حامد اویسی‌طهرانی از کارگردانان حوزه تئاتر کودک و نوجوان است که این روزها نمایش “جزیره شامپانزه ها” را در تالار هنر کارگردانی می کند . پس از اجرای این نمایش خبرنگار تئاتر فستیوال با وی در رابطه با اجرای این نمایش و سوژه های انتخابی در تئاتر کودک و نوجوان به گفتگو پرداخت که در ادامه می توانید آن را بخوانید :

حامد اویسی طهرانی در رابطه با به روی صحنه بردن نمایش “جزیره شامپانزه ها” به نویسندگی کیومرث قنبری آذر گفت : “ما نزدیک به شش ماه درگیر تمرین و به اجرا رساندن این نمایش در تالار هنر بودیم . این کار ابتدا در جشنواره تئاتر شهر ، پذیرفته شد . ولی ما ترجیح دادیم ، در آنجا حضور پیدا نکنیم . به دلیل این که تمرینات ما آن طور که انتظار داشتیم پیش نرفت . قصه این نمایش از قصه هایی است که تا به امروز کمتر به آن پرداخته شده و چنین نگاهی به کودک و نوجوان در تئاتر فعلی ما کمتر اتفاق می افتد .”

وی در رابطه با کاراکتر “بارو” و قصه نمایش “جزیره شامپانزه ها” توضیح داد : “بچه ها با کاراکتر “بارو” در این نمایش بسیار همزاد پنداری می کنند . داستان این نمایش ، قصه ی بچه روباهی است ، که می خواهد با راستی زندگی کند . اما خانواده اش به دلایل گوناگون و ذات روباه بودنشان ، با او مخالفت می کنند . و بارو را به جزیره شامپانزه ها می فرستند . تا او دوره ی دروغ گویی ، حقه بازی و کلاهبرداری را در آنجا بگذراند . وقتی بارو با ترفند هایی که از حقه بازی یاد گرفته به جامعه برمی گردد  ، دوباره اتفاقات نمایش او را به اصل خود که راستگویی و درست زندگی کردن است ، برمی گرداند . و او متوجه می شود ، راه او درست بوده است . بارو همچنین ، با سگی به نام اوزیل که کتاب خواندن ، اطلاعات داشتن و درست زندگی کردن را انتخاب کرده دوست می شود .”

اویسی “جزیره شامپانزه ها” را نمایشی برای تمامی گروه سنی معرفی کرد و گفت : “من فکر می کنم که این نمایش یک پیام کلی برای تمامی بچه ها دارد ، گروه سنی خاصی را هم شامل نمی شود . زیرا بچه هایی که بتوانند قصه را درک کنند ، به راحتی پیام نمایش را دریافت می کنند . ما برای این نمایش دفتری داریم که مخاطبین پس از اجرا ، نظرات و پیشنهادات خود را در آن یادداشت می کنند . من فکر می کنم مخاطبین این نمایش از کودک تا بزرگسال ، همگی از آن راضی هستند . “

وی با بیان اینکه تئاتر ، زیربنای فرهنگ سازی برای کودکان است ، توضیح داد : ” ما در این نمایش سعی کردیم که برای تمامی سنین هم از نظر بصری و هم شنیداری جذابیت ایجاد کنیم ، و تلاش کردیم که از نظر متن ، کارگردانی و بازی ها برای مخاطب کیفیتی قابل قبول و درجه یک ارائه دهیم . با توجه به اتفاقات خاصی که در تئاتر کشورمان می افتد ، ما امیدوار هستیم که از تئاتر کودک حمایت بیشتری شود . چون زیربنای فرهنگ سازی برای بچه ها ، تئاتر است . من فکر می کنم ما در بعد سینما خیلی در ساخت فیلم ضعف داریم ،  انشالله تئاتر بتواند گوشه ای از این ضعف را جبران کند . گرچه بهای چندانی به تئاتر داده نمی شود و آن را ارزش گذاری نمی کنند . ولی ما به این تنخواه ها و کمک هزینه های محدود اکتفا می کنیم و سعی می کنیم با توجه به تمام مشکلات کیفیت قابل قبولی را ارائه دهیم .”

با توجه به این که جامد اویسی طهرانی ، طراحی صحنه نمایش “جزیره شامپانزه ها” را نیز بر عهده دارد ، درباره طراحی صحنه و میزانسن های این نمایش به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت : “ما در این نمایش سعی کردیم دو نوع طراحی صحنه داشته باشیم . یک سری از طراحی صحنه ما به صورت ابزار است ، یعنی دکور سطحی در تالار هنر برای بالا و پایین رفتن شامپانزه ها و فضاسازی های متفاوت ایجاد کردیم . به عنوان مثال ؛ فضای جزیره و فضای خانه مشخص است . ما به دلیل زمان کمی که برای تولید این کار داشتیم ،  مدام در حال آپدیت کردن (update) طراحی صحنه هستیم و هر روز بیشتر به ایده آلی که داریم ، نزدیک می شویم .”

