یادداشتی بر نمایش ” خشم شدید فیلیپ هوتس ” به کارگردانی احسان پروال

می توان گفت آن چه در یک اثر نمایشی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و می تواند یک نمایش را به اثری شایسته و در خور تبدیل کند یک نمایشنامه خوب است که قصه بگوید .

شخصا در این نوشته با نمایشنامه ” خشم شدید فیلیپ هوتس ” نوشته ی ماکس فریش کاری ندارم بلکه به آنچه که در صحنه ی نمایش دیدم ، می پردازم . نمایش ” خشم شدید فیلیپ هوتس ” به کارگردانی احسان پروال نمایش بدی است چرا که نه تنها قصه نمی گوید بلکه همچون فیلیپ هوتس مخاطب را گیج و سرگردان می کند . هیچکدام از پرسوناژهای نمایش به درستی به مخاطب معرفی نمی شود و با دغدغه یا مشکلی که ظاهرا هوتس دارد همراه نمی شود . فیلیپ هوتس خشمگین است و می خواهد همسرش را ترک کند ، چرا که به او خیانت کرده است .

اما فیلیپ هوتس نه به راستی خشمگین است و نه قصد چنین کاری را دارد تنها با اعمال غیر منطقی خود مخاطب را مدام به این سو و آن سو می کشد . نه تنها پرسوناژهای نمایش در طی نمایش به مخاطب شناسانده نمی شود بلکه حتی نمی فهمیم شخصیت اصلی یعنی هوتس کیست ( تنها دکتر بودنش را با یک کلمه متوجه می شویم ) .

ضعف کارگردانی تنها به دراماتورژی ضعیف و عدم داشتن قصه ختم نمی شود ، بلکه شاهدیم که در طراحی میزانسن هم مشکلاتی وجود دارد . درهای فرضی که در صحنه وجود دارند قاعدتا می بایستی هر کدام به جای خاصی راه داشته باشند نه اینکه بازیگر یک بار از یک در که مثلا در اصلی خانه است وارد شود بار دیگر از در دیگر . در این موارد خود بازیگران نیز به مانند فیلیپ هوتس دچار سردرگمی اند .

همانطور که گفته شد هیچکدام از پرسوناژ ها تبدیل به شخصیت نمی شوند که البته در این بین بازی بازیگران نیز بی تاثیر نیست . بازیگران بازی هایی ابتدایی و غیر قابل باور و در حد تیپ از خود ارائه می دهند . تنها بازیگر فیلیپ هوتس اندکی از بقیه موفق تر است که آن هم در حد هر بازیگر تازه آموز دیگری عمل کرده است .

در شرایطی که ” خشم شدید فیلیپ هوتس ” معیارهایی که می تواند نمایشی را قابل دیدن کند  ندارد ، دیگر صحبت از نور ، موسیقی و … بی معنا می شود . هر کارگردانی اگر یتواند در نمایش خود قصه بگوید ، می تواند مخاطب را اندکی با خود همراه کند و حداقل نیمی از راه را رفته و نمایشی را به روی صحنه خواهد برد که در درجه نخست می تواند نمایشی قابل دیدن باشد .

فرهاد ابراهیمی والا – دپارتمان نقد تئاتر فستیوال