این بار در خاطره بازی تئاتر فستیوال با جشنواره تئاتر فجر ، خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با عزت الله مهرآوران انجام داد و خاطرات اجرای نمایش « رکاب » به نویسندگی و کارگردانی او در جشنواره بین المللی تئاتر فجر را مرور کرد . این نمایش جایزه بهترین نمایشنامه را از آن خود کرد . او در این گفت و گو گلایه هایی از نحوه مدیریت جشنواره تئاتر فجردر سالیان اخیر داشت . در ادامه می توانید این گفت و گوی جذاب و خواندنی را بخوانید :
عزت الله مهرآوران درباره اجرای نمایش رکاب در جشنواره بین المللی تئاتر فجر به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت : من نویسنده و کارگردان « رکاب » بودم و به همراه پرستو گلستانی و امیر غفارمنش در این نمایش بازی کردیم که نقش های متفاوتی داشتیم . متن این نمایش در این دوره ، جایزه بهترین نمایشنامه را از آن خود کرد . همچنین در جشنواره دفاع مقدس به عنوان کتاب سال شناخته شد . خانم گلستانی هم نامزد بهترین بازیگر شد که البته جایزه ای دریافت نکرد .
نویسنده و کارگردان این نمایش ، خاطره ای شیرین از اجرای آن تعریف کرد و گفت : چند تماشاچی که اعضای یک خانواده بودند ، چند شب برای دیدن اجرا آمده بودند . به من گفتند که ما از ابتدای نمایش ، آنقدر متاثر شدیم ، اصلا نمی دانستیم ، باید بخندیم یا گریه کنیم !! این همذات پنداری در تئاتر « رکاب » خاطره بسیار شیرینی برای من داشت . همچنین یک خانمی بعد از اجرا به پرستو گلستانی گفت که « من با تو همدرد هستم » . بعد متوجه شدیم که همسر او هم پایش را در جبهه از دست داده است . این تاثیر تئاتر است .
او همچنین درباره قضاوت آثار و داوران جشنواره توضیح داد : خاطرم نیست چه کسانی داور بودند ولی می توانم بگویم در آن دوره ، هم داوری در تئاتر و هم خود تئاتر و حضور هنرپیشه ها و کارگردان هایی که ارزش هنری شان شناخته شده بود ، حضور داشتند . داوری آثار به گونه ای انجام می شد که به ما ، اطمینان و امنیت خیال می داد که درست قضاوت می شویم . فضای جشنواره ، فضای هنری بود و کسانی که در جشنواره حضور داشتند ، هنرمندانی بودند که ارزش کاریشان شناخته شده بود و افرادی که ارزش کاریشان شناخته شده نبود افرادی بودند که در آینده توانستند موقعیت های خوبی پیدا کنند .
این کارگردان با سابقه تئاتر در خصوص روندی که جشنواره تئاتر فجر در دوره های مختلف طی کرده است ، گفت : آنچه که من را آزار می دهد این است که جشنواره ها تغییری نکرده اند ، یعنی به روز نشده اند . یک سری مسائل از قبل بوده و هر دوره به همان شکل ادامه می یابد . یک سری داورانی بوده اند که هنوز هم همان ها هستند ، اگر اشخاص عوض شده باشند اما ژانر فکری و طرز نگاهشان تغییری نکرده است . به نظر من ، بیشتر تغییر آماری داشته ایم تا آرمانی !
این نمایشنامه نویس ، با گلایه مندی از نحوه مدیریت جشنواره ، در این رابطه اضافه کرد : به عنوان مثال ، در این دوره برای تماشای نمایش های جشنواره تئاتر فجر از من دعوت کرده اند ، اما چرا باید تنها یک کارت دعوت ، برای من ارسال شود و روی آن ” همراه با همسر ” نوشته نشود ! زنی که چهل سال با من زندگی کرده است و همیشه در صدماتی که در این سال ها در تئاتر خورده ام همراه من بوده و پا به پای من آمده است و هنوز هم در سن هفتاد سالگی خانه ای ندارم ! این موضوع بسیار دردناک است . این مشکل در نحوه مدیریت از دیرباز بوده است و همچنان نیز وجود دارد و هیچ کس از این دبیران جشنواره ، هیچ وقت از خودشان نپرسیده اند که اگر من ارزش هنری دارم ، همسرم نیز در آن سهیم بوده است . این موضوع بسیار کوچکی است که بیان کرده ام اما به نظر خودم موضوع بسیار بزرگی است .
