پیام لاریان نویسنده و کارگردان تئاتر در سی و هفتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر به عنوان نویسنده در ۵ نمایش حضور دارد .”پرسه‌های موازی”، “تاریخ مردم کوچه و بازار قرن ۱۸ فرانسه، “استرالیا” و “پروانه الجزایری” از جمله نمایشنامه هایی هستند که در قالب پنج اجرا به روی صحنه می‌روند. به این بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با این هنرمند عرصه تئاتر در رابطه با استقبال گروه های تئاتری از نمایشنامه های او و به روی صحنه رفتن تعدادی از آثار در این دوره از جشنواره انجام داده است که در ادامه می توانید آن را بخوانید :
امسال در سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر ، آثار زیادی از نمایشنامه های شما به روی صحنه رفت . نظرتان در این رابطه چیست ؟
حقیقتاً چیزی برای گفتن ندارم . جز اینکه خوشبختانه این آثار در سال های گذشته جوایزی را دریافت کرده اند و احتمالاً از همین رو مورد توجه قرار گرفته اند. به هرحال وضعیت برای نمایشنامه نویس عموما اینگونه است، گاهی سال ها طول می کشد تا کسی متنی از شما به روی صحنه ببرد و گاهی این اتفاق می افتد که به طور همزمان چند متن از شما به روی صحنه می رود.
از کارهایی که اجرا شد به عنوان نویسنده آن اثر رضایت دارید ؟ آیا تغییراتی در آن صورت گرفته بود ؟
بهتر است به این سئوال جواب ندهم . چیزی که مشخص است این است که متاسفانه من تا لحظه ی اجرا اشرافی به آن نمایش ندارم و حتی وقتی گروه های تهرانی متن هایم را کار می کنند، دوست ندارم بر سر تمرین بروم و می گذارم آزادانه آنچه که کارگردان دوست دارد را از متن استخراج کند. برای همین ممکن است از بعضی اجراها راضی نباشم و بعضی را دوست داشته باشم. اما چیزی که مهم است این است که نمایش محصول کارگردان است و من در این مورد اعتقاد دارم نمایشنامه پس از نوشتن مجرد است و نویسنده لازم است این آزادی را به کارگردان بدهد که سلیقه ی خود را اعمال کند . به طبع بعضی از نمایش ها نیز در متن تغییراتی می دهند که کیفیت آن بر عهده خود گروه اجرایی است، نه نویسنده . فکر نمی کنم پائین بودن سطح یک اجرا از اعتبار نویسنده کم کند . اگر اینجور باشد ، نویسنده ها به طور کل باید خودشان بالای سر کار باشند.
از بین کارها کدامیک را بیشتر پسندید ؟ نظرتان راجع به آن بگویید ؟
هنوز کارها را کامل ندیدم و طبعاً نمی توانم درست قضاوت کنم. اما از اجرای سعید شیخی خوشم آمد. آن نمایشنامه خیلی سخت است و به نظرم سعید کار سختی انجام داده است.
برای نگارش آثارتان اغلب سراغ چه سوژه هایی می روید ؟
من روزی ده ها سوژه به ذهنم می آید. اما نمی دانم چرا اینهایی که نوشتم مرا مجاب کرده که تمامشان کنم. من اصولا آدم تنبلی هستم و به نظرم همیشه به یک محرک برای نوشتن نیاز دارم. شاید همین چند نمایشنامه ای که نوشتم هم از فشار دوستانم بوده باشد . چرا که بیشتر از نوشتن ترجیح میدم اوقات خود را به بطالت بگذارنم.
در گفتگویی گفته بودید به کارگردانان تهرانی مجوز اجرا نمی دهید ، دلیل آن چیست ؟
دو دلیل عمده وجود دارد. اول اینکه اصولا از اجرای نمایشنامه های خودم در تهران راضی نبودم. دوم اینکه ترجیح می دهم با گروه هایی کار کنم که به کارشان ایمان دارم و این متن ها هنوز پیشنهادی از این دست نداشته اند.
نمایشنامه استرالیا در جشنواره امسال ۲ گروه به روی صحنه برده اند . به عنوان نویسنده این اثر متن چه ویژگی برای اجرا داشت ؟
شاید تم نمایش باشد . من معتقد هستم دست کم نیمی از مردم ایران در حال حاضر به مهاجرت فکر می کنند. بنابراین نمایشنامه هایی با این تم برای مردم جذاب است. به ویژه اینکه سرزمین جذابی مانند استرالیا باشد .
کیفیت جشنواره این دوره را چطور ارزیابی می کنید ؟
بدبختانه به جز نمایشنامه های خودم کاری را در جشنواره ندیدم. اما با توجه به سابقه تئاترهایی که امسال اجرای عمومی رفته اند، اعتقاد دارم که به لحاظ اجرایی چند اثر محکم و مهم در این جشنواره داریم. اما جشنواره منظم و سازماندهی شده ای را شاهد هستیم .
اجرای آثار مرور را در جشنواره چطور می بینید ؟ آیا این اتفاق جشنواره را نسبت به دوره های پیشین پررونق کرده است یا خیر ؟
این سازمان خوبی برای تئاتر است. به نظرم جشنواره محل کار تولیدی نیست. چرا که در گذشته می دیدیم کارهایی اجرا می رفتند که هنوز آمادگی اجرا نداشتند و به نظرم وضعیت کیفی بهتری را در چند دوره اخیر شاهد بودیم.
