یادداشتی بر نمایش ” پلیس ” به کارگردانی مهدی صناعتی به بهانه اجرایش در سالن ” فانوس “
نمایشنامه مروژک ، نمایشنامه ای است پر تعلیق و پر فراز و نشیب اما اجرای مهدی صناعتی از این نمایشنامه اجرایی است خطی و خسته کننده .
در واقع کارگردانی ” پلیس ” نه تنها نمایشنامه را در نتیجه تبدیل شدن به اثری صحنه ای جذاب تر نکرده است بلکه در اثر عدم توجه به مقوله درماتورژی و پشت کردن به شاخصه های داراماتیک یک اثر نمایشی ، نمایش “پلیس ” به یک دورخوانی ساده نمایشنامه ، بی هیچ فراز و فرودی حتی در لحن و بیان دیالوگ ها تبدیل شده است .
دیالوگ هایی که پشت سر هم فقط برای انجام وظیفه ، توسط بازیگران ادا می شوند آن هم بازیگرانی که ازمشکلات غیر قابل چشم پوشی در مبحث فن بیان رنج می برند و تپق های پر تعدادشان تماشاچی را خسته می کند و همان روند خطی داستان را هم منقطع .
در انتخاب میزانسن ها و چیدمان صحنه ، تلاش شده بود که از امکانات سالن و حتی از معایب آن در خدمت اثر نمایشی استفاده شود ، گرچه در این مسیر نیز عدم تمرین لازم و کافی و احیانا عدم تمرکز کامل کارگردان بر تمرینات ( چرا که کارگردان خود ایفا گر نقشی طولانی در نمایش است که بی شک این مسئله یا نیازمند تجربه و تبحر بالاست و یا موجب آسیب دیدن اثر می شود . ) بازیگران بارها و بارها توسط یکدیگر ، دکور و یا ستون وسط صحنه که به عنوان میله زندان از آن استفاده شده، ماسکه شده و تماشاچی دقایقی در مجموع طولانی از دیدن بازیگران و آنچه که بر صحنه در حال رخ دادن است ، محروم می شود .
دکور نمایش ” پلیس ” دکوری است جذاب و خلاقانه ، اما فقط همین . این همه جذایبت و دکور سنگین و پر و خالی شدن صحنه از آکسسوارهایی بزرگ و فانتزی که البته بازیگران هم از عهده کار با آنها بر نمی آیند و کلافه می شوند ؛ همه اینها وقتی بر روی صحنه باشند اما نمایشی در کار نباشد ، یعنی آنچه در صحنه در حال رخ دادن است جذابیت های دراماتیک و فرمالیستی کافی را برای جذب مخاطب نداشته باشد ، همه آن دکور و چه و چه ، فقط و فقط حواس تماشاچی را پرت کرده و ابزار سرگرمی او می شود در طی دیالوگگویی خطی و خسته کننده و طولانی بازیگران .
یک نمایشنامه در راه تبدیل شدن به یک اثر نمایشی باید توسط کارگردان و دراماتورژ با آنچه که در ذهن کارگردان است در مورد میزانسن و دکور و بازیگران و اکت های شان ، زمان و مدت اجرایی که مدنظر دارد ، سالن اجرا ، مخاطب شناسی و بسیاری از این دست ، توسط ابزاری که یک کارگردان در دست دارد ، باید منطبق شود . ابزاری نظیر دکور ، نور ، موسیقی و اکت بازیگران که هر کدام می توانند جایگزین دیالوگ هایی طولانی یا پرده ای زائد ( زائد برای آن اجرای صحنه ای خاص و نه اساسا زائد در نمایشنامه ) شوند . که این روش می تواند در حفظ ریتم ، حفظ خط روایی داستان ، شخصیت پردازی و نهایتا آسیب نخوردن گره ها ، تعلیق ها و نقاط عطف نمایشنامه موثر باشد .
و این آن چیزی است که ما در ” پلیس ” مهدی صناعتی نمی بینیم و همین مخاطب را خسته و دلزده می کند و نهایتا وقتی قصه نمایشنامه در اوج و با فاجعه ای تمام می شود کمترین اثر ممکن را بر تماشاچی می گذارد .
و شاید همه اینها از درک نشدن و یا عدم درک کامل نمایشنامه توسط کارگردان ناشی شود ، کارگردان باید اثری را که به روی صحنه می برد ، زیست کرده باشد و دغدغه اش باشد و تمام ابعاد آن را بشناسد و درک کرده باشد تا نتیجه بشود یک نمایش دیدنی و ماندگار .
و در پایان اینکه اگر کارگردانی و یا گروهی، خودشان از نتیجه عملشان راضی نیستند و بعد از یک هفته اجرا هنوز کاستی هایی ( به زعم خودشان ) دارند و هنوز بروشورشان حاضر نیست و هنوز ریتم مناسب را به درست نیاورده اند ، پس چرا بلیت فروشی می کنند ؟؟ یعنی مردم باید حداقل ۱۲۰۰۰ تومان هزینه کنند که تمرینات یک نمایش را ببینند ، بی بروشور ؟؟
نه !
بی شک این قانون و آئین تئاتر نیست و آئین و قانون هیچ هنر و حتی صنعتی نیست . حال ، تعمدا یا غیر عمدی ، همراه با شرمندگی و عذرخواهی یا بی آن ، چه تفاوتی می کند ؟؟!!
المیرا نداف – نویسنده میهمان
اینجا یه بار قیر هست و قیف نیست و یک بار هم … این هم از وضعیت تئاتر ما .
واقعا حیف آن پولی که در جیب این کارگردان برود .
سلام خانم نداف . نقد کامل و با جزییات شما رو مطالعه کردم. با تمام ریز بینی و دقت نظری که دارید اسم کارگردان را اشتباه متوجه شدید ، مهدی صناعتی کارگردان این اجرا است. شاید چون بروشور به دست شما نرسید از داشتن نام عوامل و سابقه ی آنها مطلع نبودید. هرچند من از سایت تیوال خرید کردم و تمام اطلاعات اثر در سایت درج شده بود.
سلام .
با تشکر از تذکر شما . اصلاح شد .
هه هه شما که از نداف با دقت تری که . بابا ریزه کاری . بابا جزئیات . هه هه
پس مشکل از من ودوستانم نبود که زمان اجرا خوابمان برد . فکر می کردیم که ما نمایش را نفهمیده ایم . خیالمان راحت شد .
نداف جون آخرین باری که کاری رو پیشنهاد کردی کی بوده ؟؟؟ هه هه
هه هه تو وافعا این سایت رو دنبال می کنی ؟؟ به کامنتات اصلا نیماد اهل فرهنگ و هنر باشی … برو پی کار خودت