نمایش ” هملت ” نوشته ویلیام شکسپیر ، به میکائیل شهرستانی در خانه نمایش مهرگان به روی صحنه رفته است . دکتر مسعود دلخواه که خود دغدغه کار کردن با جوانان تئاتری را دارد ، از جمله هنرمندانی بود که به تماشای این نمایش نشست . به این بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال نظر وی را در رابطه با کیفیت اجرای نمایش “هملت” جویا شد که در ادامه می توانید آن را بخوانید :
دکتر مسعود دلخواه ضمن ابراز رضایتمندی از تماشای نمایش ” هملت ” به خبرنگار تئاتر فستیوال گفت : بسیار خوشحال هستم که اجرای نمایش ” هملت ” به کارگردانی میکائیل شهرستانی را دیده ام . باید قدر چنین افرادی را که با جوانان کار می کنند ، دانست . بازیگران این نمایش ، برخی از هنرجویان سابق ایشان و دارای چند تجربه در این زمینه بودند و برخی دیگر هم از شاگردان و هنرجویان جدید ایشان هستند .
وی ” هملت ” را یک ریسکِ بزرگِ موفق معرفی کرد و گفت : این نمایش یک ریسک بزرگ موفق بود . علت موفقیت آن در این است که آقای شهرستانی در مسیر درست ، این اجرا را با جوان ها انجام داده است . وقتی یک متن بزرگ و سنگین همچون ” هملت ” را با جوان ها ، هنرجوها ، دانشجوها و بازیگران آماتور ، کار می کنیم ، خطرات زیادی برای به بیراهه رفتن ، وجود دارد .
وی ادامه داد : این اجرا بسیار بیشتر از حد انتظار من بود . وقتی یک اثر کلاسیک را در چهارچوب آکادمیک و یا آموزشگاه اجرا می کنیم ، خیلی خوب است که به سنت های کلاسیک آن پایبند باشیم . در این صورت جوانان می ببینند که این اثر چگونه می توانست اجرا شود . متن چنین آثاری می تواند کوتاه شود ، اما نباید دخالت زیادی در دراماتورژی ، لباس و زبان صورت گیرد و تا جای ممکن به شکل کلاسیک باشد و فاخر بودن آن حفظ شود . همه این کارها را آقای شهرستانی در حد و توان تجربه گروهش انجام داده است .
این کارگردان تئاتر ، ” هملت ” را نمایشی موفق دانست و اظهار کرد : من هم به هنرجویان ؛ به دلیل زحماتی که کسی همچون میکاییل شهرستانی برای آن ها می کشد ، و هم به آقای شهرستانی تبریک می گویم که برخلاف دیگر نمونه های ناموفق از این اجرا ، این نمایش بسیار موفق و یک مسیر درست آموزشی بود . ما انتظار نداریم از جوان ها یک بازی حرفه ای ببینیم . ولی در بیان و صدای این جوانان بسیار کار شده بود و شما به عنوان بیننده یک کلمه از این نمایش را از دست نمی دادید . مسلما هیچ کاری بدون اشکال نیست . بازی ها می توانست قوی تر باشد . به نظر من بچه ها از پس نقش هایی که به آن ها واگذار شده بود ، به خوبی برآمده بودند ولی پیشنهاد من این است که در بعضی از قسمت های نمایش ، به صداسازی احتیاج نبود . با آنکه هدف این صداسازی ، دادن ویژگی خاصی به آن کاراکتر و یا مسن نشان دادن آن بازیگر بود ولی به نظر من نیاز نبود .
دکتر دلخواه در ادامه افزود : آقای شهرستانی توانسته بود ” هملت ” را با حدود بیست بازیگر در یک سالن که ظرفیت آن نسبت به صحنه اش کوچک است ، اجرا کند . بسیار خوب است که جوانان ، دانشجویان ما با شکسپیر آشنا شوند و بتوانند آن را بیان کنند ولی حیف که این نمایش در سالن به این کوچکی اجرا شود . فضا برای این اجرا بسیار کم بود . به نوعی می توان گفت که اجرا از سالن بزرگ تر بود .
این استاد دانشگاه با بیان اینکه میکائیل شهرستانی روح کلاسیک بودن اثر شکسپیر را حفظ کرده است ، توضیح داد : این نمایش به سراغ ساختارشکنی های عجیبی که در آثار شکسپیر انجام می دهند ، نرفته بلکه میکائیل شهرستانی به عنوان کارگردان سعی کرده است ، روح کلاسیک بودن اثر را ، هم در طراحی لباس و هم در حفظ زبان فاخر شکسپیر و هم در نوع بازی ها رعایت کند و اجرای این نمایش در حد توان هنرجویان و جوان ها باشد . من در ایران حتی در حد حرفه ای نیز افراد بسیار کمی را می شناسم که بتوانند شخصیت شکسپیر را عالی اجرا کنند ، چه برسد به جوان ها و دانشجویان تئاتر .
وی که همچون میکائیل شهرستانی جوانان بسیاری را در حوزه بازیگری تئاتر تعلیم داده است ، در خصوص شیوه اجرایی خود در آثار شکسپیر توضیح داد : بسیار دوست دارم که استعداد جوانان پرورش پیدا کند و از چنین جریان هایی حمایت می کنم . از میان نمایشنامه های شکسپیر ؛ ” مکبث ” و ” ژولیوس سزار ” را در آمریکا اجرا کردم . در ایران نیز ” ژولیوس سزار ” را به روی صحنه بردم و اکنون مشغول آماده سازی ” شاه لیر ” هستم . وقتی برای این آثار با حرفه ای ها کار می کنم ، رویکرد من متفاوت خواهد بود . ممکن است رویکرد ساختار شکنانه و یا پست مدرنی نسبت به آثار شکسپیر داشته باشم . همانطور که در اجرای ” ژولیوس سزار ” نیز این اتفاق افتاد . ولی وقتی در چهار چوب آکادمیک و آموزشگاه با هنرجویان کار می کنم باید حداقل یکبار هم که شده این آثار به شکل کلاسیک اجرا شوند تا پس از آن بتوان به صورت ساختار شکن آن را اجرا کرد .
وی در پایان گفت : در دانشگاه های انگلیس وقتی برای اولین بار می خواهند نمایشنامه ای از شکسپیر را اجرا کنند ، می گویند باید سعی کنید وفادارانه به متن و چهارچوب شیوه کلاسیک رفتار کنید تا اینکه بخواهید ساختار شکنی کنید . باید آن را با همان لباس های سنتی و کلاسیک نشان دهید تا همگی ببینند که به چه شکل بوده و افراد چطور می توانند تغییراتی خاص در آن ایجاد کنند و تماشاگر مدرن آن را تطبیق دهد .
