نمایش « برای خرید که نباید پول داد » به نویسندگی داریو فو و کارگردانی مهدی ارجمند در خانه نمایش مهرگان اجرا می شود . به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی را با کارگردان این نمایش انجام داده است که می توانید در ادامه بخوانید :
بار دیگر نمایشنامه ای از داریو فو را برای اجرا در نظر گرفتید . در رابطه با ویژگی های متن « برای خرید که نباید پول داد » بگویید .
این سومین تجربه حرفه ای کارگردانی من و سومین نمایشنامه از داریوفو است که به روی صحنه برده ام . داریوفو نویسنده مورد علاقه من است . به این خاطر که ویژگی های منحصر به فردی اعم از صداقت ، مبارزه با فساد اداری ، مبارزه با طبقات بورژوازی دارد و بهلول وار زیر تیغ انتقاد میگیرد .
آیا در اجرا تغییراتی در نمایشنامه هم انجام دادید ؟
این متن یکی از متون مورد علاقه من بود که خیلی علاقه داشتم آن را کار کنم ولی چون بسیار طولانی بود و در دو پرده و چندین صحنه اتفاق می افتاد و اینکه امکاناتی که در اختیار ما قرار میدهند متاسفانه مثل خیلی از نمایش هایی که با هزینه های گزاف دولتی روی صحنه میرود و جهت بهره برداری از کار از سلبریتی ها استفاده میکنند ، نبود نمیتوانستم از این متن استفاده کنم ، ولی با حمایت های یگانه استادم میکاییل شهرستانی و دراماتورژی سرکار خانم شادی جمالی این متن را تبدیل به یک پرده کردیم . این متن حرف های بسیاری برای گفتن دارد حرف هایی که خیلی از نمایش های امروز جرات بیانش را ندارند .
تئاتر از جمله هنرهایی است که می تواند انعکاس دهنده شرایط موجود در جامعه باشد . به نظر شما اجرای این نمایش در وضعیت کنونی جامعه مان چه اندازه کارکرد دارد ؟
ما در این کار حرف هایمان را زده ایم . این نمایش در دهه ۸۰ نوشته شده است و بعد از گذشت چندین سال میبینیم که دقیقا بازگو کننده شرایط حال حاضر ما است . یکی از دلایل علاقه من به داریو فو هم همین است که به نظر من ، داریوفو نه تنها نویسنده بلکه یک پیشگو و یک مبارز بوده است .
در این نمایش حقایق بسیاری از جوامع بیان می شود ، ما در این نمایش میبینیم که همه منتظر هستند اتفاقی بیفتد تا از شرایط موجود نجات پیدا کنند اما بزرگترین معضل جوامع بشری همین است . ما قبل از اینکه نیاز به کمک کسی داشته باشیم باید تغییرات را از خودمان شروع کنیم ، باید ببینیم ما چه هستیم و چه کاری کرده ایم و حال چه میخواهیم ؟!
در این نمایش یک خانواده پرولتاریای کاتولیک داریم که به خاطر عقایدشان ، خود را در چهارچوبی حبس کرده اند و میبینیم که به روزی رسیده اند که برای تامین نیازهای روزمره ، دست به دزدی میزنند و با هر صدا رعشه بر اندامشان می افتد .
در این نمایش چهار حزب در چهار نقش وجود دارد که تمامی این ها توسط یک بازیگر اجرا می شود و این بیانگر همین است که فقط رنگ ها و ژست ها عوض می شود . دقیقا مثل تمامی کشورها که به عنوان مثال حزب منفی یا مثبت در راس کار می آیند ولی در نهایت ، هیچ تغییری در مدیریت ها و شرایط ایجاد نمی شود بلکه پست ها و مقام ها در جمع ها تعویض می شود و این پازل تا نهایت در اختیار افرادی خاص قرار خواهد گرفت .
