یادداشتی بر نمایش ” فاوست ++ ” به کارگردانی میلاد اکبرنژاد 

پرداختن به موضوعاتی نظیر فساد های اخلاقی در جامعه و نیز مقوله گسترده رسانه و تاثیر آن در جهت دهی افکار ، نیاز به اولا درک درست و برامده از پس تحقیقات کامل و میدانی در باب این موضوع و ثانیا  دانش کافی در این حوزه از منظر روانشناختی دارد.
باید گفت که نمایش ” فاوست ++ ” به حق تا حد زیادی از پس این سوژه حساس برآمده است .
یکی از دلایل مهم این موفقیت ( که البته موفقیت کاملی نیست و در ادامه به آن خواهم پرداخت ) استفاده از بستر مناسب و زیبای نمایشنامه فاوست است ، که انتخابی درست و هوشمندانست . نویسنده محترم با این انتخاب هوشمندانه و در واقع به نوعی بومی کردن ماجرای فاوست ، توانسته است دغدغه خویش را در قالب متنی به نسبت خوب بیان کند.
نمایش فاوست قصه گوست که این از مهمترین امتیازات این نمایش است . طراحی میزانسن ها  و استفاده خلاق از صحنه  و دکوری بی آلایش و استفاده از دوربین موبایل با میزانسنی درست در نمایش ، همه نشانگر دقت و انگیزه کارگردان در بیان هرچه بهتر سوژه است. در جای جای نمایش این دقت و طراحی دقیق میزانسن به چشم میخورد.

حضور کاراکتر ها در صحنه هایی که بازی ندارند کاملا حساب شده ،  دقیق و کاملا  دارای منطق و پیام است . برای نمونه صحنه هایی که مشاور بدون بازی در صحنه حضور دارد ، کاملا مبین حضور غیر فیزیکی او و تاثیر او روی دیگر افراد است . همچنین استفاده از تصویر در نمایش دقیقا به جا و با کارکردی مفهومی و در قالب فرم نمایش است .
نکته دیگر شکستن زمان و مکان نمایش است که کارگردان با میزانسنهای کاملا درست و فضا سازی عالی از همان ابتدای نمایش تکلیف را برای تماشاچی  روشن میکند و در طول اجرا قرارداد خود را با میزانسنی غلط یا غیر منطقی نقض نمیکند. که این نشان دهنده ذهن منظم و منسجم کارگردان است.

شخصیت پردازی های کامل در متن و درگیری منطقی و باور پذیر آنها در چهارچوب قصه ، سادگی هرچه تمامتر در همه بخشهای نمایش که اتفاقا این سادگی ارزشمند و درست و در خدمت اثر است ، از مواردی است که باعث شده این اثر ، اثری قابل تامل باشد.
البته ” فاوست ++ ” نقص هایی هم دارد که با توجه به اجراهای آتی این نمایش ، اشاره به این نکات جهت اصلاح ، خالی از لطف نیست . چرا که دغدغه مند بودن کارگردان محترم و نیز توانی و خلاقیت وی کاملا مشهود است .
اولین نکته منفی این اثر بیان سوبژکتیو پیام است . دیگر ریتم کند آن است و کارگردان نتوانسته است ریتم را در نیمه دوم نمایشش حفظ کند .
بعد از آن، نا هماهنگی در پخش صدا ها و تپق های بازیگران ، سیر تحول شخصیت اصلی داستان ( که در قصه،‌این سیر تحول به حد کمال نرسیده) یا ماجرای کار گذاشتن دوربین در اتاق جلال، توسط دکتر و همسرش ( که میشد بهتر پرداخت شود) نشان دهنده شتابزدگی در تولید اثر است.

البته انصافا بازی بازیگران (به جز بازی هانیه راد در بخش انتهایی و مسعود میر طاهری در منولوگش ) قابل ستایش است ، چرا که بسیار روان و بی آلایش است .

نمایش فاوست با توجه نکاتی ذکر شد یک تجربه بسیار خوب در راستای ساختن نمایشهایی بر اساس دغدغه های روز جامعه و نیز محتوایی تکان دهنده و بر آمد از درد ، در جهت اصلاح است و امید آن می رود تا با فراگیر شدن این جنس تئاتر ها ، عرصه هنر تئاتر بتواند یکی از رسالت های  مهم خود را که بیان دغدغه ها و مسائل روز جامعه است ( با رویکردی انتقادی و در جهت اصلاح ) انجام دهد.

محمدجواد حبیبی _ دپارتمان نقد تئاتر فستیوال