نمایش “پرپر سیمرغ” نوشته بهرام جلالی پور و کارگردانی رضا عبدالعلی زاده یکی از نمایش هایی است که مناسب رده سنی نوجوان در بیست و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان همدان به روی صحنه رفت . به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با کارگردان این اثر نمایشی داشته است که می توانید آن را در ادامه بخوانید :
نازنین محب اهری – تئاتر فستیوال : در مورد نمایش تان و نحوه ی حضور در جشنواره برای ما بگویید .
نمایش “پرپر سیمرغ” بر اساس منطق الطیر عطار توسط آقای دکتر جلالی پور نوشته شده است . آقای جلالی پور که استاد دانشگاه و پژوهشگر هستند و در این زمینه تحقیقات کرده اند ، کارگاهی برای بزرگداشت عطار نیشابوری گذاشته بودند و از دل آن کارگاه این نمایشنامه را در آورده بودند . قرار بود من نمایشنامه دیگری را از همین نویسنده و همسر ایشان کار کنم اما نشد و ایشان این نمایشنامه را به من پیشنهاد دادند . وقتی نمایشنامه را خواندم از اینکه به ادبیات کودکان پرداخته بود و آقای جلالی پور در این زمینه فعالیت کرده ، استقبال کردم . نمایشنامه تصویب شد و تمرینات را شروع کردیم . تمرینات طولانی داشتیم ولی لذت بخش بود و در آخر نتیجه ی خوبی داشت ، مخاطبین راضی بودند . من هیچوقت از آثار خودم صد در صد راضی نیستم چون هر کاری نواقص خودش را دارد . ما در حال آموزشیم ، تازه داریم می آموزیم و تا آخر عمرمان هم در حال آموزش هستیم . به خاطر همین من نمی توانم بگویم که خیلی فوق العاده بود ولی مردم کار را پسندیدند و ناراضی نبودند و بالای حدود ۷۰ درصد راضی بودند و این برای من کافی بود تا لذتش را ببرم .
نمایش “پرپر سیمرغ” را چه زمانی اجرای عموم رفتید ؟
دی و بهمن سال گذشته .
به مدت چند روز ؟
۳۳ شب در تالار هنر اجرا رفتیم .
نحوه ی حضورتان در جشنواره به چه صورت بوده است ؟
معمولا نمایش هایی که در طول سال از شهریور تا شهریور یک سال آینده اجرا می شوند ، اگر ۳۰ اجرا داشته باشند ، می توانند در جشنواره تئاتر کودک و نوجوان شرکت کنند . ما هم جزو این دسته از نمایش ها بودیم . تصمیم نداشتم در جشنواره شرکت کنم ، برای این که خیلی سخت است ، مخصوصا که تعداد بازیگرها زیاد باشد . به هر حال دور هم جمع کردن ، آوردن و بردن شان مشکلات خودش را دارد . ولی بچه هایی که در نمایش بازی می کردند ، خیلی راغب بودند و مرتب می گفتند ما زحمت کشیدیم و می خواهیم به جشنواره برویم و نتیجه ی زحمات مان را ببینیم . جشنواره ویترینی است که می آیند و دیدن می کنند . من دقیقه ی نود ، در آخرین مهلت جشنواره ، متن و ویدیوها را فرستادم ، اعلام کردند که نمایش “پرپر سیمرغ” در جشنواره پذیرفته شد و ما دوباره شروع به تمرین کردیم .
این نمایش برای چه گروه سنی تهیه شده است ؟
ما این نمایش را برای نوجوانان آماده کرده ایم اما من و خیلی از هنرمندان دیگر معتقدیم که مخاطب نوجوان ما ، هنوز تئاتر مختص خود را پیدا نکرده ، درحالی که برای کودکان این اتفاق افتاده است . به همین دلیل ما مجبور بودیم ، نمایشی را آماده کنیم که هم کودک ، هم نوجوان و هم بزرگسال بتواند از آن استفاده کند . چاره ای نداشتیم ، همه هنرمندان این کار را می کنند تا بتوانند گیشه را داشته باشند و هزینه هایی که کرده اند ، به گونه ای بازگردد . با توجه به کمک های دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد که حتی هزینه کرایه ماشین بچه ها هم نمی شود ، باید نمایش بتواند خرج خودش را در بیاورد ، به همین دلیل باید مخاطب را هم در نظر بگیریم . اما من به شخصه دغدغه ام پول در آوردن نیست و دغدغه ام کار هنری ، کیفیت و تأثیر گزاری است و نمایشی که به روی صحنه می رود ، از همه مهم تر باید روی مخاطب تأثیر بگذارد . ما مخاطب را از ۱۰ سال تا ۱۸ سال در نظر گرفته ایم که شامل هم مخاطب بزرگسال می شود و هم کودک . سعی کردیم در طراحی لباس از رنگ های شاد استفاده کنیم و روی این قضیه تاکید کردیم و تا آنجایی که توانستیم و بودجه مان اجازه می داد ، کم نگذاشتیم . هیچوقت برای کودک کم نمی گذارم چون آنها با ارزشند ، برای ما قابل احترامند ، دست کم نمی گیریم شان ، فهم و شعور و درک شان خیلی بالا است . شاید خیلی ها بگویند که کودکان نمی فهمند ، درست است که دایره واژگان و تجربه شان محدود و کمتر است اما نمایش خوب و بد را خوب تشخیص می دهند .