چه مدت با گروه تمرین کردید ؟
تمرینات ما از مهر ماه با راهنمایی های استادم ، آقای میکائیل شهرستانی شروع شد . در این کار ، جا دارد از دوستان عزیزم جناب آقای دکتر علی کشوری که خودشان از کارگردان های خوش فکر تلویزیونی هستند و با تمام مشکلات و گرفتاری هایی که داشتند آمدند و کمک کردند و یکی از نقش های سنگین در این نمایش را به بهترین نحو ممکن به نمایش گذاشتند ، تشکر کنم و همین طور از امید داودوندی عزیز ، سرکار خانم شیما زادپور و خانم الهام رضایی که بنده افتخار این را داشتم در هر سه کاری که کارکرده ام درخدمت شان باشم .
خودتان هم در این نمایش بازی می کنید و چند نقش کوتاه دارید . در رابطه با بازی تان در این نمایش بگویید .
حقیقتا من نمایش هایی را که خود کارگردان هم در اثر خود بازی می کند ، زیاد نمی پسندم ، چون همیشه استادم به من گفته اند که اگر کارگردانی کردی ، بازی نکن و اگر بازی کردی کارگردانی نکن و سعی کن تمام تمرکزت روی یک کار باشد تا موفق باشی . اما در این نمایش چون خود استاد شهرستانی ، زیاد حضور داشتند و سر بنده منت گذاشتند و به صورت مستمر تشریف آوردند ، این اجازه را به من دادند که خودم هم روی صحنه بیایم .
میکائیل شهرستانی به عنوان طراح ، مشاور کارگردان و طراح صحنه در این نمایش حضور دارد . حضورشان در این نمایش چقدر موثر بود ؟
حقیقت این است که اگر حضور ایشان نبود قطعا نه این نمایش روی صحنه می آمد و نه من چنین جسارتی میکردم که روی صحنه بازی کنم و از همین جا قدمهایشان را بوسه می زنم که حمایت کردند و مثل یک پدر واقعی کنارم بودند ، کار را طراحی و کارگردانی کردند و در نهایت فروتنی ، نام من را به عنوان کارگردان ذکر کردند . کم هستند اساتیدی که خودشان را وقف شاگردان خود کنند و در این راه ، موهای خود را سپید کنند و امروز ببینیم که این همه مورد انتقاد قرار بگیرند ، چون اسیر هیچ ارگان و حزبی نشده اند و زندگی و عمر خود را برای فرزندان هنر این مرز و بوم گذاشته اند .
آیا از اجرا و بازخوردهای آن تا به حال راضی بودید ؟
به قول معروف هیچ عطاری نمیگوید که مشک من ، بوی بدی می دهد ( با خنده ) . باید مردم نظر بدهند و خدا را شکر می کنم که نظرات مثبتی به دستم می رسد . اما افسوس میخورم که آنطور که باید و شاید از نمایش ، استقبال و سالن پر نمی شود . شاید این هم به خاطر نداشتن امکانات ، اسپانسر و چهره های معروف در این اثر باشد . اما افتخار ما این است که خودمان داریم با بزرگترین چهره تئاتر ( میکائیل شهرستانی ) که بسیاری از سلبریتی ها از شاگردان ایشان بوده اند ، کار می کنیم و در این راه مستحکم قدم برمی داریم ، چون آموخته ایم که ما ، برای هنر ، باید راه سختی را طی کنیم تا موفق باشیم .
صحبت پایانی اگر دارید بفرمایید .
به تمام مردم عزیزم ، حتی آنهایی که علاقه ای به تئاتر ندارند ، پیشنهاد می دهم ، دیدن این نمایش را از دست ندهند ، در این نمایش تماشاچی چیزهایی به دست می آورد که در خیلی جاها به دست نخواهد آورد .
در آخر از دوستان عزیزم تشکر و قدردانی کنم ؛ از سرکار خانم دوستی که زحمت گریم را میکشند ، سرکار خانم فرخنده نژاد گرامی که حکم خواهر بنده را دارند و با تمام سختی درکنارم هستند ، آقای المعی ، خانم نیکبخت ، آقای سلیمانی ، خانم رضایی طراح خوش ذوق پوستر و بروشور ، بهادر باستان حق ، دوست قدیمی و بابک حقی نازنین که عکس های هنرمندانه شان در کار کمک بسیاری کرده است و تشکر میکنم از سایت خوب و محترم تئاتر فستیوال که در تمامی کارها حامی بنده و هنر مظلوم تئاتر بوده و هستند .