مهرآوارن درباره ارزش و تاثیری که جشنواره تئاتر فجر بر تئاتر ایران دارد ، گفت : در طول سال نمایشنامه های بسیاری چاپ می شود و نمایش های زیادی به روی صحنه می رود و ارزش گذاری نمی شوند . مگر آن هایی که به جشنواره راه پیدا می کنند . جشنواره یک قله است . ما باید برای جشنواره ای که ارزشمند است ، ارزش قائل شویم تا خودش ارزش های خود را نمایان کند .
او اضافه کرد : به خاطر دارم که در سال ۱۳۸۵ ، به عنوان بهترین بازیگر برای نمایش « هملت » در کشور ارمنستان انتخاب شدم ، و هنرمندان دیگری از ده کشور دیگر نیز در آن جشنواره حضور داشتند . وقتی به ایران برگشتم ، فکر می کردم این خبر در روزنامه ها نوشته می شود و با من مصاحبه های بسیاری خواهد شد ولی هیچ کس با خبر نشد . حتی سفیر ایران هم متوجه آمدن من نشد . در حالی که دیده شدن من به عنوان بازیگر و اخبار این رخداد ، از پدیده هایی است که جشنواره را ارزشمند می کند . ما به ارمنستان رفتیم ، یک ماه و نیم در آنجا بودیم ، اجرا کردیم و برگشتیم . حال شما ببینید که جشنواره ها در طی این سال ها چه رشدی کرده اند .
این بازیگر پیشکسوت تئاتر با گله مندی از نادیده گرفتن تلاش پیشکسوتان و بی توجهی سیاست مداران فرهنگی به این موضوع ، صحبت هایش را این گونه ادامه داد : ما به مدت دوازده روز جشنواره برگزار می کنیم و طی این روزها سالن ها پر و خالی می شود ولی هیچ تلاشی دیده نمی شود !! هیچ بزرگداشتی حتی برای کسی که حداقل ۵۰ سال کار تئاتر کرده را نمی بینیم . من عضو موسسه هنرمندان پیشکسوت هستم و در طول این سال ها ۳۲ جایزه گرفته ام و هنوز یک بزرگداشت هم برای من نگرفته اند !! این ها مسائلی است که جشنواره ها و سیاست مداران فرهنگی ، توجهی به آن ندارند . در حالی که تئاتر هویت هنری تاریخ ملی ما است و ما را از طریق هنرهایمان می شناسند . من می لرزم که به قول حضرت فردوسی مبادا روزگاری بیاید که « هنر خار گردد جادویی ارجمند » .
در پایان عزت الله مهرآوران با توصیه به اهالی رسانه و قلم گفت : شما هم زحمت می کشید و می نویسید ولی اصلا دیده نمی شود زیرا اساسا هیچ کس در کشور ما به هنر احساس مسئولیت ندارد و کسی که پشت میز مسئولیت نشسته ، هنرمند نیست . کار شما اهالی رسانه ، کار بزرگی است و شما به عنوان خبرنگار و کسی که دست به قلم هستید ، باید قلم محکم تری دستتان بگیرید و حداقل آنهایی که در راس کار هستند را متوجه کنید . هیچ تغییری در مکان های کوچک به وجود نمی آید ، آنها نیاز به یک زلزله شخصیتی دارند که متوجه شوند اگر تئاتر نباشد ، ارزش ما از لحاظ هنری در بین کشورهای دیگر پایین می آید .