امسال چندمین دوره است که در جشنواره شرکت می کنید ؟
دومین دوره است که در جشنواره شرکت می کنم . سال ۹۲ با نمایش “بچه گرگ استثنایی” و امسال هم با نمایش “پرپر سیمرغ” در جشنواره تئاتر کودک همدان حضور داشتم . همچنین یک دوره جزو هیئت انتخاب تئاتر کودک و نوجوان بودم و پارسال هم در هیئت انتخاب آثار خردسال قرار داشتم . همچنین در دوره ای که خانم مریم کاظمی دبیر جشواره بودند در ستاد اجرایی حضور داشتم .
بیست و ششمین دوره جشنواره تئاتر کودک و نوجوان را چطور ارزیابی می کنید ؟
فقط در مورد نمایش خودم می توانم نظر بدهم چون از روزی که رسیدم درگیر نمایش خودم بودم . فقط نمایش آرژانتین را دیدم ولی هنوز نمایش های دیگر را ندیدم . شنیدم یکی ، دو نمایش خوب روی صحنه رفته است که اگر در این چند روز فرصت بشود و بتوانم آن ها را می ببینم .
نظرتان درمورد هماهنگی ها و برنامه ریزهای سالن ها با عوامل گروه در ایام جشنواره چیست ؟
مسئولین سالن ها ، تمام سعی شان را می کنند اما ضعف هایی وجود دارد . نمی خواهم گله کنم ولی می تواند بهتر از این هم بشود . هر سال جلسه می گذارند ، هماهنگی ها را انجام می دهند و هنرمندان تئاتر را به کار می گیرند ولی نمی دانم چه اتفاقی می افتد ؟! در آماده سازی دکور و بستن نورها ، هماهنگی های لازم انجام نمی شود . کمی همه چیز را دست کم می گیرند ، به هرحال همه ی گروه ها به مدت شش ماه ، یک سال یا دوسال زحمت کشیده اند و می خواهند به بهترین نحو ، نمایش خود را برای مردم اجرا کنند . اگر من به عنوان کارگردان بخواهم از سر و ته نور و دکور نمایش خود بزنم ، به این معنا است که اثر خود را بی ارزش کرده ام . روند برگزاری جشنواره خوب است اما مدام تغییراتی در آن صورت می گیرد . مثلا مسئولی که سالیان سال است با مسائل و مشکلات این جشنواره آشنا است ، به ناگهان تغییر می کند . به جای او که سال قبل تجربه بدست آورده ، حالا یک نفر جدید را مسئول می کنند که تجربه ندارد . نه می داند جای کلید کجاست ، نه می داند جای پیریز کجاست و … ولی کسی که دو ، سه سال است این کار را انجام می دهد ، باتجربه می شود و کم و کاستی ها را متوجه می شود و آنها را رفع می کند . اینها چیزهای کوچکی است که شاید به چشم نیاید ولی برای گروه ها کمی سخت است و ودست ندارم اینگونه باشد .
نقاط قوت جشنواره را در چه می دانید ؟
نقطه ی قوتش مردمِ تئاتر دوست ، هستند . همدانی ها واقعا هنر و تئاتر را دوست دارند و از آن استقبال می کنند و برای شهری که جشنواره را برگزار می کند ، این یک نقطه ی مثبت است . نمایش ها مخاطب دارند و مردم برای جشنواره شور و حال دارند . خیلی از کشورها هستند که فستیوال و بهترین امکانات را دارند اما مردم برای حضور در فستیوال ها رغبت نمی کنند ولی در اینجا این پتانسیل وجود دارد . به هر حال هر فستیوالی ضعف های خودش را دارد ولی من فکر می کنم برای بهتر شدن جشنواره باید از آدم هایی که تجربه دارند ، استفاده کرد . جوان ها در کنار باتجربه ها کارها را انجام دهند ، ناگهان جوانگرایی نکنیم که ریسک دارد و بهر حال تجربه هم لازم است . در کنار افراد باتجربه ، متعهد و علاقمندان به تئاتر و دلسوزان ، جوان ها قرار داشته باشند و اینگونه جشنواره هر سال بهتر و بهتر خواهد شد .
اگر حرف پایانی دارید ، بفرمایید .
من همیشه گفتم همدان و مردم همدان را دوست دارم . من خدمت سربازیم را در این شهر گذرانده ام و خاطرات خیلی خوبی در این شهر دارم و هرموقع که به اینجا آمدم خاطرات خوبی برایم داشته است . برای مردم همدان آرزوی سلامتی می کنم . امیدوارم هر سال به گونه ای باشد که تمام گروه های خارجی و تمام کسانی که عاشقانه تئاتر را دوست دارند ، به همدان بیایند و در این فستیوال شرکت کنند و بهترین نمایش هایشان را ارائه بدهند . هر هنرمندی دوست دارد فستیوال معتبری وجود داشته باشد که در آن شرکت کند و دیده شود . امیدوارم جشنواره تئاتر کودک همدان هم به گونه ای شود که هر هنرمندی در دنیا دوست داشته باشد به فستیوال همدان بیاید و در آن شرکت کند .