نمایش “شه میر” به نویسندگی و کارگردانی کوروش سلمانی دهبارز که برگرفته از نمایشنامه “سیاه” نوشته استاد علی نصیریان و داستان ها و افسانه های بومی جنوب ایران می باشد ، در دومین روز نوزدهمین جشنواره نمایش های آیینی و سنتی در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه رفت . به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال ، گفت و گویی با کارگردانی این اثر نمایشی که اولین تجربه حضور در جشنواره نمایش های آیینی و سنتی را پشت سر می گذارد ، داشته است که می توانید آن را در ادامه بخوانید :
کوروش سلمانی با اشاره به اینکه بن مایه نمایش “شه میر” ، نمایشنامه “سیاه” علی نصیریان است ، گفت : از این بن مایه استفاده کردیم تا زندگی یک فرد حقیقی به نام “شه میر” را که در شهر بیکاه استان هرمزگان زندگی می کرد ، به تصویر بکشیم . این فرد شباهت بسیار زیادی به سیاه در نمایش های ایرانی دارد و ما این شباهت ها را در “شه میر”به معرض نمایش گذاشتیم .
او در مورد آیین های مورد استفاده در این نمایش توضیح داد : چند آیین ، سنت و افسانه از جنوب در این نمایش وجود دارد شامل افسانه “پری دریایی” که موجودات ماورائی هستند و در افسانه ها ، افکار ناخداها و دریانوردهای جنوب وجود دارد . آیین “عروسی درخت” که در هرمزگان رسم است برای درختی که ثمر نمی دهد ، عروسی و حنابندان می گیرند . قصه ی “دوت و درُنج” بود که از باورهای منطقه جنوب است بدین شکل که در گذشته دختران جوان را به عقد مردهای پیر و پولدار در می آوردند .
او ادامه داد : مضاعف بر این داستان هایی که به عنوان افسانه ، خرده باورها و فرهنگ ، در کنار قصه ی “شه میر” می بینیم که با متن و قصه ی اصلی در ارتباط بودند و داستان بیرونی به حساب می آمدند ، داستان درونی نمایش ، زندگی روزمره یک گروه لوطی یا دهلی (کسانیکه سرنا و شکل خاصی از دهل را می زدند) را روایت می کند البته لوطی در فرهنگ ایرانی به فرد دیگری گفته می شود .
نویسنده و کارگردان نمایش “شه میر” در مورد مدت زمان تمرینات و اجرای عموم این نمایش به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت : حدود ۵ ماه برای این نمایش تمرین داشتیم . ۲ اجرا در هرمزگان داشتیم ، یک اجرای عمومی و یک اجرای خصوصی برای جمعی از هنرمندان و نویسندگان و کارگردان ها . در ادامه اجرای عموم هم خواهیم داشت ولی ای کاش شرایطی فراهم می شد تا نمایش های آیینی و سنتی و نمایش های فولکلور ، با ظرفیت هایی که دارند ، می توانستند در استان های مختلف اجرا شوند . فرهنگ خودشان را معرفی و منتقل کنند و دیده شوند و فقط به ۲ اجرا در جشنواره ختم نشوند .
کوروش سلمانی در این رابطه ادامه داد : هزینه تولید نمایش های آیینی و سنتی خیلی بالا است و این هزینه باید به گونه ای جبران شود ، حال می خواهد دبیرخانه این هزینه را جبران کند و یا اجرای عموم فرقی نمی کند ، حیف است که نمایش های آیینی و سنتی به این سادگی رها شوند .
او با بیان اینکه اجراهای بومی ، فولکلور ، محلی ، آیینی و سنتی در طول سال کمتر شده ، گفت :اجرای نمایش های آیینی و سنتی در هرمزگان به همین جشنواره آیینی و سنتی ختم می شود . گاها دوستانی هستند که در این زمینه کار می کنند ، قلم می زنند و این موضوعات را در متدها و فرم های جدید روی صحنه می آورند . من در طول یک سال گذشته نمایش آیینی و سنتی ندیدم و یا اگر نمایشی دیده باشم هم تنها شاید بخشی یا گوشه ای از آن سنتی بوده است .
سلمانی در پایان گفت : ظریفیت هایی که هنر سنتی ، بومی و قصه های محلی هرمزگان و استان های دیگر دارد می تواند در هر فرمی حتی نمایش های پست مدرن اجرا شود اما در صورتی می تواند این اتفاق بیافتد که ظرفیت های متعلق به آن منطقه ، حفظ شود .
