همه ی کودکان دهه ی ۶۰ و ۷۰ خاطراتی از عمو فیضی و کاردستی هایی که او می ساخت و به کودکان آموزش می داد ، دارند . در یکی از روزهای شانزدهمین جشنواره تئاتر عروسکی عمو فیضی به تماشای نمایش “بنیامین و بن تن” به کارگردانی آرش شریف زاده که پسر او عرفان فیضی در آن نقش بنیامین را بازی می کند ، نشست . عمو فیضی در طی گفت و گو با خبرنگار تئاتر فستیوال از دنیای کودکان ، جشنواره تئاتر عروسکی ، مشکلات ودغدغه هایی که در این عرصه وجود دارد ، گفت .
به نظرتان نمایش “بنیامین و بن تن” چطور بود ؟
دنیای کودک ، دنیای پر رمز و رازی است که ما هر چقدر در زندگی کودک ، کار فرهنگی و هنری مثل همین نمایش “بنیامین و بن تن” انجام دهیم ، کم است . یعنی در اصل نگاه به دنیای کودک پر از راز و رمز است و توجه به آن تفکر بسیار والایی می خواهد که متن این نمایش نیز همین بود که اگر ما به تفکرات کودک بها دهیم و تفکراتش را به منصه ظهور برسانیم مطمئنا آینده روشنی خواهیم داشت .
انشاءالله بتوانیم با همین کارهای هنری به نتیجه برسیم . حتی ما مخالف دنیای مجازی نیستیم . عمو فیضی سال ها است دارد به بچه ها می گوید که فقط دنیای مجازی نیست ، دنیای بازیافت ، دنیای هنر ، خلاقیت و هنر خلاق می تواند شما را پویا کند . بچه ها ، آیینه ی خانواده هستند . خانواده ها اگر بتوانند به طور دقیق چه در دنیای مجازی ، چه در دنیای کامپیوتر که همان چیزی است که خداوند از عقل به انسان داده است و بیشتر از همه هنر خلاق را که مربوط به تفکرات بچه ها می باشد ، با تفکرات صحیح و سالم جلو ببرند ، این بچه ها آینده روشنی خواهند داشت .
من از مسئولین مقداری گله دارم ، آن ها باید این اختلاف سلیقه ها را کنار بگذارند . من فرزند کانون پرورش فکری هستم ، هرچه دارم از کانون پرورش فکری است ، افسوس می خورم مثلا چرا باید صدا و سیما از کانون جدا باشد . اختلاف سلیقه ها را بشکنیم و به متن بپردازیم . تمام سازمان ها دست به دست همدیگر بدهند . شهرداری باید بیاید بگوید در مورد بازیافت کار بسازید نه اینکه من بروم و التماس کنم که برای بچه ها برنامه تهیه کنید . این است که اختلاف سلیقه ها را باید کنار بگذاریم و به اصل کار که درک دنیای کودک است بپردازیم .
انشاءالله بتوانیم آینده روشن آنها را ثمربخش کنیم . این ها ثمره ی آینده ما هستند . آینده بچه ها به دست همین بنیامین ها ساخته می شود که امیدواریم بتوانیم قدم مثبتی برداریم .
اینکه متاسفانه ما مهندسی فرهنگی نداریم سر جای خود ، اما پیشنهاد شما چیست ؟
انسان جایزالخطا است و ما باید اشتباهات یکدیگر را ببخشیم . از ابتدای خلقت نیز ، حضرت آدم و پسرهایش خطا کردند ، پس باید امید داشته باشیم و بگوییم می شود ساخت ، ما می توانیم .
از مرضیه برومند به عنوان دبیر جشنواره نمایش عروسکی راضی هستید ؟
آنهایی که برای دنیای کودک کار می کنند ، مانند یک فرشته هستند ، خانم برومند هم اینگونه است . یعنی در دنیای بسیار پاک کودک قدم برداشته اند . اهداف و روزنه افق دیدش دنیای کودک است که مطمئنا خداوند همیشه یار و نگه دارش خواهد بود .
از این جشنواره چه طور ، راضی هستید؟
من در سالن جلوی بچه ها نشسته بودم و می دیدم که حس این بچه ها افق دنیای شان را نشان می دهد ، نشان می دهد که این بچه ها راضی هستند . وقتی در رژه عروسک ها حضور پیدا کردم ، پسرم عرفان ، که نقش بنیامین را در ” بنیامین و بن تن ” بازی می کند ، وفتی به خانه برگشتیم ، می گفت من هنوز دوست داشتم در رژه باشم . پس نشان می دهد که این دنیا نیاز بچه ها است و بچه ها در دنیای خودشان نیازهایی دارند که باید آن ها را درک کنیم . کار سختی نیست ، با درک و درایت خیلی راحت می شود این کارها را انجام داد .
