یادداشتی بر نمایش “همه دختران من” به نویسندگی جواد روستایی و محمد قاسمی و کارگردانی جواد روستایی به بهانه ی اجرا در سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر
نمایش “همه دختران من” ، نمایشی اندیشه محور است که در سه اپیزود با استمداد از مؤلفه های فمینیستی سعی دارد مصائب زنان را در سه دوره تقریبا متوالی (مشروطه ، پهلوی ، انقلاب) به چالش بکشد و در همین راستا جستارهایی از خشونت ، آزادی و حقوق نادیده زنان را در لایه ی سطحی متن عنوان کرده و با گره افکنی و متعاقبا گره گشایی هایی زود هنگام به نتیجه می رسد .
متن از لایه های زیرین قابل اعتنایی برخوردار نیست ، به همین خاطر مخاطب غیر جشنواره ای و به طور مشخص مخاطب عام راحت تر با متن ارتباط برقرار می کند، تمام اندیشه ی محوری متن در همان لایه اولیه اتفاق می افتد و سیر تحول شخصیت ها گاهی به قدری سهل الوصول هستند که در دام شعار می افتند (مخصوصا در اپیزود سوم) ، با این حال سیر این تحول در اپیزود سوم بر خلاف اپیزود اول و دوم منطقی تر است به همین خاطر می توان از کنار شعار های گاه و بیگاه این اپیزود عبور کرد.
در اپیزود اول و دوم این سیر منطقی مشهود نیست و در اپیزود اول شخصیت مرد (هنگام قتل زن) و در اپیزود دوم شخصیت زن (هنگام بازگویی خاطرات کودکی) تغییر رفتارهایی کاملا غیر منطقی دارند.
و اما در طراحی صحنه نمایش از عدم انسجام رنج می برد و رویه و تفکر مشخصی در آن به چشم نمی خورد و بیشتر نوعی آشفتگی در طراحی صحنه هویدا است و از یکپارچگی و وحدت در طراحی خبری نیست ، این عدم سنخیت در طراحی صحنه به ویژه در اپیزود اول بیشتر نمایان است و دچار نوعی سهل انگاری و شلختگی شده است.
شاید بهتر بود کارگردان تمامی اپیزود ها را در همان قاب های مختص به اپیزود دوم اجرا می کرد.
در بازیگری به هیچ عنوان نمی توان از کنار بازی خوب داود فضل الهی در اپیزود دوم و جواد روستایی در اپیزود سوم عبور کرد ، بازی هایی روان و کم نقص که در هر زمانی قدرت نجات اجرا را داشتند و روحیات شخصیت را به خوبی برای مخاطب ملموس می کردند.
با توجه به توضیحات بالا می توان به ویژگی مخاطب شناسی کارگردان پی برد، اینکه کارگردان در ارتباط با مخاطب عملکردی نسبتا خوب داشته، اما به خاطر دسترسی نداشتن به طراح صحنه ای خوب به ناچار به میزانسن هایی محدود اکتفا کرده و البته با همین بضاعت اندک خوش درخشیده، هرگز نباید فراموش کرد که داشته های این کارگردان در حوزه طراحی، در شهرستان، ناچیز بوده است.
اکبر نجفی – نویسنده میهمان
