سامی صالحی ثابت : به دنبال پر کردن خلا آموزش آکادمیک تئاتر در نوجوانان هستم .


نمایش “دشمن بچه های شهر” به کارگردانی سامی صالحی ثابت در تماشاخانه استاد انتظامی خانه هنرمندان اجرا شد . این نمایش با اجرای گروهی از بازیگران نوجوان همراه بود که زیر نظر صالحی ثابت آموزش تئاتر می بینند . از این رو مصاحبه ای با کارگردان و یکی از بازیگران نوجوان این نمایش انجام دادیم و نظرشان را درباره ی تجربه ی کارگردانی و بازی در این نمایش جویا شدیم .  

دشمن بچه-های شهر  سامی صالحی

سامی صالحی ثابت هدف خود را از راه اندازی این گروه و کارکردن با بازیگران نوجوان این گونه بیان کردگروه “بچه های شاهکار” با چند هدف اصلی و عمده شروع به کار کرد که شاخص ترین آنها پر کردن خلا آموزش آکادمیک تئاتر در سن یازده تا شانزده سال است .  رده سنی ای که متاسفانه سیستم آموزشی کشور ما برنامه ی مدون و مشخصی  برای آن ندارد و سیاست های این رده ی سنی دائما در حال تغییر است .

وی در این رابطه افزودما اصرار داشتیم که بیشتر از اینکه به این خلا پاسخ دهیم آن را برجسته کرده و مهم جلوه دهیم . چون وضعیت فعلی بازیگری تئاتر را به شدت وابسته به این می دانیم که پایه ی بازیگری در سنین پایین گذاشته نشده و طبعا دانشجویانی که در دانشگاه ، تازه با تئاتر و قواعد بازیگری آشنا می شوند ، مسیر دشوارتری خواهند داشت . اما اگر این آموزش از سنین پایین تر رخ دهد قطعا آشنایی و تسلط ، زودتر اتفاق می افتد . از سوی دیگر قدرت انتخاب را به کودک و جوان جامعه می دهیم که خود را در سنین کودکی محک زده و واقعیات این حرفه را ببینند ، چه بسا زود قانع شده و این حرفه را کنار بگذارد ، نه اینکه فارغ التحصیل این رشته باشد و بعد بفهمد که برای این کار ساخته نشده و شرایط کار کردن را ندارد .

صالحی ثابت درباره ی انتخاب این نمایشنامه برای اجرای عموم به خبرنگار تئاتر فستیوال گفتما باید بستری را پیدا می کردیم که بتوانیم قواعد آکادمیک و سیستماتیک بازیگری را که برگرفته از مکاتب روز بازیگری دنیاست به بچه ها انتقال دهیم . بهترین بــستر ، شاهکارهای ادبیات نمایشی جهان است . سال گذشته نمایشنامه “در انتظار گودو”  اثر شاهکار ساموئل بکت را اجرا کردیم و امسال “دشمن مردم” اثر نویسنده ی بزرگ هنریک ایبسن را . ظرفیتی که این آثار شاهکار دارند ، مسائلی چند بعدی ست که در فرهنگ ها و در دوره های تاریخ شمولیت دارد . دلیل دست گذاشتن ما روی این آثار هم همین است . بخصوص در این متن مسائل محیط زیستی و آلودگی آب های شهر و تاثیر آن بر مردم شهر مطرح می شود . این کنش اصلی نمایشنامه ایبسن باعث انتخاب آن شده است .

کارگردان این نمایش در پاسخ به این سوال که آیا درک شاهکارهای ادبی برای کودکان و نوجوانانی که با آنها کار می کند دشوار نیست ، پاسخ دادقطعا درک شاهکارهای ادبی برای متخصصین تئاتر هم سخت است . اما اینکه شیوه ی برخورد با این شاهکارها چه باشد اهمیت دارد . سعی می کنیم ابزار و شیوه ی درک و فهم آن ها را در اختیار کودکان قرار دهیم .

البته تعریفی که گروه “بچه های شاهکار” از کودک ارائه می دهد تعریفی ست بر اساس جامعه شناسی کودک که علم نوپایی در دنیاست . بر اساس این دیدگاه عامل سن به عنوان عامل شاخص برای تیین و قضاوت در مورد بلوغ فکری ، جسمی و رشدی انسان ها کنار می رود و به جای آن شرایط محیطی ، عامل اصلی قلمداد می شود  . در این فرضیه دیگر به دلیل سن کم کودک نمی توان گفت الزاما درک او هم پایین است . ممکن است کودک در شرایطی رشد کند و تجربه هایی داشته باشد که خواسته یا نخواسته او را هم عرض و هم پای یک بزرگسال صاحب ایده و تز بکــند . ما این را از کودکان خود دریغ نمی کنیم و سعی می کنیم سن آنها را نادیده بگیریم . هرچند قطعا ملاحظات خودشان را دارند . در مقاطع مختلف با ابزاری که گروه در اختیار آن ها قرار می دهد ،  آنها با متن و شیوه ی اجرایی نمایشنامه آشنا می شوند.

سامی صالحی ثابت در پایان درباره ی برنامه های آینده ی گروه بچه های شاهکار چنین گفتاز ابتدای شروع کارمان حدود ده شاهکار از ادبیات نمایشی جهان در ژانرهای مختلف انتخاب کرده ایم که تا به حال دو تای آن اجرا شده است .  نمایش های “آنتیگون” ، “ادیپ شهریار” و “گالیله” ی برتولت برشت ،  “مکبث” شکسپیر ، “کپنهاگ” مایکل فرین ، “پرنده ی آبی” موریس مترلینگ برای اجراهای بعدی انتخاب شده اند . مسیر کاملا مشخص است چون هر کدام از آنها قرار است بخشی از آموزش تئاتر به بچه ها را پوشش دهد.

*****************************

نیوشا  خواجه حسینی - بچه های گروه شاهکار

در ادامه مصاحبه با نیوشا خواجه حسینی ، بازیگر نوجوان این گروه را بخوانید :

 

نیوشا خواجه حسینی یکی از بازیگران چهارده ساله ی این نمایش درباره ی تجربه های قبلی خود به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت :

بازیگری تئاتر را از کلاس چهارم ابتدایی یعنی حدودا از سن دوازده شروع کرده ام . اولین کار حرفه ای ام نمایش ” دو نوجوان در انتظار گودو ”  را با آقای صالحی ثابت کار کرده ام  . کار بعدی ام هم بازی در نمایش ” شازده کوچولو ” به کارگردانی آقای مهدی قلعه بود . بازی در نمایش “دشمن بچه های شهر ” سومین کار حرفه ای من است که فکر می کنم در این کار بهتر توانسته ام نقشم را ادا کنم .

خواجه حسینی درباره ی بازی در کنار گروهی از هم سن و سال های خود در بچه های شاهکار گفتجو گروه عالی است . بعید می دانم بتوانم در کشورمان جایی بهتر از این گروه ، آموزش تئاتر ببینم و کسی بهتر از آقای صالحی پیدا شود .

بازیگر نوجوان این نمایش در پایان با بیان اینکه دوست دارد بازیگری در تئاتر را ادامه دهد درباره ی بازخورد های اجرای دشمن بچه های شهر گفتتا جایی که شنیده ام همه ی نظرات مثبت بوده و از کار گروه استقبال شده است و تمامی تماشاگران با لبخند از سالن خارج شده اند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *