علی کشوری ، بازیگر تئاتر ، سینما و تلویزیون و دانشجوی دکترای پژوهش هنر است . او با بازی در نقش «کُنت چن چی » در نمایش «خاندان چن چی» به کارگردانی امین سعدی ، یکی از نقش های پیچیده و پر ظرافت را بر روی صحنه تئاتر تجربه کرده است . او پیش از این ، با بازی در نمایش «برای خرید که نباید پول داد» ، توانایی بازیگری خود را به رخ تماشاگران کشیده بود .
«خاندان چن چی» در عمارت نوفل لوشاتو اجرا شد و به بهانه ی این اجرا ، خبرنگار تئاتر فستیوال ، گفت و گویی با او در رابطه با پیچیدگی های بازی در این نقش ، انجام داده است که در ادامه می توانید بخوانید :
نقش سنگین و پرظرافتی را در نمایش «خاندان چن چی» ایفا می کنید . بازی در نقش «کُنت چن چی » چه چالش هایی را در بازیگری برایتان داشت ؟
وقتی با پیشنهاد بازی در این نقش روبرو شدم ، بدون تعارف ، باید بگویم همچنان که خوشحال بودم، نگران هم شدم . اول به این دلیل که بازی در نقش «چن چی» آن هم در مکتب «آنتونن آرتو» جسارت زیادی می طلبد! دوم آنکه این نقش پیچیدگی های هولناکی دارد و ایفای آن به شدت دشوار و چالش برانگیز است .
آرتو ما را به زمان و مکان نامعلومی فرا می خواند ؛ به برهوت عدم و بدویت ، به سیاهچاله ی ذهن ، به لحظه ی نخستین ، به خلسه ی اولین لحظه ی درک حضور در هستی! به جهان وحشی بدون قطعیت . جایی که دوباره باید آتش را کشف کنی و در نور و گرمای آن آواز سرداده و برقصی ، ببینی ، بشنوی ، بو کنی و بچشی . اکنون در تو اولین غریزه بیدار می شود . میل به حیات . پس شر تویی . در پرسپکتیو نگاه سایر موجودات . به آیین خوش آمدی .
اکنون شما تصور کنید به عنوان بازیگر برای زیستن در جهان هولناک و پیچیده آرتو، برای جان دادن به چن چی، با چه روبرو هستید! بنده شاگرد کوچک مکتب استاد میکائیل شهرستانی هستم . با ایشان مشورت کردم . قوت قلب و آموزه های ایشان در کنار اعتماد متقابل من و امین سعدی پرانرژی و جسور، باعث شد ، مخاطره بازی در این نقش را به جان بخرم و در ادامه با پژوهش و مطالعه و تماشای ساعت ها فیلم مستند در مورد آرتو ، فلسفه ی خشنوت ، تجاوز ، تاریخ زشتی و… و با تکیه بر تمرین توام با کشف و شهود ، شروع به تحلیل و رمزگشایی و ساخت این کاراکتر کردم .
کاراکتر «چن چی» در تحلیل من و امین سعدی نه جنسیت داشت و نه سن و نه قطعیت . در نگاه واقع گرایانه او ، روان نژندی خطرناک و در نگاه فلسفی و فراواقعی همانگونه که آرتو اشاره می کند ، موجودی اهریمنی و فرا انسانی و شر مطلق است . بنابراین سعی شد در طراحی بدن و بیان و سبک بازیگری بنده این بی قاعدگی ، البته به صورت فکر شده و عدم قطعیت پیاده شود . پس عامدانه ساختارها شکسته شد و اشکال بازیگری گوناگون از آیینی ، ماسک ، کلاسیک ، کاریکاتور گرفته تا رئالیستی در قالب کلی مدرن ترکیب شد . چن چی ؛ پیرمرد ، پسر جوان ، دختر ، دلقک ، مرد میانسال و عروسک است . شش کاراکتر در یک وجود . که البته سمبل و نشانه است . در حقیقت این تعداد بی نهایت است ، به عدد موجودات!
