یادداشتی بر نمایش ” دشمن بچه های شهر ” به کارگردانی سامی صالحی ثابت

نمایش “دشمن بچه های شهر” که بر اساس نمایشنامه ی “دشمن مردم” اثر هنریک ایبسن کارگردانی شده است ؛ در نگاه اول به اسم و حتی طراحی پوستر و بروشور این حس به مخاطب را القا می شود که این نمایش ، نمایشی است مناسب برای کودکان و نوجوانان.
“دشمن بچه های شهر” کاری است از بچه های شاهکار ، گروهی متشکل از چند کودک و نوجوان ۱۱ تا ۱۶ ساله که با توجه به کتابچه ی گروه ، این نوجوانان در چند مرحله ، بازنویسی و باز تولید “دشمن مردم” را انجام داده اند تا این بازنویسی کاملا کودکانه !!! منطبق با نیازهای کودک و نوجوان تهران امروز ! باشد .
کاری که از نظر من به هیچ عنوان میسر نشده است . متن سنگین با کلماتی که اکثرا در دایره ی لغات کودکان و نوجوانان امروز جایی ندارد ، متنی که سنگینی آن نه تنها ناشی از انتخاب کلمات ، بلکه نوع روایت نیز می باشد . روایتی گیج کننده که گویی از چند جا پاره شده و بخشی از آن برای کوتاه شدن نمایش حذف شده است ، که همه ی این موارد درک نمایش را نه تنها برای کودک و نوجوان امروزی که حتی برای بزرگسالانی که به تماشای این نمایش نشسته بودند نیز دشوار می کــرد .
خستگی تماشاگر از روایت نامفهوم به همراه ریتم کُند ، همه و همه دست به دست هم داده تا نه تنها کودک و نوجوان حاضر در سالن در طول دیدن نمایش بی قرار شده و دیگر علاقه ای به دیدن نمایش نداشته باشند ؛ بلکه بزرگسالان نیز پس از پایان نمایش نفسی از سر راحتی سر داده و از سالن خارج شـوند .
پاسخ ندادن نمایش به برخی سوالات تماشاگر مانند اینکه چرا هلنه توانست راوی داستان ( که حتی مشخص نبود که چیست و کیست و چرا اینجاست) را ببیند و با او دوست شود و دیگر سوالات این چنینی از جمله دیگر مشکلات این نمایش بود که دیدن نمایش را دشوار می کرد.
در دنیای امروز که نه تنها بزرگسالان بلکه کودکان در دنیای تکنولوژی غرق شده اند ، کودکان و نوجوانان ما نیاز دارند تا برای خود دغدغه ای داشته ، به دنبال حق و حقوق شهروندی خود بوده و سر از پوسته ی سرخوشانه ی کودکی خود در آورده و با محیط اطراف آشنا شوند ، دیدن تئاتری که بتواند خوراک مناسبی به کودکان دهد و آنها را به تفکر وادار سازد یکی از راهکار های آن است . پس تمام تلاش فعالان تئاتر کودک و نوجوان باید در این راستا باشد که با انتخاب درست نمایشنامه ، فرم اجرا و لحن و ریتم نمایش کودکان و نوجوانان بیشتری را به سالن آورده و دیدن تئاتر را به یکی از سرگرمی های اصلی این قشر تبدیل کنند .

آرزو شفق – تئاتر فستیوال