این کارگردان تئاتر کودک در خصوص انتخاب موسیقی متن نمایش گفت : ” از ابتدا قرار نبود که ما موسیقی ها را انتخاب کنیم . ما چند نوبت بازبینی داشتیم ، و به صورت پیش بینی نشده به اجرا رسیدیم . با این حال تمرینات زیادی کردیم و سعی داشتیم با این موسیقی ها همراه باشیم . به این خاطر قطعاتی را انتخاب کردیم که با فضا هم خوانی داشته باشد و فضاسازی ها را جوری تداعی کند که کودک شرایط  را حس کند و با قصه ارتباط بیشتری برقرار کند . اما همچنان در حال انتخاب قطعات هستیم . همچنین آهنگساز این نمایش آقای مهدی پور ، روی شعرهای این نمایش کار می کنند و امیدوارم به زودی در اجراهای آینده به این شعرها به اجرا اضافه شود .  فکرمی کنم در نیمه دوم اجراهایمان ، اجرای صد در صدی را پشت سر خواهیم گذاشت . “

وی در پاسخ به این سوال که چگونه و با انتخاب چه سوژه هایی می توان مخاطب کودک را با نمایش همراه کرد ، گفت : ” تمام عناصر در صحنه ، از نظر زیبایی شناسی و روانشناسی کودک و نوجوان ، همچنین انتخاب رنگ ها می تواند برای کودک جذابیت داشته باشد . حال آنچه در زمینه کارگردانی حایز اهمیت است ، این که چگونه و با چه هارمونی ، شکل و ریتمی کار کنیم که تکراری نشود و حرف اول را بزنیم .”

اویسی ادامه داد : ” نباید به کودکان امروز ساده نگاه کرد . زیرا آن ها محصولاتی را می بینند ، که در والت دیسنی (Walt Disney ) تولید می شود  . انتظار کودک امروز این نیست ؛ که وقتی از تلویزیون ، سینما و سی دی هایی که محصول کشورهای دیگر است ، جدا می شود . در صحنه تئاتر به دیدن کاری ساده بنشیند . برای رسیدگی به این امر ، اول از هر چیز قصه مهم است .

ما باید کمی آپدیت شویم ، فضای نمایش تغییر کند . باید کارشناسی ما عوض شود . زیرا برای کارکردن در حوزه کودک همه می گویند ، مخاطب بچه است ! چرا این موضوع باید اینقدر پیچیده باشد و انشعاب داشته باشد ؟ ما چه بخواهیم و چه نخواهیم زندگی کودک ما در حال انشعاب پیدا کردن است . چه بسا او در زندگی پدر و مادرش ، انشعاب های متفاوتی را می بیند .  او جزو این جامعه است .

کودک امروز ، کودک بیست سال پیش نیست . خیلی جلوتر از آنچه است که پدر و مادرها از بچه های گذشته تصویر دارند . و این هدف من بوده که بگویم که اگر پرداخت و تحلیلی در یک قصه است ، بچه ی امروز آن را می فهمد . و بعد از نمایش سوال هایی می کند که شاید به ذهن پدر و مادرش هم نرسد . اما متاسفانه ما حتی در بین خودمان ؛ کارگردانانی که کار کودک می کنند ، دیدگاه های مختلفی داریم ، به عنوان مثال در رابطه با “جزیزه شامپانزه ها” ، برخی می گویند که قصه سنگین است . در صورتی که امروز  بچه نوجوان ما ، فیلم سینمایی می بیند . و کودک ما کارتون ها و فیلم هایی می بیند ، که پر از پیچیدگی است . همانند بسیاری از فیلم ها و کارتن هایی که الان پخش می شود .

به نظر من بچه امروز را نباید ساده نگاه کرد ، بچه امروز باید پیام را در قالب جذابیت ببیند . یک تئاتر کودک فقط دست زدن ، شعر خواندن ، آهنگ پخش کردن و چند میزانسن و قاب رنگارنگ تحویل دادن نیست ! نباید خودمان را گول بزنیم . باید به سمتی برویم ، که باید برویم . وگرنه بیست سال دیگر لطمه ی آن را می خوریم .”

وی با اشاره به هدف اجرای این نمایش گفت : ” از مسئولینی که دوست دارند کار فرهنگی در کشور به روز شود و اتفاقات جدید ، با نگاهی سفید و درست بیفتد ، دعوت می کنم که از این دست کارها حمایت کنند . زیرا واقعا پشت این کارها هدف و پیامی وجود دارد . تفریحات ما در جامعه امروز برای کودک ، فقط پارک رفتن ، رستوران رفتن و تفریحات خوراکی نیست بلکه باید از کار فرهنگی حمایت شود و به این سمت سوق پیدا کنند . ما در هنر در تئاتر و سینما متراژ و یا واحد اندازه گیری نداریم . بلکه سلیقه ای برخورد می شود . لذا لازم است این سلایق با واقعیت های فعلی تئاتر کودک ما همگام شود . “

حامد اویسی تهرانی در پایان افزود : “من از همه بچه های بالای دو سال دعوت می کنم که به دیدن نمایش “جزیره شامپانزه ها” در تالار هنر بیایند ، چون ما این نمایش را برای آن ها درست کردیم و دوست داریم که به دیدن آن بیانند ، ببینند و خوشحال از سالن بیرون بروند . با دیدن این کار ، چیزی یاد بگیرند و زیرا این نمایش آموزنده ، تنها برای الان آنها نیست و در آینده به آنها کمک خواهد کرد .”