امین سعدی ، کارگردان این اثر تا چه حد در رسیدن به ریزه کاری های این نقش موثر بود ؟
امین سعدی به شدت انسان محترم ، روحیه بخش ، جستجوگر و دقیق است . من به تازگی و در این پروژه افتخار آشنایی با ایشان را پیدا کردم . اما پس از پذیرفتن این نقش و در کنار مشورت هایی که با استاد شهرستانی و دوست روانشناسم دکترعلیرضا مرتضوی داشتم ، در تمام مراحل طراحی و عینیت بخشیدن به چن چی ، با امین سعدی هماهنگ بودم و در کنار هم کشف کردیم و ساختیم .
در رابطه با بازخوردهای بازیتان در این اثر بگویید .
زیبایی هنر و به ویژه بازیگری در تفاوت و گاه تضاد سلیقه هاست . اما خوشبختانه عموم بازخوردهایی که از سمت استادان ، همکاران و مخاطبان عزیز گرفتم ، روحیه بخش بود و مرا به وجد می آورد . جالب است سوالی که اغلب داشتند ، چگونگی رسیدن به این فرم در بازی بنده بود و نه چرایی آن ، که گمان می کنم به دلیل رمزگشایی و درک شدن این کاراکتر از سوی مخاطبان عزیز است .
در رابطه با کارهای آینده تان بگویید . نمایشی را برای بازی یا کارگردانی مدنظر ندارید ؟
برای بازی در چند تئاتر و یک سریال تلویزیونی دعوت شده ام که باعث افتخار بنده است . اما از همکاران عزیزم فرصتی چند ماهه خواهش کردم تا به دفاع از رساله ی دکتری ام در رشته ی پژوهش هنر بپردازم . چون متاسفانه حضور بلافاصله ام بعد از تئاتر پیشین ، تحصیلم را با بحران مواجه کرده است .
در مورد کارگردانی تئاتر، با وجود اینکه تجربه هایی در کارگردانی فیلم کوتاه و مستند دارم و شغل رسمی ام کارگردانی تلویزیونی است ، احساس می کنم هنوز زمانش فرا نرسیده است . امیدوارم پس از پایان تحصیل و با وسواس به حوزه ی کارگردانی تئاتر وارد شوم .
صحبت پایانی اگر دارید بفرمایید .
تئاتر مدیومی است که به مخاطبان خود دروغ نمی گوید . ما مردم در کنار لذت بردن ، برای اجتناب از تکرار اشتباهات نیاز به چنین رسانه ی راستگویی داریم . مردم عزیزم را به تماشای تئاترهایی دعوت می کنم که ما را به اندیشیدن دعوت می کنند .
در پایان ضمن تشکر از گروه همدل «چن چی» و همبازی های آینده دار و عزیزم تاکید می کنم ، تئاتر «خاندان چن چی» کامل است ، به متن آرتو و شلی وفادار نیست و در فرم اجرا نیز مستقل است . اما سعی کرده تنه هایی به تئاتر شقاوت ، به ویژه در طراحی کاراکتر چن چی بزند . دلیل آن هم جدای از نبود یک سری از زیرساخت ها و امکانات فنی و هنری ، این بود که ما برای مخاطب ایرانی امروز این تئاتر را به روی صحنه برده ایم .
سعی کردیم تا به تبیین فلسفه ی خشنونت بپردازیم و با نشانه گرایی و استفاده از سمبل ها ، پرده از چهره ی جریانات خطرناک شروری برداریم که همانند چن چی هیچ حد و مرزی برای در اختیار گرفتن اراده و آزادی انسان ها و موجودات و منابع خدادادی ندارند ! و در این مسیر با منطقی کور ، حتی کشتن انسان های بی گناه و هتک حرمت به آنان را توجیه می کنند !
چن چی های گذشته ، اکنون و آینده !
به خاندان چن چی …
به بدویت مدرن خوش آمدید!
با تشکر از مصاحبه ی تئاتر فستیوال ، رسانه ی حقیقی تئاتر .
