نمایش ” نی نی اخاذه و مداد رنگی ” به نویسندگی و کارگردانی مریم خاکسار در بخش نمایش های خیابانی سی و سومین جشنواره تئاتر فجر در محوطه مجموعه تئاتر شهر و خانه هنرمندان برای علاقمندان اجرا شد . خبرنگار تئاتر فستیوال ، گفت و گویی را با مریم خاکسار انجام داده است که می توانید آن را در ادامه مطالعه کنید .
توضیح مختصری در مورد خودتان و کارهای قبلی تان برای ما بگویید .
شروع کارم به صورت حرفه ای از سال ۷۸ است . دانش آموخته ی کانون فرهنگی تربیتی حر در دوران دانش آموزی بودم . کارشناسی کارگردانی سینما دارم . در نمایش های صحنه ای بزرگسال و کودک بازی می کنم . چند سالی هم هست که کارگردانی می کنم . ” مادرم سلام ” ، ” پهلوان کچل ” ، ” دستان سیمرغ ” ، ” رختخواب ماهی ها ” ، ” کلاهی برای مترسک ” آثاری هستند که کارگردانی کردم که در سه کار آخر بازیگران من کودکان بودند .
توضیح مختصری درباره نمایشنامه کارتان برای ما بگویید .
” نی نی اخاذه و مداد رنگی ” قصه ای است که کودکان در حقیقت برای اعتراض با رفتارهایی که در خانه با آن ها می شود ، به خیابان آمده اند چون فکر می کنند شاید آدم هایی که درخیابان آن ها را نگاه می کنند ، مثل پدر و مادرشان رفتار می کنند . بنابراین آمده اند اعتراض کنند و رفتارهایی مثل اخاذی را که در خانه یاد گرفته اند ، در مورد مردم بیرون به کار ببرند . این ایده ی یک خطی نمایشنامه است.
در کارگردانی بیشتر به چه چیزهایی توجه داشتید تا مفهوم مد نظرتان را بهتر به مخاطب منتقل کنید ؟
واقعیت ماجرا این است که در آثار خیابانی ، به طراحی صحنه و لباس ، موسیقی های ویژه خیلی بها داده نمی شود . وقت گذاشته نمی شود . ولیکن من با توجه به اینکه مخاطب کار من کودکان نیستند ، بزرگترها هستند و ما حرف های بزرگی را از دهن این سه کودک می شنویم ، از طراحی ویژه ای که در حقیقت یک باکس است که معنای خانه ی بچه ها را دارد و جای امنی که با آن به خانه آمدند ، استفاده کردم . در حقیقت باکس هایی که ما طراحی کردیم محل امن این بچه هاست که فضای شخصی آن هاست . در طراحی لباس ، لباس ها رنگ و لعاب بسیار جذابی دارند و برای تماشاگر چشم نوازند و شاید تماشاگری را که اتفاقی از آن اطراف رد می شود را به گونه ای متمرکز می کند . ما در نمایش موسیقی زنده داریم که از سازها و رنگ بندی های متفاوتی در آن استفاده شده ، شاید بتوان گفت از ۱۰ ساز متفاوت در آن استفاده می شود . با توجه به اپیزودهای مختلفی که در کار وجود دارد ، رنگ بندی سازهای متفاوت را هم می شنویم . واقعیتش این است که سعی کردیم برای این کار کم نگذاریم چون مفهوم هم مفهوم رفتار با کودکان است و برای خود من خیلی ارزشمند است بنابراین خیلی به آن پرداختم . حتی در مورد رنگ لباس های کودکان بر اساس روانشناسی کودک عمل کردیم ، مطالعه کردیم تا ببینیم تاثیر رنگ ها چگونه است .
نمایش های خیابانی چه تفاوت هایی با نمایش های صحنه ای دارند ؟ در نمایش های خیابانی بایستی به چه نکات و المان هایی توجه کنیم تا بتوانیم جذابیت لازم را برای مخاطب ایجاد کنیم ؟
تفاوت آن ها در واقع در این است که در نمایش صحنه ای مخاطب خودش بلیت کار را می خرد و انتخاب می کند که این کار را ببیند ، حالا یا با توجه به اسم کارگردان یا به اسم بازیگر . اما در نمایش خیابانی انتخابی در کار نیست و اتفاقا ما با مجموعه ی بزرگی از آدم ها با فرهنگ های متفاوت مواجه ایم که خیلی گذرا از کنار ما رد می شوند و حالا ما قرار است پیام و کلام نمایش مان را به آن ها منتقل کنیم و به گونه ای فرهنگ سازی کنیم . با توجه به اینکه مخاطبان متفاوت با فرهنگ ها ی متفاوتی مخاطب ما هستند ، معنای شعار تاتر برای همه ، به نظرم بیشتر برای تاتر خیابانی می تواند اتفاق بیافتد تا نمایش های صحنه ای . به این خاطر که هیچ انتخابی در کار نیست ، بلیطی خریداری نمی شود ، در حقیقت همه ی مردم ، با هر فرهنگ و دانش و سوادی می توانند مخاطبان آن نمایش باشند .
کیفیت آثار جشنواره به ویژه آثار خیابانی را چگونه ارزیابی می کنید ؟
به نظرم امسال آثار خوبی به جشنواره آمدند . درچند کاری که دیدم ، خلاقیت های قشنگی در آن به چشم می خورد و مشخص است بچه ها کاملا تلاش می کنند . مثل سال های گذشته نیست که الا ایحال طرحی را داشته باشند و بیایند بداهه ، کاری را انجام دهند . مشخص است بچه ها روی کاری که انجام می دهند و مفهومی را که می خواهند منتقل کنند ، فکر می کنند . فقط امیدوارم همانطور که بچه های تاتر چه خیابانی چه صحنه ای با بضاعت کمی که در تاتر می بینند ، دارند تلاش می کنند ، جانا و مالا هزینه می کنند ، مدیران و کسانی که تصمیم گیرنده برای تاترهستند ، تاتر را مقداری جدی بگیرند و به این فکر کنند که معیشت خیلی از این بچه ها از تاتر می گذرد و واقعا حقشان این نیست . می توان گفت بضاعتی که برای تاتر قرار می دهند خیلی محدود است . من خودم برای این کار از جیب هزینه کردم و واقعا جشنواره نتوانست پاسخگو باشد .