال قصه خیلی به این فکر نمی کنیم  که سوژه چیست . بچه چیزی را که می بیند ،تحلیل می کند و در آینده و ضمیر ناخودآگاهش نشست و رسوب می کند و در آن زمان است که شکوفا می شود . ما سعی کرده ایم در این کار ، مهر ، دوستی و خود شناسی را داشته باشیم . می خواستیم قصه ای را برای بچه ها تعریف کنیم ، به هر حال هر قصه ای پندی هم دارد اما خیلی نخواستیم آن را داد بزنیم .

این کارگزدان تئاتر عروسکی در مورد کیفیت برگزاری شانزدهمین جشنواره تئاتر عروسکی گفت : در جشنواره نتوانستم خیلی از کارها را ببینم و نمی توانم نظری بدهم چرا که خودم درگیر اجرا بودم . اما در رابطه با مدیریت می توانم بگویم که واقعا متفاوت و متمایز بود . برخورد خانم برومند و ستادی که ایشان تشکیل داده بودند همواره خوب بود . از ابتدا با گروه ها همراه بودند . همانطور که دیدید خانم برومند در کار ما نظارت می کردند و هر کاری که از دستشان برمی آمد انجام می دادند . مدام با ما در تماس بودند و از هر چیزی که شما فکرش را بکنید کم نگذاشتند . معمولاً دبیر خانه ها  و جشنواره ها این کار را نمی کنند چون تنها می خواهند بیلانی پر کنند و بگویند که جشنواره ما این تعداد کار را داشته است و اصلاً به سرانجام آن فکر نمی کنند .

کهن اضافه کرد : برخلاف آن چیزی که شاید خیلی ها موضع بگیرند ، فکر می کنم خانم برومند فکر درستی کرده است که در این دو دوره به خصوص در این دوره از جشنواره نمایش ها را به سمتی برده اند که بتوانند در جامعه مصرف بشوند یعنی بعدا مخاطبان بتوانند با این کارها ارتباط برقرار کنند . بیایند و این نمایش ها را ببینند . نه فقط  کارهایی که به قول خود خانم برومند گلخانه ای باشند و تنها خودمان برویم کارهای همدیگر را ببینیم و به هم به به بگوییم . تئاتر باید سازنده باشد به خصوص برای بچه ها . خوب است که در این جشنواره بخش کودک بنا کرده اند . امیدوارم در دوره های بعدی هم همین گونه باشد . چه در دوران دبیری خانم برومند و چه در دوران دبیری هر کس دیگری ، باید بخش کودک تئاتر عروسکی را بیشتر جدی بگیرند . به نظرم این نکته ای است که در این جشنواره به آن پرداخته شده بود .

کارگردان نمایش “موش تا موش” در مورد تأثیر شرکت در جشنواره تئاتر عروسکی بر اجرای عموم آثار گفت : از همان ابتدا تکلیف روشن است چیزی که گفته شده این است که آثاری در این جشنواره منتخب شده اند که قابلیت این را دارند که بعدا اجرای عموم بروند و فروش داشته باشند . این به معنی این نیست که سطحی باشند . من فکر می کنم جشنواره هم دارد این موضوع را حمایت می کند . به هر حال بخشی از آن را هم مربوط به گروه هایی است که کار می کنند و باید دنبال اجرای کارشان بروند . دبیرخانه هم می تواند  توصیه یا کمکی بکند .

او با مثبت شمردن عدم رقابتی بودن جشنواره ، در این باره گفت : اساسا جشنواره رقابتی آن هم در تئاتر عروسکی معنا ندارد . می خواهیم چه چیزی را با چه چیزی مقایسه کنیم ، می خواهیم چه تکنیکی را با چه تکنیکی مقایسه کنیم ، چه چیزی می گوید که این برتر و دیگری بدتر است . هیچ قیاس واقعی ای وجود ندارد . همین که فارغ از داوری و رقابت این جشنواره اتفاق افتاده است ، به نظر من به خودی خود یک فضای صمیمانه تری را ایجاد کرده است . به علاوه اینکه همین الان هم نمایش هایی که در جشنواره حضور دارند ، سه مرحله را پشت سر گذاشته اند که نشان می دهد آن ها هم رقابت کرده اند . فکر می کنم که این نکته را در رابطه با جشنواره باید به عنوان یک امتیاز یاد کنیم .

رامین کهن در پایان در مورد درگذشت داوود رشیدی به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت : من به شخصه خیلی متأثر شدم . ایشان را تا به حال از نزدیک ندیده بودم ، اما برای خانواده شان آرزوی صبر می کنم .  آنچه که تاریخ تئاتر در ایران به ما می گوید ، داوود رشیدی اولین کسی بوده است که شاید کمی مدرن تر از سایرین به تئاتر پرداخته و به نظرم به گردن تئاتر حق دارد . ایشان بازیگر ، مترجم و کارگردان تئاتر بسیار برجسته ای بوده است . فکر می کنم فرد بزرگی را از دست داده ایم اما فکر نمی کنم که تمام شده است . رشیدی هست ، آثارش هست و در بین ما می ماند .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *