نمایش « تنها خرچنگ خانگی لای ملافه ها خانه می کند اتللو » به نویسندگی و کارگردانی ابراهیم پشت کوهی یکی از نمایش هایی است که در بخش مسابقه صحنه ای سی و هشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در تالار قشقایی مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه رفت. به همین بهانه خبرنگار تئاتر فستیوال گفت و گویی با کارگردان این اثر نمایشی داشته است که می توانید آن را در ادامه بخوانید:
چه شد تصمیم گرفتید نمایش « تنها خرچنگ خانگی لای ملافه ها خانه می کند اتللو » را در جشنواره تئاتر فجر به روی صحنه ببرید .
با توجه به اینکه قرار است بلافاصله بعد از جشنواره تئاتر فجر ، اجرای عموم این نمایش شروع شود ، آقای نادر برهانی مرند لطف داشتند و از گروه دعوت کردند که ما با این نمایش در جشنواره حضور داشته باشیم .
درباره نگارش متن این نمایشنامه بگویید که برداشتی از نمایشنامه « اتللو » ویلیام شکسپیر است .
من سال ها پیش برای اجرای یک سه گانه از آثار شکسپیر اقدام کرده بودم و اولین آن را به نام « تنها سگ اولی می داند چرا پارس می کند مکبث » ده سال پیش ، اجرا کردم . حالا پس از ده سال ، گانه دوم آن به روی صحنه رفت و امیدوارم برای کامل شدن این سه گانه ده سال دیگر طول نکشد . این متن ، سه سال پیش نوشته شد اما در پروسه تمرینات ، کاملا تغییر کرد . با نفسِ بازیگران و حس و حال آنها و پیشنهادات و ایده هایی که داشتند ، متن روز به روز تراش خورد و کامل تر شد .
یعنی تا لحظه آخر متن درحال تغییرات بود ؟
بله . حتی تا شب پیش از اجرا هم ما تغییراتی انجام دادیم .
آیا امکان دارد در اجرای عموم این نمایش هم تغییراتی در متن ایجاد شود ؟
بله . تئاتر یعنی دیوانگی . بنابراین هر بار تغییری در فکر من یا پیشنهادی از سمت بازیگران این نمایش ، در راستای کامل کردن اثر باشد ، این اتفاق خواهد افتاد ، چون تئاتر زنده است و تا روز آخر می تواند دچار رشد و ترقی شود .
قصه « تنها خرچنگ خانگی … » برای مخاطبینی که قرار است در اجرای عموم شاهد این نمایش باشند ، چیست ؟
ترجیح می دهم بگویم همان قصه اتللو است ولی این بار در جغرافیای جنوب ایران و با فرهنگ جنوبی که پر از آیین ، رمز و راز و موسیقی است .
موسیقی در این نمایش نقش پررنگی دارد و بسیار تاثیرگذار است . انتخاب و طراحی موسیقی به چه صورت پیش رفت ؟
برای این اجرا آهنگسازی شده و تمرینات زیادی صورت گرفته است . بهرنگ عباسپور به همراه مرتضی اولا بندری و امین باصره و مقداد اسفندی از موزیسین های این نمایش بودند که جزو بهترین موزیسین و گروه شناخته شده ای در جنوب هستند و در فستیوال های خارجی شرکت می کنند . آنها سالیان سال ، دوستانه در کنار گروه هستند و امروز هم در این اجرا حضور داشتند .
در رابطه با انتخاب بازیگران و کست (cast) نمایش توضیح دهید . از ابتدا همین ترکیب مدنظرتان بود ؟
بله . شاید فقط برای بازیگر نقش « اتللو » ، قرار نبود خودم بازی کنم ! ولی خوشبختامه برای بقیه بازیگران ، همین ترکیب را مدنظر داشتم .
یعنی خودتان تصمیم نداشتید به عنوان بازیگر در این نمایش حضور داشته باشید ؟
از روز اول فکر می کردم که شاید بازیگران دیگری این نقش را بازی کنند . نزدیک به ۱۵ نفر از بازیگران شناخته شده ، لطف داشتند و برای این نقش آمدند و از آن ها تست گرفتیم و با هم تمرین کردیم . اما فکر می کنم آنچه من برای « اتللو » مدنظر داشتم را نداشتند . بنابراین ناگزیر خودم این نقش را بازی کردم .
آیا بازیگری در این نمایش همزمان با کارگردانی ، کار را برایتان سخت نمی کرد ؟
نه تنها سخت نبود بلکه کار برای من راحت تر هم شده بود . چون من با جزئیات و ریزه کاری های نقش آشنا بودم . آخرین بازی من مربوط به فیلم « زنگی و رومی » ناصر تقوایی بود که آن فیلم متوقف شد . بعد از آن دیگر بازی نکرده بودم تا امروز که فکر می کنم ، اتللو من را صدا زد که بیا !
پس از این انتخاب راضی هستید ؟
بله . ناراضی نیستم و فکر می کنم باید بازخورد خوبی داشته باشد . همچنین بازیگران حس و انرژی خوبی می گیرند و فکر می کنم تماشاچیان هم راضی باشند .
آیا تصمیم دارید به غیر از تغییرات متن ، در اجرای عموم این نمایش ، تغییری به وجود بیاورید ؟
نه . تغییر خاصی در نظر نداریم . اگر ایده ای به ذهن مان برسد که بتواند اثر را کامل تر کند ، تغییر خواهیم داد . نمایش از نظر من کامل است چون از خرداد ماه برای آن تمرین کردیم و بازیگران نمایش ، علی رغم نداشتن بنیه مالی خوب در تئاتر ، عاشقانه کنار این اثر ایستادند و از هر نظر برای آن انرژی گذاشتند و فکر می کنم این اثر ، به تک تک بازیگران ، گروه موسیقی ، گروه طراحان و کسانی که حتی پشت صحنه هستند ، تعلق دارد و ما همه با هم هستیم .
آیا از بین آثار حاضر در سی و هشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر ، نمایشی را دیده اید ؟
نه . چون خیلی بر کار خود حساس هستم و اولین اجرای ما در جشنواره بود بنابراین هیچ نمایشی را ندیدم . ما هر روز مشغول تمرین بودیم . در جشنواره امسال فقط یک نمایش دیدم به اسم « تنها خرچنگ خانگی لای ملافه ها خانه می کند اتللو » است که آن را هم کامل ندیدم . (با خنده)
