نمایش “ریچارد سوم اجرا نمی شود” نوشته ماتئی ویسنی‌یک و به کارگردانی روح ا… جعفری در سالن چهارسو مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه می رود . محمد ساربان بازیگر باسابقه ی عرصه ی تئاتر و سینما در یکی از اجراهای این نمایش ، به تماشای آن نشست و خبرنگار تئاتر فستیوال نظر وی را در مورد این نمایش جویا شد که می توانید آن را در ادامه بخوانید :
محمد ساربان با بیان اینکه به نظر او نمایش “ریچارد سوم اجرا نمی شود” یک نمایش تمام عیار است ، گفت : “ریچارد سوم اجرا نمی شود” به لحاظ همه ی بخش هایی که به تئاتر مربوط می شود ، بازیگری ، کارگردانی ، به خصوص نورپردازی و افکت هایی که استفاده شده ، درست و به جا بود . نمایشی بود که با دقت ، طراحی ، فکر و اجرا شده بود و کارگردان می دانست که می خواهد چکار کند و با شکلی از بازی های نو و تازه ، بازیگران را در اختیار گرفته بود .
این بازیگر پیشکسوت تئاتر در مورد بازیگران نمایش “ریچارد سوم اجرا نمی شود” اظهار کرد : بازی ها این نمایش را با بازی هایی که روال تئاترهای دیگر است ، متفاوت دیدم . بازی ها بسیار حساب شده و خوب بود و مشخص بود که کارگردان به تمام جزئیات نمایش فکر کرده است .
ایفاکننده نقش مایرهولد ، آقای حمیدرحیمی ، با آنکه بازی های متفاوتی از او دیده ام ، در این نمایش کاملا بازیگر دیگری بود و با همه ی بازی هایش تفاوت داشت . سبک اجرای نمایش در واقع سبک استانیسلاوسکی بود . استانیسلاوسکی و مایرهولد نقطه نظرهایی ضد همدیگر داشتند و در خیلی موارد مشترک نبودند و در دورانی که داستان نمایش می گذرد ، شیوه ی بازیگری متداول در روسیه ، سبک استانیسلاوسکی بود و بازیگران نمایش “ریچارد سوم اجرا نمی شود “ ، چقدر خوب در آن فضا قرار گرفتند و آن شیوه از بازی را ارائه دادند .
او اضافه کرد : سایر بازیگران نیز کارشان را درست و به جا انجام داده بودند ، خیلی خوب بودند . همه ی آن ها خودشان را در اختیار کارگردان گذاشته بودند ، بازی هایی را که تا الان ارائه داده بودند را کنار ریخته و حالا با قواعد آقای روح ا… جعفری کار کرده بودند . در کارهای آقای جلال تهرانی هم شاهد این اتفاق به نوع دیگری هستیم . در کارهای آقای جلال تهرانی هم بازیگران ، تمام آموخته ها ، دانش و تجربه های بازیگری خودشان را کنار می گذراند و با یک سبک نو و تازه ای که کارگردان ، آقای تهرانی ، به آن ها می گوید ، کار می کنند .
وی با اشاره به استفاده درست کارگردان از ابعاد تالار چهارسو ، در مورد طراحی فضای نمایش گفت : نمایش دکوری ندارد ؛ به غیر از پیش صحنه یا آوانسن که سوفلور رویش قرار می گیرد ، چیز دیگری روی صحنه نیست . کارگردان از تمامی فضای سالن برای ایجاد فضای مخوف زندان استفاده کرده و در این کار موفق بوده است . نمایش ، قسمت هایی دارد که نو و تازه است ، به طور مثال صحنه مربوط به زایمان همسر مایرهولد و بچه ای که به دنیا می آید که خود آن بعدا تبدیل به یک ماجر و جریان اختناق و وحشت می شود ، همه ی این ها خیلی خوب بود .
نمایش شعارزده نبود . یک واقعیت تاریخی را در کشور شوروی برای ما نمایش می داد بدون اینکه بخواهد اغراق بکند . ما در جریان اینگونه مسائل در تاریخ تئاتر روسیه هم هستیم ، می دانیم در آن دوران چه گذشته و هنرمندان چقدر تحت فشار بودند از جمله خود مایرهولد که در سیبری ، تبعیدگاه زندانیان سیاسی اسیر بود . آقای جعفری برای نمایش هایش هدف و آنالیز درست و برنامه ریزی دارد و می داند که دارد چکار می کند . نسبت به کارش خیلی آگاه است و این جای بسیار خوشبختی دارد .
محمد ساربان در مورد موسیقی نمایش “ریچارد سوم اجرا نمی شود” نیز بیان کرد : موسیقی و افکت ها بسیار خوب بود . کارگردان ، به جا و درست از افکت ها و اصواتی که لازم بود ، استفاده کرده است . در صحنه ای از نمایش ، بعد از سخنرانی مایرهولد ، لحظه ی سکوتی داریم که این سکوت بسیار معنا دارد . ما خفقان و فشار را در آن برهه تاریخی روسیه که مایرهولد گرفتارش بود ، کاملا حس می کنیم . این سکوت بسیار درست و حساب شده است .
محمد ساربان در پایان گفت : به اعتقاد من این نمایش آقای جعفری از نمایش های گذشته اش خیلی جلوتر بود . وسواس را در کارهای قبلی اش نیز می بینیم اما در اینجا به یک تکامل ، کشف و چیزهای تازه و نوتری در شیوه ی اجرایی رسیده است . من به ایشان و همه ی بازیگرانش تبریک می گویم . این نمایش جزو نمایش های خوب تاریخ تئاتر کشور ما است و ای کاش این نوع نمایش ها ، که از آن ها کم داریم ، ماه ها روی صحنه باشد تا بتواند اثر خودش را بگذارد .
