نمایش “صدا یا” به کارگردانی علیرضا ایزدی یکی از نمایش های بخش دیگرگونه های اجرایی سی و هشتمین جشنواره تئاتر فجر است که در سالن سایه مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه رفت. به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با کارگردان این اثر نمایشی داشته است که می توانید آن را در ادامه بخوانید:
علیرضا ایزدی در مورد سابقه ی فعالیت خود در عرصه ی تئاتر گفت: من حدود ۲۲ سال پیش نزد دکتر اسکویی تئاتر خواندم. پس از حدود ۲ سال که پیش ایشان بودم، نزد دکتر رفیعا سینما خواندم. پس از آن چند فیلم ساختم ولی فیلم ساختن هم سخت شد.
او در مورد ایده شکل گیری نمایش “صدا یا” توضیح داد: من وقتی تئاترهایی را می دیدم که از تصویرهای بی ربط در آن ها استفاده می شد، اعصابم به هم می ریخت و می خواستم تئاتری اجرا کنم که در آن از تصویر در جای درست خودش استفاده شده باشد.
اتفاقی که در نمایش شاهد آنیم، واقعا حدود هشت سال پیش در روستای چوبیندر قزوین اتفاق افتاده بود و این موضوع در پس زمینه ذهن من مانده بود. در ابتدا می‌خواستم آن را تبدیل به داستان کنم و مدام آن را با راوی های مختلف می نوشتم، اما نمی شد تا اینکه در نهایت تصمیم گرفتم به این صورت اجرا شود.
کارگردان نمایش “صدا یا” در مورد اینکه روی بروشور نمایش به جای عنوان کارگردان، نوشته شده است تجربه ای از علیرضا ایزدی، گفت: من در ۱۵ فیلمی که ساخته ام نیز نوشته ام تجربه ای از علی ایزدی چرا که کارگردان از نظر من کسی مثل گروتفسکی و یا آرین مینوشکین و یا بزرگان دیگری مانند دکتر اسکویی خودمان است. وقتی می‌گوییم آن ها کارگردان هستند، نمی توانیم بگوییم من هم کارگردان هستم بنابراین می نویسم تجربه تا لااقل خودم عذاب وجدان نگیرم که چرا خودم را به آنها چسبانده ام.
او همچنین در مورد اجرای عموم نمایش “صدا یا” و بازخورد مخاطبان توضیح داد: ما حدود ۲۵ اجرا در عمارت روبرو داشتیم که دو الی سه اجرای اول را با سالن خالی به روی صحنه رفتیم، خالی به معنای دقیق کلمه ولی ما به هر حال اجرا کردیم. اما به مرور مخاطب آمد و ما در شرایطی که قرار بود ۱۵ شب اجرا برویم، چند شب اضافه‌تر اجرا کردیم. به مرور عمارت روبرو برای ما تبلیغات کرد و مخاطب برای دیدن نمایش “صدا یا” آمد. بازخورد بدی هم از سمت مخاطبان نداشتیم.
ایزدی در مورد حضور نمایش “صدا یا” در بخش دیگر گونه های اجرایی سی و هشتمین جشنواره تئاتر فجر گفت: مسئول هنری عمارت روبرو آقای پورآذری هستند که خودشان مسئول انتخاب بخش دیگر گونه های اجرایی جشنواره نیز بودند وایشان به من گفتند که این نمایش را به بخش دیگر گونه های اجرایی ارسال کنم. با خودم فکر کردم و گفتم این نمایش به نمایش صحنه ای نمی‌خورد و جزو دیگر گونه های اجرایی حساب می شود بنابراین به دیگر گونه های اجرایی ارسال کردم. نمایش چند بار بازبینی شد و فیلم را دیدند و در نهایت برای حضور در جشنواره انتخاب شد.
این کارگردان تئاتر در مورد برنامه‌ریزی های جشنواره فجر سی و هشتم اظهار کرد: ما ۳۰ سال است که جشنواره برگزار می‌کنیم پس طبیعتاً بلد هستیم که جشنواره برگزار کنیم. شاید در پنج جشنواره اول هماهنگی‌ها لنگ می زده است اما اکنون دیگر آن‌هایی که در راس هستند، یاد گرفته‌اند که چگونه جشنواره برگزار کنند. اما مسئله ای که وجود دارد این است که جشنواره به این دلیل بین‌المللی برگزار می‌شود که ما اتفاق های مهم دنیا را ببینیم. برای ما که نمی توانیم به کشورهای دیگر برویم و نمایش ها را ببینیم، در جشنواره می توانیم حداقل چهار اتفاق مهم دنیا را ببینیم و بدانیم که آن طرف دنیا دیگران چه تجربه های خاصی کرده اند.
ایزدی در این رابطه ادامه داد: جای دیدن اینگونه آثار در جشنواره است اگر جشنواره کامل تر شود و افرادی بیایند که کشفیات جدیدی داشته‌اند، برای ما جذاب تر می شود اما اینکه فقط خودمان، کارهای خودمان را ببینیم و از همدیگر تعریف کنیم، نه کسی چیزی یاد می گیرد و نه اتفاقی می افتد.
او در مورد شرایط بین المللی بودن جشنواره تئاتر فجر گفت: وقتی جشنواره بین المللی است باید این گونه باشد که از اتفاقات مهم دنیا که در طول سال رخ داده است، یک نمونه را به جشنواره بیاوریم و بگوییم مثلاً در نروژ یا فنلاند اینگونه تئاتر کار می کنند.
ایزدی در پایان گفت: من اولین بار است که در جشنواره تئاتر فجر حضور پیدا کرده‌ام. همه چیز در جشنواره خیلی خوب بود، هماهنگی‌ها به خوبی صورت می گرفت و همه چیز از قبل تعیین شده و مشخص بود. همه چیز جشنواره به خوبی برگزار می‌شود، تنها ضعفی که وجود دارد این است که باید در جشنواره از تئاتر دنیا با خبر شویم. در آن صورت جشنواره فوق‌العاده می‌شود اما این چیزی که اکنون برگزار می‌شود هم خوب است.
