نقدی بر ” در بارانداز ” به کارگردانی امیرکاوه آهنین جان

پر ازدحام ، شلوغ و پر سر و صدا .

پر از رنگ و مه و موسیقی ، اما بی کاربرد .

میزانسنی ضعیف ، بازیگرانی نا بلد و نمایشی خسته کننده .

علی رغم همه تبلیغات و تصاویر و چه و چه که خـــــــبر از نمـــــــایشی متـــــــفاوت و دیدنی می دادند ، ” در بارانداز ”  یک کلیشه خسته کننده و سوژه زده بود و گریم های عجیب و غریب و طراحی لباس و صحنه خلاقانه و حرکات آکروباتیک و بهره بردن از نور و مه و موسیقی همراه با رقص ، هیچ کدام نه القاء کننده حمله دراکولاها به شهر بودند و نه ترسناک و نه حتی سرگرم کننده ؛ بلکه در مواقعی مضحک و خنده دار نیز بودند .

” در بارانداز ” نه فانتزی است ، نه ترسناک و دلهره آور است و نه معمایی و پلیسی است . بلکه ترکیبی است از عده زیادی بازیگر ِ تازه کار که به روی صحنه سرازیر می شوند ، آن هم بی هیچ نظم و یا حتی بی نظمی معنادار و فقط به سر و کله هم می کوبند و از ورزیدگی و قوای جسمانی و بدن های آماده خود ، تنها برای چند حرکت آکروباتیک بهره می جویند ؛ بی آنکه در خدمت نمایش باشند  . دیالوگ هایشان را هم با صدایی آهسته که پاسخگوی سالنی با ابعاد سالن حافظ نیست ، بیان می کنند . به همراه تعدادی عکس در پس زمینه نمایش ، که در فضاسازی کمترین کاربرد را دارند و میزانسن هایی که تنها برای بهره بردن از تمام فضای سالن تعیین شده اند ، بی آنکه فضا ها را از هم جدا کنند و یا معنای خاصی را برای مخاطب ایجاد کنند و گاها حتی با روند نمایشنامه نیز تناقض دارند . مانند مسیرهای رفت و آمد ، طبقات برج ساعت ، عدم تغییر نور در فضاهای متفاوت و …

” در بارانداز ” حتی سرگرم کننده هم نیست ؛ شاید دقایق ابتدایی ِ نمایش ، به علت بهره بردن از گریم ها و لباس های غیر معمول و نور و موسیقی ، تماشاگر سرگرم شود ؛ اما در ادامه چون فضا سازی ِ درست صورت نمی گیرد ، شخصیت پردازی کامل نیست و داستان بسط نیافته است ، اکت ها و رنگ ها و چه و چه نمی توانند تماشاچی را به دیدن ادامه نمایش دلگرم کنند .

حال به همه اینها اضافه کنید جملات غلو شده و گل درشت قهرمان ِ ( یا مثلا قهرمان ) نمایش – که نمی دانیم چرا نصفه و نیمه خون آشام شده است –  و مردم بدبخت شهر را که از ظلم و سیاهی و چه و چه می گویند و نویسنده و کارگردان در لا به لای این جملات ، متلک هایی ســــــیاسی را گنــــــجانده که نخ نما هستند و از متن نمایشنامه بیرون زده اند ، بنابراین آزاردهنده می شوند .

” در بارانداز ” از فقدان ریتم نیز رنج می برد . علی رقم همه فراز و فرودهای سمعی و بصری و علی رغم دیالوگ های پر تعداد ، نمایش هم در اجرا و هم در متن فاقد ریتم است . در واقع عناصر سمعی و بصری و حتی خط روایی داستان ، نه تنها فاقد هرگونه ریتم تکرار شونده منظم هستند ؛ بلکه فاقد انواع ریتم متضاد و متفاوت و نتیجتا ایجاد انرژی و پویایی در اثر می باشد و تماشاچی نمی تواند فریب صحنه شلوغ و پر از موسیقی و حرکات نمایشی را بخورد و آن را با ریتم اشتباه بگیرد .

در این نمایش ، عناصر بصری از یک آریتمی ِ بی نظم ِ معین رنج می برند . در واقع حتی اگر هدف کارگردان ایجاد آریتمی باشد ، باید این آریتمی پیرو یک نظـــــم معین باشـــــــــد . اما عـــــناصر بصــــــری در ” در بارانداز ” ، شلخته ، درهم و در واقع از چهارچوب اراده و کنترل صاحب اثر خارج هستند . کاربرد سایر عناصر نیز دچار همین فقدان ریتم هستند ؛ مانند نمایشنامه که گنگ ، بدون فراز و فرود و نقطه عطف و شخصیت پردازی است .

” در بارانداز ” با نگاهی امیدوارانه ، شاید چند سال بعد ، بعد از چند سال کسب تجربه توسط همه اعضـــــــاء گروه ، بتواند یک اثر موفق باشد ؛ اما امــــــروز خـــــــام است و کسل کننده و یک فرصت سوزی تمام عیار .

المیرا نداف – نویسنده مهمان