نمایش “نقل نغز گردآفرید” به کارگردانی رحمت امینی در چهارمین روز از هجدهمین جشنواره نمایش های آیینی سنتی در خانه نمایش اجرا شد . به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی کوتاه درباره این اجرا با کارگردان این اثر اانجام داده است که می توانید آن را در ادامه بخوانید :
رحمت امینی درباره نقالی نوآورانه ی این اجرا همراه با موسیقی و آواز به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت : ما برای اجرای این اثر ، از عناصر نمایش پرده خوانی و نقالی که برگرفته از نمایش های سنتی – ایرانی است بهره گرفتیم و با نمایش صحنه ای تئاتر به معنای غربی آن درگیر کردیم و آنچه که روی صحنه به نمایش درآمد نوعی ترکیب نمایش ایرانی و غربی است . البته در این حوزه من اولین نفر نیستم و افراد بسیاری کار کرده اند ولی در حوزه نقالی به خصوص نقالی زنان ، کمتر کار شده است که ما در این نمایش به آن پرداخته ایم .
وی در رابطه با نحوه همکاری با این گروه نمایش و عدم درج نام ایشان به عنوان کارگردان در جدول برنامه های جشنواره نمایش های آیینی و سنتی توضیح داد : در شروع این کار همکاری ام را در سمت استاد راهنما آغاز کردم ولی در ادامه تبدیل به کارگردانی شد . در واقع از ابتدا میخواستم تنها در تمرینات این گروه شرکت کنم ، ولی در ادامه شرایطی ایجاد شد که این نمایش در جشنواره شرکت کند و بیشتر از آنچه در ذهن داشتم بدرخشد ، به همین دلیل کارگردانی آن را به عهده گرفتم و دیگر به دنبال این قضیه نرفتم که اطلاع بدهم که در جدول تغییراتی ایجاد کنند ، چرا که جدول هم چاپ شده بود و برای من هم خیلی اهمیت نداشت که اسم تغییر کند .
امینی درباره ی تفاوت های کارگردانی یک نمایش نقالی با اجرای صحنه ای اذعان داشت : کارگردان ، چه در نمایش های ایرانی و چه در آنچه که به عنوان تئاتر غربی می شناسیم ، هماهنگ کننده یا دایرکتور (director) به معنای جهت دهنده است . از این منظر تفاوت چندانی با هم ندارند . کارگردان یک نمایش باید بتواند عناصر مختلف نمایش را اعم از موسیقی ، بازیگر ، اکسسوار و … را به سمت آنچه می خواهد برسد جهت دهی کند . کارگردان در جزء جزء صحنه ها ، میزانسن ها ، حرکات و … نکاتی را می گوید که باید آنها اعمال شود . در این اثر نیز قصدمان این بود که وارد حوزه تئاتر شویم .
وی همچنین افزود : در نمایش های صرفا ایرانی ، آیینی و سنتی همچون تعزیه یا شبیه خوانی معین البکا داریم و در نمایش های دیگر به عنوان مثال “سر دسته” داریم . یعنی کسی که به گروه ، خط کلی را می دهد . در واقع در نمایش های ایرانی کارگردان با توجه به شناختی که از توانایی های افراد گروهش دارد آنها را سر جای درست شان می گذارد و تاکتیک کلی را به آنها می گوید و بعد آنها را به حال خودشان رها می کند . در نمایش های ایرانی مهارت بازیگران به صورتی است که لازم نیست مسائل کوچک را با هم چک بکنند .
این مدرس دانشگاه در رابطه با حضور خود در جشنواره امسال گفت : به نظر من اگر قرار باشد همه ی جشنواره های تئاتر ایران را کنار بگذاریم و فقط پنج جشنواره داشته باشیم ، جشنواره نمایش های آیینی سنتی در بین سه جشنواره اول باید باشد . قاعدتا اولین آنها تئاتر فجر و بعد تئاتر دانشگاهی و تئاتر آیینی ، سنتی است . شخصا تا زمانی که جشنواره نمایش های آیینی و سنتی برگزار شود در آن شرکت خواهم کرد . دوره پیش هم “جیجک علیشاه” را روی صحنه بردم که یک نمایش کمدی بود . امسال هم این تجربه را برای اجرا به جشنواره معرفی کردم .
امینی که بازبین نمایش های راه یافته به جشنواره ی امسال بود ، آثار را نسبت به دوره های پیشین اینگونه ارزیابی کرد : ما در این دوره از جشنواره ، در حوزه سیاه بازی و نمایش های رو حوضی بخش صحنه ای مجموعه ای از سیاه ها را اعم از گروه های قدیمی و گروه های جدید و جوان داشتیم که بسیار خوب هم کار کردند . من نمایش های خیابانی را ندیده ام ولی در بازبینی نمایش های صحنه ای می توان گفت یک نوع پوست اندازی و جلوه گری نمایش سیاه بازی صورت گرفته است .