یادداشتی بر نمایش “بوقلمون” به کارگردانی خیرالله تقیانی پور

یک نمایش تمام عیار که هر نوع مخاطبی را با رضایت کامل به بیرون سالن هدایت می کند ، نخستین توصیفی است که می توان از “بوقلمون” خیرالله تقیانی پور ارائه داد .

تقیانی پور با شناخت و درک درستی که از نمایش های ایرانی دارد ، در مرحله نخست نمایشنامه و در مرحله بعدی نمایشی را خلق کرده است که توانسته مخاطب را برای ۱۰۰ دقیقه مسحور خود گرداند بی آنکه لحظه ای احساس خستگی کند . چرا که مهم ترین شاخصه ای که “بوقلمون” دارد قصه گویی و سرگرم کنندگی است ، المانی که بسیاری از نمایش های امروز فاقد آن هستند .

قصه ای که “بوقلمون” می گوید در قالب عناصر یک نمایش ایرانی همچون نقالی ، سیاه بازی و … البته با فرمی مدرن و زبانی ساده و همه فهم ، به معضلات اجتماعی و فرهنگی دورانی که داستان در آن رخ می دهد یعنی دوران پهلوانی و لوطی گری ، می پردازد .

تقیانی پور برای بیان دغدغه های خود با دراماتیک کردن داستان و تعلیق هایی که در آن قرار داده ، مخاطب را می خنداند ، متاثر و غافلگیر می کند و اینگونه مخاطب درگیر داستان می شود و تا آخر با “بوقلمون” همراه . البته در این مسیر علاوه بر نمایشنامه و کارگردانی ، بازیگران نیز نقش مهم و موثری را ایفا می کنند . همگی بازیگران ، بازیگرانی باتجربه هستند که نمایشنامه را به درستی درک کرده اند و به همین دلیل در انتقال مفهوم مورد نظر قصه به خوبی عمل می کنند ، البته تقیانی پور نیز با شناخت درست از توانایی آن ها ، به طرز شایسته ای این پتانسیل را در مسیر درست هدایت کرده تا در نهایت تماشاگر شاهد اجرایی لذت بخش باشد .

 کارگردان در مسیری که طی می کند ، نشان داده که میزانسن و موسیقی را به خوبی درک کرده است . میزانسن نمایش با توجه به چیدمان سالن چهارسو که دو سویه چیده شده ، به گونه ای است که تماشاگران هر دو سوی سالن در تمام طول نمایش به آنچه که در صحنه در جریان است اشراف کامل دارند که البته در این میان بازیگران نیز با درک و قرارگیری در میزانسن درست به این مهم کمک بسیاری می کنند .

یکی دیگر از شاخصه های مهم نمایش موسیقی آن است . موسیقی نمایش متناسب با فضای کلی نمایش و بهره گرفته شده از موسیقی اصیل و سنتی ایرانی است که مسلما با یک نمایش اصیل ایرانی همخوانی دارد . در طول نمایش از موسیقی سوء استفاده نمی شود . به این معنا که کارگردان برای دراماتیک کردن نمایش و جبران خلاء های نمایشی دست به استفاده از این عنصر نمی زند بلکه موسیقی نیز به عنوان یکی از عناصر سازنده ی درامی که در صحنه در جریان است با هماهنگی کامل با سایر عناصر ، در حال رخ دادن است و اینگونه می شود که تمام قطعات پازل از بازیگران گرفته تا موسیقی و میزانسن و … به گونه ای در کنار هم قرار می گیرند که در نهایت شمای کلی “بوقلمون “ی را به مخاطب ارائه می دهند که بسیار جذاب است .

فرهاد ابراهیمی والا – تئاتر فستیوال