اشاره سردبیر : یادداشت زیر را خانم دکتر المیرا نداف ، رییس دپارتمان نقد تئاتر فستیوال ، بنا بر دغدغه ای که همیشه داشته اند و آن هم جایگاه نقد و منتقد در جامعه ی تئاتر است ، نوشته اند . دغدغه ای که از ابتدای شکل گیری تئاتر فستیوال نیز مطرح بوده است و درد ما نیز هست . در روزگاری که بسیاری از بزرگان تئاتر و هنرمندان مطرح این عرصه با مفهوم نقد بیگانه اند ، جوانانی هستند که می دانند تیغ تیز نقد به پیشرفت و تعالی هنر کمک می کند و این یادداشت ، یادی است از این جوانان و بسیاری جوانان دیگر که بی هیچ چشمداشت و ادعایی تلاش می کنند تا بهترین باشند . بنابراین بی مناسبت نیست که این یاداشت را به جای سرمقاله منتشر کنیم و بار دیگر به جایگاه یافتن نقد و منتقد در جامعه ی کوچک تئاترمان امید ببندیم .

از زمانی که عده ای کوس تئاتر خصوصی را به صدا در آوردند و خصوصی شدن تئاتر را راه نجات این هنر دانستند ، سالن های نمایش خصوصی در گوشه و کنار شهر پیدا شدند .

بررسی درست یا غلط بودن این راهکار را به فرصتی دیگر وا می گذاریم . اما در این میان بررسی نحوه عملکرد سالن های نمایش خصوصی ، موضوعی است که خالی از لطف و فایده نیست .

برای دیدن نمایشنامه خوانی “آرامشی از نوعی دیگر” به تماشاخانه ” هامون” رفتم .

آنچه این اجرا را برای من به عنوان یکی از اهالی رسانه جذاب و به یاد ماندنی کرد ، توجه و احترام مدیریت مجموعه و سایر همکارانش به اهالی رسانه بود . احترامی که تصنعی نبود و برخواسته از آگاهی بود .

چرا که بیشتر مجموعه های تئاتر ، چه گروه ها ، چه مدیران و کارمندان سالن های نمایش ، حضور یک منتقد و یا تحلیل گر تئاتر را چندان جدی نمی گیرند ، ولی اگر یک بازیگر دسته چندم به تماشای نمایش شان بنشیند ، کل اجرای آن شب را به او تقدیم می کند ، حال آنکه منتقد بدون صندلی مانده و بر زمین نشسته است . البته بر زمین سالن تئاتر نشستن برای تماشای اثری درخور توجه و شایسته خالی از لطف نیست ، چنانکه من شخصا نمایش ” مرگ تصادفی یک آنارشیست ” به کارگردانی زنده یاد مصطفی عبداللهی را روی زمین نشسته و تماشا کردم و راضی بیرون آمدم ؛ چرا که این روی زمین نشستن ارزشش را داشت . ولی آنچه در این سطور می نویسم یک دغدغه ی ملی برای تئاتر است . دغدغه ای از سر دلسوزی برای تئاتر سرزمینم .

تئاتری که مثل سایر بخش های فرهنگ و هنر ما ، نقد و منتقد ، برای آن چرخ پنجم گاری هستند ، بی فایده و به راحتی قابل حذف و به قولی حیاط خلوت !! حال آنکه نقد مایه ی پویایی هر امری است اعم از فرهنگی و غیر فرهنگی و بی توجهی به نقد و منتقد منجر به رکود و در جا زدن و نهایتا گندیدن آن امر می شود و هنر در این میانه برای تعالی به نقد احتیاج وافر و غیر قابل چشم پوشی دارد  .

اگر در مجموعه ای علاوه بر احترام به مهمانان ِ بازیگر ، منتقد و اهالی رسانه نیز مورد احترام قرار گیرند و حضور آنان مورد توجه مجموعه قرار گیرد ؛ نشانه ای است از حرکت به سوی جدی گرفتن نقد و به تبع آن ترویج نقد پذیری ، و این گونه می توانیم امیدوار باشیم که تئاتر ما پله های متعددی را رو به بالا ، رو به سوی تعالی طی کند.

و نمونه این رفتار و منش ، اتفاقی بود که برای من و خبرنگار همراهم در سالن نمایش “هامون” رخ داد و جوانانی که این مجموعه را مدیریت می کنند و در آن فعال هستند نشان دادند که دیدگاهی جهانی و پیشرفته به تئاتر دارند و به جایگاه نقد و رسانه احترام می گذارند، دیدگاهی که لاجرم منجر به پیروزی آنان می شود .

سالن های خصوصی ، برای بقاء و دوام نیازمند رسانه اند و کسانی که این مهم را درک کرده و به آن عمل کنند ، قدمی بزرگ از سایرین جلو هستند .

و در پایان صمیمانه امیدوارم که جوانان فعال در مجموعه جوان و نوپای ” هامون ”  در راهی که آغاز کرده اند ، قوی و مستحکم پیش روند و موفق باشند و البته نقدپذیر .

                                              المیرا نداف