آینده ی عرفان فیضی را چگونه می بینید؟
یاد یکی از شاگردانم می افتم . زمانی که من مربی کانون پرورش فکری بودم شاگردی داشتم که همیشه به کتابخانه پیش من می آمد و می گفت: عمو یک قلم مو به من بده خودم را بزک کنم . می خواهم نقش نقی را بازی کنم . ” ( نقشی که آقای محسن تنابنده در پایتخت بازی می کرد. )
عرفان هم چنین شخصیتی دارد که انشالله دیگران آن را درک کنند . از آقای شریف زاده که کارگردان و هدایتگر این کودک بودند ، صمیمانه تشکر می کنم . افرادی مثل خانم برومند و آقای شریف زاده و آنهایی که بی دریغ کار کودک می کنند ، کارشان بسیار حساس است و از خداوند برایشان آرزوی سلامتی دارم . این ها هستند که می توانند آینده عرفان و امثال عرفان را بسازند . من دختر بچه ای به اسم نگار را اینجا دیدم که پر از خلاقیت بود ( در این نمایش نقش هکر را بازی کرده بود ) بچه ها سرمایه اصلی ما هستند و ما باید درکشان کنیم . قربان حضرت علی (ع) بروم که می فرماید : ” هرگاه خبری شنیدید ، به آن توجه کنید . نه به منظور نقل آن ، بلکه به منظور درک آن . زیرا که خبرگزاران فراوانند و درک کنند گان اندک . “
اگرشما دبیر جشنواره بودید چه کار می کردید ؟
من معمولاً در جشنواره کودک و نوجوان ، به عنوان داور نقاشی بوده ام و تجربه آن را داشته ام ، دنیای نقاشی هم مثل همین دنیای عروسک ها ، دنیای بسیار پاکی است . اگر من به عنوان داور و یا دست اندرکار در این جشنواره بودم ، کارگردانی و گردانندگی این مراسم را به خود بچه ها می سپردم ، البته با کنترل . یعنی بزرگانی مثل خانم برومند و آقای بزدوده و خیلی از اساتید دیگر می توانند و درایت مدیریتی دارند . چون برای دنیای کودک کار می کنیم ، باید آنها را هم به این دنیا بکشانیم . یعنی داوری ها را به بچه ها بسپاریم . در واقع خود این بچه ها کارناوال داوری باشند و خود این ها شرکت کننده هم باشند . این دنیا ، دنیای لحظه ها است . دنیای تکنیک است . هر که تکنیک بیشتری بلد است ، برده است . پس من می گویم بچه ها را باید از ابتدا کارآفرین بار بیاوریم . وقتی بچه ها کارآفرین باشند و شخصیت داشته باشند ، مطمئنا در آینده شکوفاتر خواهند شد و آنها مدیریت خواهند کرد . چون بچه ها ، ایران آینده ی ما هستند . آن موقع ما دیگر کمبود نخواهیم داشت .
من بچه هایی را می شناسم و می بینم که استعداد زیادی دارند . مثل عمو فیضی زیاد است . من به کل ایران سفر کرده ام و ۲۸ سال است که در رسانه فعالیت می کنم . فکر می کردم که فقط خودم خیلی چیزها را می دانم ، اما وقتی سفر کردم ، دیدم ” عمو فیضی ” های زیادی هستند . پس ما باید آنها را پیدا کنیم و روی شان کار کنیم .
مثل شبکه کودکی که ما داریم ولی هیچ استفاده ای از آن نمی شود .
بله ، همچنین اماکنی مثل کانون پرورش فکری که آنطور که باید، فعالیت نمی کنند . کانون پرورش فکری نمایشی به اسم ” بر صلیب صبح ” در ایام فاطمیه داشت که عرفان در آن شرکت کرد . برای دوران نوجوانی خودم گریه ام گرفت که ما چه اساتیدی در دوران نوجوانی داشتیم . سازمان تبلیغات اسلامی ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه هنری باید پایه و اصل تفکرات کودک را پرورش دهد .
حرف پایانی ؟
آرزوی سلامتی برای همه بچه های ایران دارم . بچه های ایران سرمایه ی ما هستند که انشالله همه مان بتوانیم در این راه قدم های مثبت داریم .
چرا دیگه برنامه ندارن تو تلویزیون ؟