یادداشتی بر نمایش خسیس به روایت بازپرس به کارگردانی آناهیتا قرچه
” خسیس به روایت بازپرس ” تلاشی بوده است برای روایت نمایشنامه ی ” خسیس ” مولیر از نگاهی دیگر ، تلاشی که به شکل بدی با شکست مواجه می شود . از روایت و روند نمایشنامه کاملا مشخص است که نویسنده از پس نمایشنامه ی ” خسیس ” برنیامده است چه برسد به نوشتن اقتباسی از روی این نمایشنامه .
همین مشکل در کارگردان کار هم وجود دارد ، کارگردانی که نتوانسته است از پس شخصیت سازی این داستان بربیاید . صرف اینکه ” هارپاگونِ ” نمایش چندین دستمال را از روی زمین جمع کند و غر بزند که دستمال ها را حرام کرده اید ، هارپاگون خسیس نمی شود و کارگردان نباید به این امید باشد که خب همگی می دانیم هارپاگون خسیس است و بس . این بزرگترین مشکل کارگردان است که فکر می کند تمامی تماشاچیان ، نمایشنامه ی خسیس را بارها خوانده و دیده اند و تک به تک پرسوناژ ها را می شناسند . در صورتی که در این نمایش تماشاچی ای که می خواهد اولین مواجهه اش با خسیس را تجربه کند در ۳۰ دقیقه ی اول این نمایشِ ۶۰ دقیقه ای باید به دنبال کشف روابط پرسوناژ ها و شناختن آنها باشد .
مشکل بزرگ دیگر کار میزانسن است . بازیگران دائما در حال ماسکه کردن همدیگر هستند و جایگیری نامناسبی دارند ، مانند تمام صحنه هایی که بازپرس در جلوی صحنه در حال بازپرسی است و بازیگران درون قاب های کناری ماسکه شده اند . قاب های بی معنی و اضافه شدن شیرین کاری هایی که به قصد طنازی در نمایش گنجانده شده که ادایی بیش نیستند هم از دیگر ایرادات کار است .
ایرادات وارده به نمایش به قدری آزار دهنده است که لباس های پرسوناژ ها که می توان گفت طراحی شده و نکته ی مثبت کار هستند در طول نمایش به چشم نمی اید .
” خسیس به روایت بازپرس ” گامی ست بلند پروازانه که بدون آگاهی برداشته شده است . شاید اگر کارگردان جوان کار و چه بسا نویسنده ی نمایشنامه انرژی خود را صرف اتود زدن از اصل نمایشنامه ی ” خسیس ” می کردند در قدم های بعدی می توانستند به واقع روایت گر خسیس از نگاه بازپرس باشند .
آرزو شفق – تئاتر فستیوال
